عمر بن علی بن ابی طالب (ع): تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
==تبارشناسی== | ==تبارشناسی== | ||
عمر بن علیی فرزند امام علی (ع) است و مادرش لیلا دختر مسعود بن خالد بن ربعی بن مسلم بن جندل بن نهشل بن دارم تمیمی<ref>- انصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، | عمر بن علیی فرزند امام علی (ع) است و مادرش لیلا دختر مسعود بن خالد بن ربعی بن مسلم بن جندل بن نهشل بن دارم تمیمی<ref>- انصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1387 ش.، ص153.</ref> و یا صهباء مکنی به امّ حبیب دختر عباد بن ربیعه از اسرای یمامه یا عین‌التمر بوده است.<ref>- ناسخ التواریخ (دوره امام سجاد(ع))، سپهر، لسان الملک میرزامحمدتقی، تهران: کتابفروشی اسلامیه، 1398 ﻫ ق. ، ج2، ص336. </ref> عمر مکنی به ابوالقاسم یا ابوحفص و مشهور به عمرالاطرف بود. عمر و خواهرش رقیه همسر [[مسلم بن عقیل]] از یک مادر بوده‌اند. | ||
==نقش در واقعه کربلا== | ==نقش در واقعه کربلا== | ||
در برخی از منابع آمده است که عمر از آغاز سفر از مدینه تا [[کربلا]] به همراه مادر و خواهرش با برادر بزرگوارش [[حسین بن على (ع)|امام حسین (ع)]] بود. او بعد از ظهر [[عاشورا]] و پس از [[شهادت]] برادرش [[ابوبکر بن علی (ع)|ابوبکر بن علی]] با اذن امام حسین (ع) به میدان جنگ رفت، در حالی که چنین رجز می‌خواند: | در برخی از منابع آمده است که عمر از آغاز سفر از مدینه تا [[کربلا]] به همراه مادر و خواهرش با برادر بزرگوارش [[حسین بن على (ع)|امام حسین (ع)]] بود. او بعد از ظهر [[عاشورا]] و پس از [[شهادت]] برادرش [[ابوبکر بن علی (ع)|ابوبکر بن علی]] با اذن امام حسین (ع) به میدان جنگ رفت، در حالی که چنین رجز می‌خواند: | ||
| خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
عمر پس از نبردی سخت به شهادت رسید. | عمر پس از نبردی سخت به شهادت رسید. | ||
در زیارت‌نامه‌ها نام وی ذکر نشده است، اما علاوه بر منابع متأخر، خوارزمی نیز نام او را در شمار شهدای [[کربلا]] ذکر کرده است.<ref>- رک : مقتل الحسین (ع)، | در زیارت‌نامه‌ها نام وی ذکر نشده است، اما علاوه بر منابع متأخر، خوارزمی نیز نام او را در شمار شهدای [[کربلا]] ذکر کرده است.<ref>- رک : مقتل الحسین (ع)، ج2، ص47-48؛ ناسخ التواریخ (دوره امام سجاد(ع))، سپهر، لسان الملک میرزامحمدتقی، تهران: کتابفروشی اسلامیه، 1398 ﻫ ق. ، ج2، ص336؛ ذخیرة الدارین، حائری شیرازی، سید عبدالحمید، نجف: مطبعه المرتضویه ، 1345 ﻫ ق.، ص428،260؛ تنقیح المقال فی احوال الرجال، مامقانی، شیخ عبدالله، نجف: المطبعه الحیریه، 1352 ﻫ ق.، ج2، ص346؛ بحار الانوار الجامعه لدرر الائمه الاطهار (ع)، مجلسی، ملا محمد باقر، تهران: مکتبه الاسلامیه، 1362 ش.، ج45، ص37؛ روضه الشهداء، واعظ کاشفی، ملاحسین، تصحیح ابوالحسن شعرانی، تهران: انتشارات اسلامیه، 1371 ش.، ص330.</ref> | ||
در برخی دیگر از منابع مانند عمری در المجدی فی انساب الطالبیین و به نقل از وی ابن عنبه<ref>- عمدة الطالب فی انساب آل ابی طالب، ابن عنبه، احمد، چاپ مهدی رجایی، قم: | در برخی دیگر از منابع مانند عمری در المجدی فی انساب الطالبیین و به نقل از وی ابن عنبه<ref>- عمدة الطالب فی انساب آل ابی طالب، ابن عنبه، احمد، چاپ مهدی رجایی، قم: 1383 ش.، ص444.</ref> آورده‌اند عمرالاطرف از پیوستن به امام حسین (ع) تخلف ورزید اما بعدها به خون‌خواهی آن حضرت برخاست و در سال 96 هجری در حالی که 77 سال سن داشت، وفات یافت. بسیاری از سادات و علویان عراق و ایران و سایر بلاد اسلامی از تبار او هستند. محمدتقی شوشتری این قول را رد کرده و معتقد است که عمرالاطرف در کربلا به شهادت رسیده است.<ref>-قاموس الرجال، طوسی التستری، محمدتقی، تهران: مرکز نشر کتاب، 1379 ه ق.، ج8، ص212. </ref> | ||
به هر حال این امکان وجود دارد که عمر بن علی شهید در کربلا و عمرالاطرف دو نفر باشند.<ref>- برای تفصیل بیشتر رک : تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: | به هر حال این امکان وجود دارد که عمر بن علی شهید در کربلا و عمرالاطرف دو نفر باشند.<ref>- برای تفصیل بیشتر رک : تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: 1382 – 1387 ﻫ ق / 1962 – 1967 م.، ج5، ص154؛ مقتل الحسین (ع)، ج2، ص47-48؛ عمدة الطالب فی انساب آل ابی طالب، ابن عنبه، احمد، چاپ مهدی رجایی، قم: 1383 ش.، ص444؛ مناقب آل ابی طالب، ابن شهرآشوب مازندرانی، ابوجعفر رشیدالدین محمدبن علی، قم: انتشارات علامه. ، ج4، ص107.</ref> | ||
==منبع== | ==منبع== | ||
* [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=2588126&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author مرضیه محمدزاده، شهیدان جاوید، نشر بصیرت، ص | * [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=2588126&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author مرضیه محمدزاده، شهیدان جاوید، نشر بصیرت، ص 468-470.] | ||
==پی نوشت== | ==پی نوشت== | ||
| خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
[[رده: شهیدان کربلا]] | [[رده: شهیدان کربلا]] | ||
[[رده: شهدای بنی‌هاشم]] | [[رده: شهدای بنی‌هاشم]] | ||
<references /> | [[en:Umar b. Ali]] | ||
<references />{{یاران امام حسین علیه السلام}} | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۲ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۵۹
.jpg) | |
| اطلاعات اصحاب امام حسین (ع) | |
|---|---|
| نام کامل | عمر بن علی بن ابی طالب (ع) |
| خویشاوندان سرشناس | پدرش امام علی (ع) |
| نقش های برجسته | از یاران امام حسین (ع) و از شهدای کربلا |
عمر بن علی بن ابی طالب (ع)، از یاران امام حسین (ع) بود که در برخی منابع در شمار شهدای کربلا ذکر شده است.
تبارشناسی[ویرایش | ویرایش مبدأ]
عمر بن علیی فرزند امام علی (ع) است و مادرش لیلا دختر مسعود بن خالد بن ربعی بن مسلم بن جندل بن نهشل بن دارم تمیمی[۱] و یا صهباء مکنی به امّ حبیب دختر عباد بن ربیعه از اسرای یمامه یا عین‌التمر بوده است.[۲] عمر مکنی به ابوالقاسم یا ابوحفص و مشهور به عمرالاطرف بود. عمر و خواهرش رقیه همسر مسلم بن عقیل از یک مادر بوده‌اند.
نقش در واقعه کربلا[ویرایش | ویرایش مبدأ]
در برخی از منابع آمده است که عمر از آغاز سفر از مدینه تا کربلا به همراه مادر و خواهرش با برادر بزرگوارش امام حسین (ع) بود. او بعد از ظهر عاشورا و پس از شهادت برادرش ابوبکر بن علی با اذن امام حسین (ع) به میدان جنگ رفت، در حالی که چنین رجز می‌خواند:
أضرِبکم وَ لا أری فیکُم زَحَر | ||
یا زَحرُ یا زَحرُ تَدانِ مِن عُمَر | ||
شَرَّ مَکانٍ مِن حَریقٍ وَ سُعَر | ||
ذاکَ الشَّقی بالنَّبی وَ قَد کَفَر | ||
لَعَلَکَ الیومَ تَبوءُ مِن سَقَر | ||
فَانَّکَ الجاحِدُ یا شَرَّ البَشَر |
شما را با شمشیر می‌زنم ولی چرا در میان شما زحر بن بدر، قاتل برادرم را نمی‌بینم. همان مردِ پستِ شقاوت پیشه‌ای که به رسول خدا کفر می‌ورزد. ای زحر! نزدیک‌تر آی تا با تیغ عمر در شراره دوزخ جای گیری. همان جایی که افروخته و سوزان و بدترین مکان برای تو، بدترین انسان انکارکننده است.
عمر قاتل برادرش زحر بن بدر نخعی را کشت و سپس چنین رجز خواند:
خلوا عداة الله خلوا من عمر | ||
یضربکم بسیفه و لا یفر | ||
خلوا عن اللیث العبوس المکفهر | ||
و لیس یقدوا کالجبان المنجحر |
ای دشمنان خدا راه را باز کنید و از برابر شیر خشمگینِ توفنده چین بر چهره انداخته بپرهیزید. او با شمشیر مرگ با شما می‌جنگد و از میدان نمی‌گریزد و مانند مردم ترسو به سوراخی نمی‌خزد.
عمر پس از نبردی سخت به شهادت رسید.
در زیارت‌نامه‌ها نام وی ذکر نشده است، اما علاوه بر منابع متأخر، خوارزمی نیز نام او را در شمار شهدای کربلا ذکر کرده است.[۳]
در برخی دیگر از منابع مانند عمری در المجدی فی انساب الطالبیین و به نقل از وی ابن عنبه[۴] آورده‌اند عمرالاطرف از پیوستن به امام حسین (ع) تخلف ورزید اما بعدها به خون‌خواهی آن حضرت برخاست و در سال 96 هجری در حالی که 77 سال سن داشت، وفات یافت. بسیاری از سادات و علویان عراق و ایران و سایر بلاد اسلامی از تبار او هستند. محمدتقی شوشتری این قول را رد کرده و معتقد است که عمرالاطرف در کربلا به شهادت رسیده است.[۵]
به هر حال این امکان وجود دارد که عمر بن علی شهید در کربلا و عمرالاطرف دو نفر باشند.[۶]
منبع[ویرایش | ویرایش مبدأ]
پی نوشت[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- ↑ - انصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1387 ش.، ص153.
- ↑ - ناسخ التواریخ (دوره امام سجاد(ع))، سپهر، لسان الملک میرزامحمدتقی، تهران: کتابفروشی اسلامیه، 1398 ﻫ ق. ، ج2، ص336.
- ↑ - رک : مقتل الحسین (ع)، ج2، ص47-48؛ ناسخ التواریخ (دوره امام سجاد(ع))، سپهر، لسان الملک میرزامحمدتقی، تهران: کتابفروشی اسلامیه، 1398 ﻫ ق. ، ج2، ص336؛ ذخیرة الدارین، حائری شیرازی، سید عبدالحمید، نجف: مطبعه المرتضویه ، 1345 ﻫ ق.، ص428،260؛ تنقیح المقال فی احوال الرجال، مامقانی، شیخ عبدالله، نجف: المطبعه الحیریه، 1352 ﻫ ق.، ج2، ص346؛ بحار الانوار الجامعه لدرر الائمه الاطهار (ع)، مجلسی، ملا محمد باقر، تهران: مکتبه الاسلامیه، 1362 ش.، ج45، ص37؛ روضه الشهداء، واعظ کاشفی، ملاحسین، تصحیح ابوالحسن شعرانی، تهران: انتشارات اسلامیه، 1371 ش.، ص330.
- ↑ - عمدة الطالب فی انساب آل ابی طالب، ابن عنبه، احمد، چاپ مهدی رجایی، قم: 1383 ش.، ص444.
- ↑ -قاموس الرجال، طوسی التستری، محمدتقی، تهران: مرکز نشر کتاب، 1379 ه ق.، ج8، ص212.
- ↑ - برای تفصیل بیشتر رک : تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: 1382 – 1387 ﻫ ق / 1962 – 1967 م.، ج5، ص154؛ مقتل الحسین (ع)، ج2، ص47-48؛ عمدة الطالب فی انساب آل ابی طالب، ابن عنبه، احمد، چاپ مهدی رجایی، قم: 1383 ش.، ص444؛ مناقب آل ابی طالب، ابن شهرآشوب مازندرانی، ابوجعفر رشیدالدین محمدبن علی، قم: انتشارات علامه. ، ج4، ص107.