تظلم الزهراء من اهراق دماء آل العباء علیهم السلام
| تظلم الزهراء من اهراق دماء آل العباء
| |
|---|---|
 | |
| نویسنده | رضی قزوینی |
| ناشر |
انتشارات شریف رضی ناشر فارسی: انتشارات خادم‌الرضا |
| محل نشر |
قم مکان ناشر فارسی: قم |
| تاریخ نشر |
1375 ش تاریخ نشر فارسی: 1388 |
| تعداد صفحات | 559 |
تظلم الزهراء من اهراق دماء آل العباء علیهم السلام کتابی است تاریخی-روایی دربارهٔ قیام و شهادت امام حسین (ع) که توسط رضی قزوینی نوشته شده و تصحیح آن را سید مهدی رجائی انجام داده است.
درباره کتاب[ویرایش | ویرایش مبدأ]
تظلم الزهراء من اهراق دماء آل العباء کتابی است تاریخی-روایی دربارهٔ قیام و شهادت امام حسین (ع) و تاریخ تألیف آن 1118. نویسنده در مقدمه گفته است که این کتاب شرح لهوف سید ابن طاووس است و اغلب منابع آن، منابع کتاب بحارالانوار.
ترتیب مطالب کتاب مانند لهوف است و از سه مقدمه و سه مسلک و خاتمه تشکیل یافته و هر مسلک و خاتمه شامل چند مجلس است.
مقدمهٔ اول دربارهٔ برخی معجزات و کرامات و مکارم اخلاقی و احتجاجات امام حسین، مقدمهٔ دوم شامل روایاتی در فضیلت گریستن بر آن حضرت، و مقدمهٔ سوم دربردارندهٔ روایاتی دربارهٔ عزاداری، به ویژه در تاسوعا و عاشوراست.
مسلک اول در امور پیش از جنگ است و شامل این مسائل: آیات و روایات دربارهٔ امام حسین، خروج آن حضرت از مدینه و وارد شدن به مکه، شهادت مسلم بن عقیل و روانه شدن امام و یارانش به سوی کربلا. در مسلک دوم از رخدادهای در کربلا و شهادت امام و اصحابش سخن رفته، و مسلک سوم دربارهٔ سرگذشت اهل بیت امام و ورود آنان به کوفه و شام است. در این مسلک از مسائلی چون رخدادهای در مسیر شام، مجلس یزید، برخی معجزات و کرامات واقع شده برای اهل بیت امام، مدفن رأس آن حضرت، اربعین و بازگشت اهل بیت به مدینه سخن رفته است. خاتمهٔ کتاب، که در حدود دویست صفحه است، عهده‌دار بحث از رجعت امام حسین، عذاب قاتلانش، قیام مختار و دست‌اندازی خلفا بر قبر آن حضرت است.
این اثر با عنوان تاریخ جامع زندگانی امام حسین(ع)، به قلم علیرضا رجالی تھرانی، به فارسی برگردانده شده است (چاپ اول: قم، انتشارات خادم‌الرضا، 1388).
بحث پیرامون کتاب[ویرایش | ویرایش مبدأ]
گفتنی است واعظ تبریزی خیابانی در کتاب وقایع الایام فی تتمة محرّم الحرام (ج 4، ص 112 - 121، در حاشیهٔ صفحات)، به بحث دربارهٔ کتاب مزبور پرداخته و از جمله، گفته است: این میرزا رضی قزوینی، صاحب تظلم‌الزهراء، غیر از آقا رضی قزوینی، صاحب لسان الخواص است. در نسخه‌ای از کتاب تظلم‌الزهراء، که در سنهٔ 1312 به طبع رسیده، دو روایت مذکور است که هیچ یک از مؤلف کتاب نیست و هر دو را وقت استنساخ دس و خلط کرده‌اند. مطلب دیگر اینکه صاحب کتاب در قضیهٔ شهادت حضرت حسین (ع) زبان حالی از لسان حضرت زینب (س) نوشته که به هیچ وجه مناسب زبان حال و لایق مقام صبر و تسلیم آن خاتون معظم نیست و کم کم از زبان حال به لسان مقال تحویل و از صورت نظم به کسوت نثر تبدیل شده است و الحق از صاحب تظلم در این مقام مسامحهٔ عظیمی واقع شده است؛ با اینکه کتابش متقن و در همهٔ مواضع، مدرک و سند ارائه کرده است. (نویسندهٔ وقایع الایّام به شواهد مورد نظر خود تصریح کرده است).
جستارهای وابسته[ویرایش | ویرایش مبدأ]
منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- کتابشناسی تاریخی امام حسین علیه‌السلام، محمد اسفندیاری، ص 74-75.