ادب الطف او شعراء الحسین علیه السلام من القرن الاول الهجری حتی القرن الرابع عشر
ادب الطف او شعراء الحسین علیه السلام من القرن الاول الهجری حتی القرن الرابع عشر کتابی است به زبان عربی که به بیان اشعار و معرفی شاعران حسینی در طول 14 قرن پرداخته توسط جواد شبّر نوشته شده و پیشگفتار آن را محمّد جواد مغنیة انجام داده است.
معرفی کتاب[ویرایش | ویرایش مبدأ]
ادب الطّفّ به معناى ادبیات عاشورا است. طفّ، نام سرزمین کربلاست. «ادب الطف» در ده جلد گردآورى شده است و به معرّفى شاعرانى که دربارۀ امام حسین (ع)، حادثه کربلا و شهداى عاشورا شعر و مرثیه سرودهاند، پرداخته است.
این مجموعه، از قرن اوّل هجرى تا قرن 14 را شامل مىشود و ضمن معرّفى کوتاه صاحبان اثر، نمونههایى از شعرهاى آنان به صورت برگزیده آورده شده است. کتاب، به نحوى دربردارندۀ ادبیات شیعه، عقاید، احساسات و جهت گیریهاى شاعران شیعه است و بر محور حادثۀ کربلا تأکید دارد.
نویسنده در مقدمه بیان میکند که در صدد این نبوده و نمیتوانسته که همه اشعار حسینی را گردآوری کند، بلکه کوشیده تا نمونههایی از شعر را معرفی کند.[۱]
محمد جواد مغنیه بر این کتاب مقدمهای نوشته است و سرودن شعر در رثای امام حسین (ع) را، شعر رمزی میداند که اشاره به مبارزه با ظلم و ستم در همه زمانها و مکانها دارد.[۲]
اسامی بعضی شاعران[ویرایش | ویرایش مبدأ]
اسامی بعضی از شاعران نامبرده در این کتاب، عبارتند از: ابوالرّمیح خزاعی، امکلثوم، ابوالاسود دؤلی، کمیت اسدی، سید حمیری، صاحب بن عباد، شریف رضی، مهیار دیلمی، ابوالعلاء معرّی، خطیب خوارزمی، ابن ابیالحدید، فخرالدین طریحی، احمد بلادی، سید محمّد مهدی بحرالعلوم، شیخ احمد احسائی، سید مهدی قزوینی، سید عبدالمطلب حلی، محمّد حسین اصفهانی، سید محسن امین، سید عبدالهادی شیرازی، مصطفی جواد.
گفتنی است علی خاقانی در کتاب شعراء الحسین او ادب الطّف، گزیدهٔ اشعار بیش از سیصد شاعر عرب را دربارهٔ امام حسین (ع) آورده است (الذّریعة، ج 14، ص 193)، سید سبط الحسن فتحپوری نیز در کتاب عربی مرثیّة به گردآوری مراثی بیش از هفتصد شاعر عرب دربارهٔ امام حسین، تا سال پانصد، پرداخته و این ادّعای شبلی نعمانی را که «انّ العرب لم یشارک العجم فی المراثی»، رد کرده است (الذّریعة، ج 15، ص 243). همچنین کتاب زفرات الثقلین و دهها جلد از کتاب دائرةالمعارف الحسینیة، که هر دو در بعد معرفی میشوند، به اشعار دربارهٔ سیدالشهداء (ع) اختصاص دارند.
ناشر[ویرایش | ویرایش مبدأ]
دارالمرتضی ناشر کتاب ادب الطف در بیروت است.[۳]
جستارهای وابسته[ویرایش | ویرایش مبدأ]
منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- کتابشناسی تاریخی امام حسین علیهالسلام، محمد اسفندیاری، ص 143-144.
- سازمان اسناد رسمی و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران
- أدبُ الطّف او شُعَراءُ الحُسین منَ القَرن الاوّل الهجری حتّی القرن الرّابع عَشَر، جواد شبر، دار المرتضى، بیروت، 1409 ه.ق
- فرهنگ عاشورا، جواد محدثی قم، معارف، ج1، ص38.
پی نوشت[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- ↑ ادبی الطف، جواد شبر، ج 1، ص 17.
- ↑ ادبی الطف، جواد شبر، ج 1، ص 7.
- ↑ در این زمینه نیز ر.ک: «شعراء کربلا، او الحائریّات» على الخاقانى، محتوى معرفى 84 شاعر این شهر (الذّریعة، ج 14، ص 194) نیز: «عاشورا فى الأدب العاملى المعاصر»، سید حسن نور الدین پیرامون شاعران جبل عامل و محتوا و سبکهاى شعرى آنان پیرامون حادثۀ کربلا با نمونههایى از اشعارشان.