زید بن معقل: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حسین
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «زید (بدر، یزید، منذر) بن مَعقِل از تیره جُعفی و از قبیله مذحج بود. این قبیله اص...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
زید (بدر، یزید، منذر) بن مَعقِل از تیره جُعفی و از قبیله مذحج بود. این قبیله اصالت یمنی داشته و از اعراب قحطانی بوده است. در نسخ و کتب او را بدر، <ref>ر.ک : الاخبار الطوال، ص123؛ فتوح البلدان، ص262؛ تاریخ طبری، ج5، ص422؛ الحدائق الوردیه، ص104؛ ابصار العین فی انصار الحسین (ع)، ص186؛ قاموس الرجال، ج4، ص484؛ اعیان الشیعه، ج1، ص611، ج7، ص70؛ اقبال الاعمال، ج3، ص78؛ تنقیح المقال، ج1، ص452؛ مناقب آل ابی‌طالب، ج4، ص113؛ بحار الانوار، ج45، ص64؛ وسیله الدارین، ص139؛ فرسان الهیجاء، ج1، ص141؛ معجم رجال الحدیث، ج7، ص295.</ref> یزید بن مغفل <ref>تاریخ طبری، ج5، ص127،122،121؛ الکامل فی التاریخ، ج3، ص367.</ref> و منذر بن مفضل نامیده‌اند. زید از زعمای برجسته قبیله شیعی بنی‌جعفی است. نام و نسب کامل وی در انساب الاشراف چنین آمده است: بدر بن مغفل بن جعونة بن عبدالله بن حُطیط بن عتبة الکداع الجعفی. بلاذری هم‌چنین افزوده است که بدر از اصحاب امام حسین (ع) بود که در کربلا به شهادت رسید. <ref>انساب الاشراف، ج3، ص198.</ref> ابن حجر در نام وی را یزید بن مغفل بن عرف بن کلیب العامری ذکر می‌کند و می‌نویسد که او به همراه برادرش زهیر در نبرد قادسیه نیز شرکت داشت. <ref>الاصابه فی تمییز الصحابه، ج3، ص362. </ref> طبری و ابن اثیر نیز از یزید بن مغفل نام برده‌اند اما فقط به حضور او در کنار امیرالمؤمنین علی (ع)  در جنگ با خوارج اشاره کرده و نوشته‌اند که وی در نبرد با خریث بن راشد خارجی فرماندهی جناح راست سپاه امام را بر عهده داشت. <ref>تاریخ طبری، ج5، ص127،122،121؛ الکامل فی التاریخ، ج3، ص367.</ref>
{{جعبه اطلاعات اصحاب امام حسین (ع)
| عنوان              =
| تصویر              =مزار یاران امام حسین(ع).jpg
| اندازه تصویر      =
|توضیح تصویر        =
| نام کامل          =زید (بدر، یزید، منذر) بن مَعقِل
| لقب                =
| نسب                =
| خویشاوندان سرشناس  =
| تاریخ تولد        =
| شهر تولد          =
| کشور تولد          =
| محل زندگی          =
| تاریخ وفات/شهادت  =
| شهر وفات/شهادت    =
| نحوه وفات/شهادت    =
| مدفن              =
| از یاران          =
| فعالیت‌های اجتماعی  =
| مشایخ              =
| شاگردان          =
| آثار              =
| نقش های برجسته             =صبح عاشورا و در حمله اول به شهادت رسید
}}'''زید (بدر، یزید، منذر) بن مَعقِل،''' از اصحاب [[امام حسین (ع)]] بود که در [[کربلا]] به [[شهادت]] رسید. <ref>انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ م.، ج۳، ص۱۹۸.</ref>


==زندگینامه==
یزید بن معقل بن عمیر بن ربیعه از تیره جُعفی و از قبیله مذحج بود. این قبیله اصالت یمنی داشته و از اعراب قحطانی بوده است. در کتب او را بدر، <ref>ر.ک : الاخبار الطول، دینوری، ابو حنیفه احمد بن داود، چاپ عبدالمنعم عامر، قاهره : ۱۹۶۰ م. الطوال، ص۱۲۳؛ فتوح البلدان، بلاذری، احمدبی یحیی، چاپ صلاح الدین منجد، قاهره: مکتبه النهضته.، ص۲۶۲؛تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ ﻫ ق / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ م.، ج۵، ص۴۲۲.</ref> یزید بن مغفل <ref name=":0">تاریخ طبری، ج۵، ص۱۲۷،۱۲۲،۱۲۱؛ الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، عزّالدین علی بن احمد بن ابی الکرم، تحقیق مکتبة اتراث، بیروت: ۱۳۸۵- ۱۳۸۶ ه ق.، ج۳، ص۳۶۷.</ref> و منذر بن مفضل نیز نامیده‌اند. زید از زعمای قبیله شیعی بنی‌ جعفی است. نام و نسب کامل وی چنین آمده است: بدر بن مغفل بن جعونة بن عبدالله بن حُطیط بن عتبة الکداع الجعفی.<ref>انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ م.</ref>


به نظر می‌رسد که با توجه به تشابه گزارش‌هایی که درباره یزید و زید یا بدر بن مغفل و یا یزید بن مغفل بن سعد العشیره جعفی مذحجی وجود دارد، ظن قوی آن است که آنان یک نفر باشند که با اندک تفاوتی در نام و نشان معرفی شده‌اند.
ابن حجر نام وی را یزید بن مغفل بن عرف بن کلیب العامری نیر ذکر می‌کند و می‌نویسد که او به همراه برادرش زهیر در نبرد [[قادسیه]] نیز شرکت داشت. <ref>الاصابه فی تمییز الصحابه ، ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، به کوشش علی محمد بجاوی، بیروت: مؤسسه التاریخ العربی، ۱۳۲۸ ﻫ ق.، ج۳، ص۳۶۲. </ref>


 
طبری و ابن اثیر نیز از یزید بن مغفل نام برده‌اند اما فقط به حضور او در کنار امام علی (ع) در جنگ با خوارج اشاره کرده و نوشته‌اند که وی در نبرد با خریث بن راشد خارجی فرماندهی جناح راست سپاه امام علی (ع) را بر عهده داشت. <ref name=":0" /> به نظر می‌رسد که با توجه به تشابه گزارش‌هایی که درباره یزید و زید یا بدر بن مغفل و یا یزید بن مغفل بن سعد العشیره جعفی مذحجی وجود دارد، ظن قوی آن است که آنان یک نفر باشند که با اندک تفاوتی در نام و نشان معرفی شده‌اند.
زید از اصحاب شجاع و جنگجوی امام حسین (ع) بود. شیخ طوسی <ref>رجال طوسی، ص73.</ref> و سید بن طاووس <ref>اقبال الاعمال، ص713.</ref> او را در شمار اصحاب امام حسین (ع) ذکر نموده‌اند. وی به همراه سپاه عمر بن سعد به کربلا آمد و به امام پیوست. صبح عاشورا و در حمله اول به شهادت رسید. <ref>ر.ک : انساب الاشراف، ج3، ص198؛ رجال طوسی، ص73؛ قاموس الرجال ، ج4، ص484؛ تنقیح المقال، ج1، ص471؛ مناقب آل ابی‌طالب، ج4، ص85؛ بحار الانوار، ج98، ص273؛ اقبال الاعمال، ج3، ص713؛ عبرات المصطفین، ج2، ص163؛ فرسان الهیجاء، ج1، ص141؛ معجم رجال الحدیث، ج7، ص359؛ انصار الحسین، ص99.</ref> وی به هنگام نبرد رجزی به این مضمون می‌خواند:
==نقش در واقعه کربلا==
شیخ طوسی <ref>رجال طوسی، شیخ طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، به کوشش محمد صادق آل بحر العلوم، نجف: ۱۳۸۱ ﻫ ق.، ص۷۳.</ref> و سید بن طاووس <ref>اقبال بالاعمال الحسنه فیما یعمل مره فی السنه، سید بن طاووس، علی بن موسی، تحقیق جواد قیومی اصفهانی، قم: مکتبه الاعلام الاسلامی، ۱۴۱۴ ﻫ ق.الاعمال، ص۷۱۳.</ref> او را در شمار اصحاب [[امام حسین (ع)]] ذکر نموده‌اند. او صبح [[عاشورا]] و در حمله اول به [[شهادت]] رسید. <ref>ر.ک : انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ م.، ج۳، ص۱۹۸؛ رجال طوسی، شیخ طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، به کوشش محمد صادق آل بحر العلوم، نجف: ۱۳۸۱ ﻫ ق.، ص۷۳؛ قاموس الرجال، طوسی التستری، محمدتقی، تهران: مرکز نشر کتاب، ۱۳۷۹ ه ق. ، ج۴، ص۴۸۴؛ تنقیح المقال فی احوال الرجال، مامقانی، شیخ عبدالله، نجف: المطبعه الحیریه، ۱۳۵۲ ﻫ ق.، ج۱، ص۴۷۱.</ref> وی به هنگام نبرد رجزی به این مضمون می‌خواند:


{{شعر}}
{{شعر}}


انا ابن جعفی و ابی الکداع
انا ابن جعفی و ابی الکداع
و فی یمینی مرهف فزاع
 
و فی یمینی مرهف فزاع


و مازن ثعلبه لماع
و مازن ثعلبه لماع
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}نوشته‌اند که [[یزید]] هم‌چنین در روز عاشورا در وصف بزرگ‌منشی و برتری امام حسین (ع) شعر می‌خواند.
 
 
نوشته‌اند که یزید هم‌چنین در روز عاشورا در وصف بزرگ‌منشی و برتری امام شعر می‌خواند. 
 
 
در زیارت رجبیه و زیارت ناحیه مقدسه به وی سلام داده شده است: ”السَّلامُ عَلَی زَیدِ بنِ مَعقِلِ الجُعفی“
 
بلاذری آورده است که در جریان دستگیری عبدالله بن عفیف به دستور عبیدالله بن زیاد در مسجد کوفه، سفیان بن مغفل ازدی غامدی به دفاع از ابن عفیف پرداخت. به نظر می‌رسد که سفیان برادر یا فرزند یزید بن مغفل باشد. <ref>نهضت امام حسین (ع) و قیام کربلا، ص329. </ref>
 


در [[زیارت رجبیه]] و [[زیارت ناحیه مقدسه]] به وی این چنین سلام داده شده است: «السَّلامُ عَلَی زَیدِ بنِ مَعقِلِ الجُعفی»
==منبع==
==منبع==


مرضیه محمدزاده، شهیدان جاوید، نشر بصیرت، ص 284-285.
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=2588126&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author مرضیه محمدزاده، شهیدان جاوید، نشر بصیرت، ص ۲۸۴-۲۸۵.]


==پی نوشت==
==پی نوشت==
<references />{{یاران امام حسین علیه السلام}}
[[رده:تاریخ]]
[[رده:افراد]]
[[رده:شهیدان کربلا]]
[[رده:شهیدان عاشورا]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۲ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۵۹

مزار یاران امام حسین(ع).jpg
اطلاعات اصحاب امام حسین (ع)
نام کامل زید (بدر، یزید، منذر) بن مَعقِل
نقش های برجسته صبح عاشورا و در حمله اول به شهادت رسید

زید (بدر، یزید، منذر) بن مَعقِل، از اصحاب امام حسین (ع) بود که در کربلا به شهادت رسید. [۱]

زندگینامه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

یزید بن معقل بن عمیر بن ربیعه از تیره جُعفی و از قبیله مذحج بود. این قبیله اصالت یمنی داشته و از اعراب قحطانی بوده است. در کتب او را بدر، [۲] یزید بن مغفل [۳] و منذر بن مفضل نیز نامیده‌اند. زید از زعمای قبیله شیعی بنی‌ جعفی است. نام و نسب کامل وی چنین آمده است: بدر بن مغفل بن جعونة بن عبدالله بن حُطیط بن عتبة الکداع الجعفی.[۴]

ابن حجر نام وی را یزید بن مغفل بن عرف بن کلیب العامری نیر ذکر می‌کند و می‌نویسد که او به همراه برادرش زهیر در نبرد قادسیه نیز شرکت داشت. [۵]

طبری و ابن اثیر نیز از یزید بن مغفل نام برده‌اند اما فقط به حضور او در کنار امام علی (ع) در جنگ با خوارج اشاره کرده و نوشته‌اند که وی در نبرد با خریث بن راشد خارجی فرماندهی جناح راست سپاه امام علی (ع) را بر عهده داشت. [۳] به نظر می‌رسد که با توجه به تشابه گزارش‌هایی که درباره یزید و زید یا بدر بن مغفل و یا یزید بن مغفل بن سعد العشیره جعفی مذحجی وجود دارد، ظن قوی آن است که آنان یک نفر باشند که با اندک تفاوتی در نام و نشان معرفی شده‌اند.

نقش در واقعه کربلا[ویرایش | ویرایش مبدأ]

شیخ طوسی [۶] و سید بن طاووس [۷] او را در شمار اصحاب امام حسین (ع) ذکر نموده‌اند. او صبح عاشورا و در حمله اول به شهادت رسید. [۸] وی به هنگام نبرد رجزی به این مضمون می‌خواند:

انا ابن جعفی و ابی الکداع و فی یمینی مرهف فزاع و مازن ثعلبه لماع

نوشته‌اند که یزید هم‌چنین در روز عاشورا در وصف بزرگ‌منشی و برتری امام حسین (ع) شعر می‌خواند.

در زیارت رجبیه و زیارت ناحیه مقدسه به وی این چنین سلام داده شده است: «السَّلامُ عَلَی زَیدِ بنِ مَعقِلِ الجُعفی»

منبع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پی نوشت[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ م.، ج۳، ص۱۹۸.
  2. ر.ک : الاخبار الطول، دینوری، ابو حنیفه احمد بن داود، چاپ عبدالمنعم عامر، قاهره : ۱۹۶۰ م. الطوال، ص۱۲۳؛ فتوح البلدان، بلاذری، احمدبی یحیی، چاپ صلاح الدین منجد، قاهره: مکتبه النهضته.، ص۲۶۲؛تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ ﻫ ق / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ م.، ج۵، ص۴۲۲.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ تاریخ طبری، ج۵، ص۱۲۷،۱۲۲،۱۲۱؛ الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، عزّالدین علی بن احمد بن ابی الکرم، تحقیق مکتبة اتراث، بیروت: ۱۳۸۵- ۱۳۸۶ ه ق.، ج۳، ص۳۶۷.
  4. انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ م.
  5. الاصابه فی تمییز الصحابه ، ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، به کوشش علی محمد بجاوی، بیروت: مؤسسه التاریخ العربی، ۱۳۲۸ ﻫ ق.، ج۳، ص۳۶۲.
  6. رجال طوسی، شیخ طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، به کوشش محمد صادق آل بحر العلوم، نجف: ۱۳۸۱ ﻫ ق.، ص۷۳.
  7. اقبال بالاعمال الحسنه فیما یعمل مره فی السنه، سید بن طاووس، علی بن موسی، تحقیق جواد قیومی اصفهانی، قم: مکتبه الاعلام الاسلامی، ۱۴۱۴ ﻫ ق.الاعمال، ص۷۱۳.
  8. ر.ک : انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ م.، ج۳، ص۱۹۸؛ رجال طوسی، شیخ طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، به کوشش محمد صادق آل بحر العلوم، نجف: ۱۳۸۱ ﻫ ق.، ص۷۳؛ قاموس الرجال، طوسی التستری، محمدتقی، تهران: مرکز نشر کتاب، ۱۳۷۹ ه ق. ، ج۴، ص۴۸۴؛ تنقیح المقال فی احوال الرجال، مامقانی، شیخ عبدالله، نجف: المطبعه الحیریه، ۱۳۵۲ ﻫ ق.، ج۱، ص۴۷۱.