وقار شیرازى: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
۲٬۴۰۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳۰ مهٔ ۲۰۱۶
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «زندگینامه میرزا احمد(وقار)شیرازى،فرزند ارشد وصال شیرازى(1197-1262)از شعراى نام...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
زندگینامه
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
| نام                    = وقار شیرازى
| تصویر                  =
| توضیح تصویر            =
| نام اصلی              =میرزا احمد وقار شیرازى
| زمینه فعالیت          =
| ملیت                  =
| تاریخ تولد            =1232 ه.ق
| محل تولد                =
| والدین                = وصال شیرازى
| تاریخ مرگ              =1298 ه.ق
| محل مرگ                =
| علت مرگ                =
| محل زندگی              =
| مختصات محل زندگی        =
| مدفن                  =احمد بن موسى معروف به شاه چراغ
|در زمان حکومت          =
|اتفاقات مهم            =
| نام دیگر              =
|لقب                    =
|بنیانگذار              =
| پیشه                  =
| سال‌های نویسندگی        =
|سبک نوشتاری            =
|کتاب‌ها                =
|مقاله‌ها                =
|نمایشنامه‌ها            =
|فیلم‌نامه‌ها              =
|دیوان اشعار            =
|تخلص                    =
|فیلم ساخته بر اساس اثر=
| همسر                    =
| شریک زندگی            =
| فرزندان                =
|تحصیلات                  =
|دانشگاه                =
|حوزه                  =
|شاگرد                  =
|استاد                  =
|علت شهرت              =
| تأثیرگذاشته بر        =
| تأثیرپذیرفته از        =
| وب‌گاه                  =
|گفتاورد                =
|امضا                  =
}}


میرزا احمد(وقار)شیرازى،فرزند ارشد وصال شیرازى(1197-1262)از شعراى نام آشناى سده سیزدهم هجرى است که در محضر پدر خود فنون شعر و ادب و نیز هنر خوشنویسى را به کمال آموخت و از دیگر رشته‌هاى علوم نیز بهره‌مند بود.
==زندگینامه==


وى سه سال پس از فوت پدرش به همراه برادر کوچک‌تر خود محمود حکیم راهى هند مى‌گردد و درهمانجا مثنوى مولوى را به خط خوش نوشت و در بمبئى به چاپ رساند و مثنوى بهرام و نوروز را نیز به هنگام اقامتش در آن دیار سرود و پس از بازگشت به شیراز و مسافرت‌هایى به تهران و کربلا سرانجام در سن 66 سالگى بدرود حیات گفت و در حرم مطهر احمد بن موسى معروف به شاه چراغ در کنار پدرش به خاک سپرده شد.
میرزا احمد وقار شیرازى، فرزند ارشد وصال شیرازى (1197-1262)از شعراى نام آشناى سده سیزدهم هجرى است که در محضر پدر خود فنون شعر و ادب و نیز هنر خوشنویسى را به کمال آموخت و از دیگر رشته‌هاى علوم نیز بهره‌مند بود.
 
وى سه سال پس از فوت پدرش به همراه برادر کوچک‌تر خود محمود حکیم راهى هند مى‌گردد و درهمان‌جا مثنوى مولوى را به خط خوش نوشت و در بمبئى به چاپ رساند و مثنوى بهرام و نوروز را نیز به هنگام اقامتش در آن دیار سرود و پس از بازگشت به شیراز و مسافرت‌هایى به تهران و کربلا سرانجام در سن 66 سالگى بدرود حیات گفت و در حرم مطهر احمد بن موسى معروف به شاه چراغ در کنار پدرش به خاک سپرده شد.


وى همانند پدر خود ارادتى تام و تمام به میرزاى سکوت داشته و در رسالۀ ناتمامى شرح احوال و سخنان او را گرد آورده است.
وى همانند پدر خود ارادتى تام و تمام به میرزاى سکوت داشته و در رسالۀ ناتمامى شرح احوال و سخنان او را گرد آورده است.
خط ۹: خط ۵۶:
از وقار شیرازى آثار قلمى بسیارى به یادگار مانده که معروف‌ترین آنها عبارتند از:
از وقار شیرازى آثار قلمى بسیارى به یادگار مانده که معروف‌ترین آنها عبارتند از:


انجمن دانش در سبک و سیاق گلستان سعدى؛رموز الاماره که شرح و ترجمه فرمان تاریخى امام على به مالک اشتر نخعى است،مثنوى خضر و موسى،مثنوى قانون الصداره،مرغزار به سبک کلیله و دمنه و انوار سهیلى،مجالس السنه و محافل الازمنه به طرز کشکول شیخ بهائى،عشره کامله در تاریخ واقعه کربلا،تاریخ چهارده‌معصوم و دیوان اشعارش که بخش اول آن به اهتمام استاد ماهیار نوایى به کوشش دانشکده ادبیات تبریز در سال 1348 چاپ و منتشر شده است. <ref>همان،ص 701.شرح احوال و آثار او را مى‌توان در آثار العجم تاریخ ادبیات ایران تالیف براون،ج 5،حدیقة الشعراء،ج 3،خاندان وصال شیرازى،ریحانة الادب،ج 6،صبح گلشن،طرائق الحقایق،ج 3،فارسنامه ناصرى، ج 2،گلشن وصال،المآثرو الآثار و مجمع الفصحاء پى گرفت.</ref>
انجمن دانش در سبک و سیاق گلستان سعدى؛ رموز الاماره که شرح و ترجمه فرمان تاریخى امام على به مالک اشتر نخعى است، مثنوى خضر و موسى، مثنوى قانون الصداره، مرغزار به سبک کلیله و دمنه و انوار سهیلى، مجالس السنه و محافل الازمنه به طرز کشکول شیخ بهائى، عشره کامله در تاریخ واقعه کربلا، تاریخ چهارده‌ معصوم و دیوان اشعارش که بخش اول آن به اهتمام استاد ماهیار نوایى به کوشش دانشکده ادبیات تبریز در سال 1348 چاپ و منتشر شده است.<ref>''همان،ص 701.شرح احوال و آثار او را مى‌توان در آثار العجم تاریخ ادبیات ایران تالیف براون،ج 5،حدیقة الشعراء،ج 3،خاندان وصال شیرازى،ریحانة الادب،ج 6،صبح گلشن،طرائق الحقایق،ج 3،فارسنامه ناصرى، ج 2،گلشن وصال،المآثرو الآثار و مجمع الفصحاء پى گرفت.''</ref>


سبک شعرى
==سبک شعرى==


وقار شیرازى نیز ادامه دهنده سبک شعرى پیروان نهضت بازگشت بوده و قصاید خود را به سبک متقدمین مثنویات را به شیوه نظامى و جامى و غزلیات مراثى خود را در سبک عراقى سروده است.
وقار شیرازى نیز ادامه دهنده سبک شعرى پیروان نهضت بازگشت بوده و قصاید خود را به سبک متقدمین مثنویات را به شیوه نظامى و جامى و غزلیات مراثى خود را در سبک عراقى سروده است.


دامنه تاثیر آثار عاشورایى
==دامنه تاثیر آثار عاشورایى==


وقار شیرازى سهم به سزایى در ادامه روند تکاملى شعر عاشورا در زبان فارسى داشته و آثار ماتمى او الهام‌بخش شاعران آیینى بوده و هست.
وقار شیرازى سهم به سزایى در ادامه روند تکاملى شعر عاشورا در زبان فارسى داشته و آثار ماتمى او الهام‌بخش شاعران آیینى بوده و هست.


برگزیده آثار عاشورایى
==برگزیده آثار عاشورایى==
 
وقار شیرازى از چهره‌هاى آشناى شعر آیینى در سده سیزدهم هجرى است و داراى دو ترکیب دوازده بند عاشورایى در رثاى سالار شهیدان و شهداى کربلا است که یکى را به اقتضاى دوازده بند محتشم کاشانى سروده که به نقل آن خواهیم پرداخت.و دیگرى را در همان وزن ولى با کلمات ردیف و قافیه‌اى متفاوت به رشته نظم کشیده است که ما براى احتراز از دامنه‌دار شدن سخن به مرور مطلع هر بند آن اکتفا مى‌کنیم:
 
مطلع بند اول


{{ب|یا رب!چه روى داده که شهرى پر از عزاست؟ | یا خود که شد ز دست؟که این تعزیت به پاست }}
وقار شیرازى از چهره‌هاى آشناى شعر آیینى در سده سیزدهم هجرى است و داراى دو ترکیب دوازده بند عاشورایى در رثاى سالار شهیدان و [[شهداى کربلا]] است که یکى را به اقتضاى دوازده بند محتشم کاشانى سروده که به نقل آن خواهیم پرداخت. و دیگرى را در همان وزن ولى با کلمات ردیف و قافیه‌اى متفاوت به رشته نظم کشیده است که ما براى احتراز از دامنه‌ دار شدن سخن به مرور مطلع هر بند آن اکتفا مى‌کنیم:
'''
مطلع بند اول'''


مطلع بند دوم
{{شعر}}
{{ب|یا رب! چه روى داده که شهرى پر از عزاست؟ | یا خود که شد ز دست؟ که این تعزیت به پاست }}
{{پایان شعر}}


'''مطلع بند دوم '''
{{شعر}}
{{ب|شاهى که داستان عزایش جهان گرفت | صد شعله در غمش به زمین و زمان گرفت }}
{{ب|شاهى که داستان عزایش جهان گرفت | صد شعله در غمش به زمین و زمان گرفت }}
{{پایان شعر}}


مطلع بند سوم  
'''مطلع بند سوم '''


{{ب|چون از حجاز گشت حسین عازم عراق | از کعبه بر سپهر شد افغان الفراق }}
{{ب|چون از حجاز گشت حسین عازم عراق | از کعبه بر سپهر شد افغان الفراق }}
{{پایان شعر}}


مطلع بند چهارم  
'''مطلع بند چهارم '''
 
{{شعر}}
{{ب|چون در جدال نوبت یاران به سر رسید | وقت برادر آمد و روز پسر رسید }}
{{ب|چون در جدال نوبت یاران به سر رسید | وقت برادر آمد و روز پسر رسید }}
{{پایان شعر}}


مطلع بند پنجم  
'''مطلع بند پنجم'''
 
{{شعر}}
{{ب|چون کشته شد سپاه سراسر به پیش شاه | تنها بماند شاه و بگریید بر سپاه }}
{{ب|چون کشته شد سپاه سراسر به پیش شاه | تنها بماند شاه و بگریید بر سپاه }}
{{پایان شعر}}


مطلع بند ششم  
'''مطلع بند ششم'''
 
{{شعر}}
{{ب|شاه از پى جهاد چو پا در رکاب کرد | گر دل سنگ بود ز سختى کباب کرد }}
{{ب|شاه از پى جهاد چو پا در رکاب کرد | گر دل سنگ بود ز سختى کباب کرد }}
{{پایان شعر}}


مطلع بند هفتم  
'''مطلع بند هفتم'''
 
{{شعر}}
{{ب|آن شاه بى‌سپاه چو بنمود عزم جنگ | از چار سو مجال به دشمن نمود تنگ }}
{{ب|آن شاه بى‌سپاه چو بنمود عزم جنگ | از چار سو مجال به دشمن نمود تنگ }}
{{پایان شعر}}


مطلع بند هشتم  
'''مطلع بند هشتم'''
 
{{شعر}}
{{ب|از جور اهل شام چو شد کار شه تمام | صبح سپید آل على تیره شد چو شام }}
{{ب|از جور اهل شام چو شد کار شه تمام | صبح سپید آل على تیره شد چو شام }}
{{پایان شعر}}


مطلع بند نهم  
'''مطلع بند نهم'''
 
{{شعر}}
{{ب|زینب به خاک دید چو آن جسم چاک چاک | زد جامه چاک و از شتر آمد به روى خاک }}
{{ب|زینب به خاک دید چو آن جسم چاک چاک | زد جامه چاک و از شتر آمد به روى خاک }}
{{پایان شعر}}


مطلع بند دهم  
'''مطلع بند دهم'''
{{شعر}}


{{ب|گردون چو پاى آل على در بلا کشید | تا شهر کوفه‌شان ز صف کربلا کشید }}
{{ب|گردون چو پاى آل على در بلا کشید | تا شهر کوفه‌شان ز صف کربلا کشید }}
{{پایان شعر}}


مطلع بند یازدهم  
'''مطلع بند یازدهم'''
 
{{شعر}}
{{ب|آل نبى ز کوفه چو آهنگ شام کرد | گردون بناى جور و ستم را تمام کرد }}
{{ب|آل نبى ز کوفه چو آهنگ شام کرد | گردون بناى جور و ستم را تمام کرد }}
{{پایان شعر}}


مطلع بند دوازدهم  
'''مطلع بند دوازدهم'''
 
{{شعر}}
{{ب|از کوفه‌شان حدیث کنم یا ز شام‌شان؟ | بسیار بود غم شمرم از کدام‌شان؟ }}
{{ب|از کوفه‌شان حدیث کنم یا ز شام‌شان؟ | بسیار بود غم شمرم از کدام‌شان؟ }}
{{پیایان شعر}}


دوازده بند
'''دوازده بند'''
{{شعر}}


{{ب|اى دل بنال زار که هنگام ماتم است | وز دیده اشک بار که ماه محرم است }}
{{ب|اى دل بنال زار که هنگام ماتم است | وز دیده اشک بار که ماه محرم است }}
خط ۷۷: خط ۱۳۹:
{{ب|هر جا که بنگرى همه اوضاع اندُه است | هر سو که بگذرى همه اسباب ماتم است }}
{{ب|هر جا که بنگرى همه اوضاع اندُه است | هر سو که بگذرى همه اسباب ماتم است }}


{{ب|از سینه بر سپهر:خروش پیاپى است | وز دیده برکنار:سرشک دمادم است }}
{{ب|از سینه بر سپهر: خروش پیاپى است | وز دیده برکنار: سرشک دمادم است }}


{{ب|این خود چه ماجرا است که از گفتگوى آن | یک شهر در مصیبت و یک ملک در غم است؟ }}
{{ب|این خود چه ماجرا است که از گفتگوى آن | یک شهر در مصیبت و یک ملک در غم است؟ }}
خط ۱۸۵: خط ۲۴۷:
{{ب| کاش آن زمان که تشنه لب آن خسته داد جان | چون قبطیان بر اهل زمین آب خون شدى }}
{{ب| کاش آن زمان که تشنه لب آن خسته داد جان | چون قبطیان بر اهل زمین آب خون شدى }}


{ب| کاش آن زمان که خیمه او بى‌ستون فتاد | نه خیمه سپهر برین بیستون شدى }}
{{ب| کاش آن زمان که خیمه او بى‌ستون فتاد | نه خیمه سپهر برین بیستون شدى }}
 
{{ب| کاش آن زمان که شد به فلک آه اهل بیت | روى جهان ز خشم خدا قیرگون شدى }}


{ب| کاش آن زمان که شد به فلک آه اهل بیت | روى جهان ز خشم خدا قیرگون شدى }}
{{ب| کاش آن زمان که از حرکت ماند رخش او | این توسن کبود فلک بى‌سکون شدى }}


{ب| کاش آن زمان که از حرکت ماند رخش او | این توسن کبود فلک بى‌سکون شدى }}
{{ب| کاش آن زمان که دشمن او شد عنان گسل | از کف عنان هستى مردم برون شدى }}


{ب| کاش آن زمان که دشمن او شد عنان گسل | از کف عنان هستى مردم برون شدى }}
{{ب| در حیرتم که کیفر این فعل شوم را | گر حلم حق درنگ نمى‌کرد چون شدى }}


{ب| در حیرتم که کیفر این فعل شوم را | گر حلم حق درنگ نمى‌کرد چون شدى }}
{{ب| گر رحمت خدا نه به خشمش سبق گرفت | عالم تلف ز شومى آن قوم دون شدى }}


{ب| گر رحمت خدا نه به خشمش سبق گرفت | عالم تلف ز شومى آن قوم دون شدى }}
{{ب| گر حجت خداى نبودى میان خلق | روزى هزار بار جهان سرنگون شدى }}


{ب| گر حجت خداى نبودى میان خلق | روزى هزار بار جهان سرنگون شدى }}
{{ب| اعداش را چو در صف محشر درآورند | ترسم خروش از صف محشر برآورند }}


{ب| اعداش را چو در صف محشر درآورند | ترسم خروش از صف محشر برآورند }}
{{ب| چون پشت او ز پشته زین بر زمین رسید | از مرتبت زمین به سپهر برین رسید }}


{ب| چون پشت او ز پشته زین بر زمین رسید | از مرتبت زمین به سپهر برین رسید }}
{{ب| آه و فغان خلق زمین ز آسمان گذشت | تا پشت آسمان شرف بر زمین رسید }}


{ب| آه و فغان خلق زمین ز آسمان گذشت | تا پشت آسمان شرف بر زمین رسید }}
{{ب| چون هیچ‌کس نداشت به بالین او حضور | از بارگاه قدس رسول امین رسید }}


{ب| چون هیچ‌کس نداشت به بالین او حضور | از بارگاه قدس رسول امین رسید }}
{{ب| روز جهان سیاه شد آن دم که بر سرش | آمد سنان به طعنه و شمر لعین رسید }}


{ب| روز جهان سیاه شد آن دم که بر سرش | آمد سنان به طعنه و شمر لعین رسید }}
{{ب| تیرش به دلنوازى و تیغش به سرکشى | آن از یسار آمد و این از یمین رسید }}


{ب| تیرش به دلنوازى و تیغش به سرکشى | آن از یسار آمد و این از یمین رسید }}
{{ب| هم دین تباه گشت و هم اسلام بى‌پناه | ز آن ضربتى که بر گلوى شاه دین رسید }}


{ب| هم دین تباه گشت و هم اسلام بى‌پناه | ز آن ضربتى که بر گلوى شاه دین رسید }}
{{ب| مهر و مه و زمین و زمان گشت خون‌فشان | آن دم که خون ناحق او بر زمین رسید }}


{ب| مهر و مه و زمین و زمان گشت خون‌فشان | آن دم که خون ناحق او بر زمین رسید }}
{{ب| کرّ و بیان تمام فتادند در گمان | کآثار حشر و واقعه واپسین رسید }}


{ب| کرّ و بیان تمام فتادند در گمان | کآثار حشر و واقعه واپسین رسید }}
{{ب| اجرام منکسف شد و اجسام مضطرب | بر حجت خداى چو ظلمى چنین رسید }}


{ب| اجرام منکسف شد و اجسام مضطرب | بر حجت خداى چو ظلمى چنین رسید }}
{{ب| لرزید عرش و کرسى و آثار انقلاب | تا قرب بارگاه جهان آفرین رسید }}


{ب| لرزید عرش و کرسى و آثار انقلاب | تا قرب بارگاه جهان آفرین رسید }}
{{ب| جز ذات ذو الجلال که ایمن شد از زوال | عالم تمام مضطرب آمد ازین ملال }}


{ب| جز ذات ذو الجلال که ایمن شد از زوال | عالم تمام مضطرب آمد ازین ملال }}
{{ب| چون رفت بر سنان سر آن شاه نامدار | وجه خدا ز نوک سنان گشت آشکار }}


{ب| چون رفت بر سنان سر آن شاه نامدار | وجه خدا ز نوک سنان گشت آشکار }}
{{ب| گفتى که بود رُمْح سنان از درخت طور | کز وى مدام بود عیان نور کردگار }}


{ب| گفتى که بود رُمْح سنان از درخت طور | کز وى مدام بود عیان نور کردگار }}
{{ب| مسلم گمان نمود که احمد رود به عرش | ترسا خیال کرد که عیسى بود به دار }}


{ب| مسلم گمان نمود که احمد رود به عرش | ترسا خیال کرد که عیسى بود به دار }}
{{ب| از هم بریخت مایه ترکیب آب و خاک | از کار ماند واسطه عقد هفت و چار <ref>کنایه از هفت آسمان و عناصر چهارگانه آب و باد و خاک و آتش است.</ref> }}


{ب| از هم بریخت مایه ترکیب آب و خاک | از کار ماند واسطه عقد هفت و چار <ref>کنایه از هفت آسمان و عناصر چهارگانه آب و باد و خاک و آتش است.</ref> }}
{{ب| هم کاخ بى‌ثبات زمین گشت بى‌سکون | هم چرخ کجمدار فلک ماند از مدار }}


{ب| هم کاخ بى‌ثبات زمین گشت بى‌سکون | هم چرخ کجمدار فلک ماند از مدار }}
{{ب| هم تازه خوناب بجوشید از زمین | هم تیره آفتاب برآمد ز کوهسار }}


{ب| هم تازه خوناب بجوشید از زمین | هم تیره آفتاب برآمد ز کوهسار }}
{{ب| آن خیمه‌اى که صاحب او بود جبرئیل | شد مشتعل ز کید شیاطین نابکار }}


{ب| آن خیمه‌اى که صاحب او بود جبرئیل | شد مشتعل ز کید شیاطین نابکار }}
{| چون چرخ پرستاره عیان گشت در نظر | آن خرگه رفیع ز آمد شد شرار }}


{ب| چون چرخ پرستاره عیان گشت در نظر | آن خرگه رفیع ز آمد شد شرار }}
{{ب| اطفال نازپرور و نسوان محترم | گشتند بى‌جهاز به جمّازه‌ها سوار }}


{ب| اطفال نازپرور و نسوان محترم | گشتند بى‌جهاز به جمّازه‌ها سوار }}
{{ب| گفتى که عرصه عرفات است کربلا | احرامیان برهنه قطار از پى قطار }}


{ب| گفتى که عرصه عرفات است کربلا | احرامیان برهنه قطار از پى قطار }}
{{ب| آن محرمان نموده به بر جامه سیاه | تا جانب منا شده یعنى به قتلگاه }}


{ب| آن محرمان نموده به بر جامه سیاه | تا جانب منا شده یعنى به قتلگاه }}
{{ب| چون راه بیکسان به سرکشتگان فتاد | از نو خروش و غلغله در کن فکان فتاد }}


{ب| چون راه بیکسان به سرکشتگان فتاد | از نو خروش و غلغله در کن فکان فتاد }}
{{ب| ز آن جسمهاى چاک اسیران زار را | ناگه نظر به باغ گل و ارغوان فتاد }}


{ب| ز آن جسمهاى چاک اسیران زار را | ناگه نظر به باغ گل و ارغوان فتاد }}
{{ب| یک فوج عندلیب خوش‌آهنگ را گذر | نالان و نکته‌سنج در آن گلستان فتاد }}


{ب| یک فوج عندلیب خوش‌آهنگ را گذر | نالان و نکته‌سنج در آن گلستان فتاد }}
{{ب| یکباره ریختند ز مرکب به روى خاک | چون برگ کز درخت ز باد خزان فتاد }}


{ب| یکباره ریختند ز مرکب به روى خاک | چون برگ کز درخت ز باد خزان فتاد }}
{{ب| هر سو فتاد از شترى سوخته‌دلى | همچون شهاب سوخته کز آسمان فتاد }}


{ب| هر سو فتاد از شترى سوخته‌دلى | همچون شهاب سوخته کز آسمان فتاد }}
{{ب| هر خسته‌اى گرفت تن کشته‌اى به بر | چندان بخواند قصه خود کز زبان فتاد }}


{ب| هر خسته‌اى گرفت تن کشته‌اى به بر | چندان بخواند قصه خود کز زبان فتاد }}
{{ب| آن یک به پیکر پسر نوجوان گریست | وین یک به کشته پدر مهربان فتاد }}


{ب| آن یک به پیکر پسر نوجوان گریست | وین یک به کشته پدر مهربان فتاد }}
{{ب| زینب چو تشنه‌اى که نماید سراغ آب | در جستجوى پیکر شاه زمان فتاد }}


{ب| زینب چو تشنه‌اى که نماید سراغ آب | در جستجوى پیکر شاه زمان فتاد }}
{{ب| چون پاره پاره دید به خون پیکر حسین | از عقل و هوش رفت و ز تاب و توان فتاد }}


{ب| چون پاره پاره دید به خون پیکر حسین | از عقل و هوش رفت و ز تاب و توان فتاد }}
{{ب| او را کشید در بر و زد آه و شد ز هوش | آمد به هوش و باز به آه و فغان فتاد }}


{ب| او را کشید در بر و زد آه و شد ز هوش | آمد به هوش و باز به آه و فغان فتاد }}
{{ب| لختى به او سرود چو حال دل ملول | با جد خویش شکوه‌کنان گفت کاى رسول }}


{ب| لختى به او سرود چو حال دل ملول | با جد خویش شکوه‌کنان گفت کاى رسول }}
{{ب| این کشته نهان شده در خون حسین توست | وین جسمِ چاکِ ناشده مدفون حسین توست }}


{ب| این کشته نهان شده در خون حسین توست | وین جسمِ چاکِ ناشده مدفون حسین توست }}
{{ب| این تشنۀ فرات که شد تشنه‌لب شهید | وز دیده راند دجله و جیحون حسین توست }}


{ب| این تشنۀ فرات که شد تشنه‌لب شهید | وز دیده راند دجله و جیحون حسین توست }}
{{ب| این مردمان دیده که مانند طفل اشک | آغشته گشته یک سره در خون حسین توست }}


{ب| این مردمان دیده که مانند طفل اشک | آغشته گشته یک سره در خون حسین توست }}
{{ب| این خسته‌اى که بر تنش از تیر بال و پر | همچون فرشته آمده بیرون حسین توست }}


{ب| این خسته‌اى که بر تنش از تیر بال و پر | همچون فرشته آمده بیرون حسین توست }}
{{ب| این آسمان مجد که از سوز تشنگى | دود دلش گذشته ز گردون حسین توست }}


{ب| این آسمان مجد که از سوز تشنگى | دود دلش گذشته ز گردون حسین توست }}
{{ب| این رهنماى با دل و دانش که عقل پیر | اندر مصیبتش شده مجنون حسین توست }}


{ب| این رهنماى با دل و دانش که عقل پیر | اندر مصیبتش شده مجنون حسین توست }}
{{ب| این بیکس غریب که تنها جهاد کرد | با جیش اندک و غم افزون حسین توست }}


{ب| این بیکس غریب که تنها جهاد کرد | با جیش اندک و غم افزون حسین توست }}
{{ب| این شاه بى‌سپاه که با لشکر دغا | هر شب به چرخ برد شبیخون حسین توست }}


{ب| این شاه بى‌سپاه که با لشکر دغا | هر شب به چرخ برد شبیخون حسین توست }}
{| زین سان ز پا فتاده درین آفتاب گرم | این سرو نازپرور موزون حسین توست }}


{ب| زین سان ز پا فتاده درین آفتاب گرم | این سرو نازپرور موزون حسین توست }}
{{ب| بى‌قیمت او فتاده چو این خاک تیره رنگ | این تابناک گوهر مکنون حسین توست }}


{ب| بى‌قیمت او فتاده چو این خاک تیره رنگ | این تابناک گوهر مکنون حسین توست }}
{{ب| چندى چو با رسول سؤال و جواب کرد | رو در بقیع کرد و به مادر خطاب کرد }}


{ب| چندى چو با رسول سؤال و جواب کرد | رو در بقیع کرد و به مادر خطاب کرد }}
{{ب| کاى مادر اضطرابِ دل زار ما ببین | اولاد خود اسیر گروه دغا ببین }}


{ب| کاى مادر اضطرابِ دل زار ما ببین | اولاد خود اسیر گروه دغا ببین }}
{{ب| چون چشم خویش سینه پرخون ما نگر | چون موى خویش حال دل زار ما ببین }}


{ب| چون چشم خویش سینه پرخون ما نگر | چون موى خویش حال دل زار ما ببین }}
{{ب| هر سو دلى ز فرقت یارى زبون نگر | هر جا سرى ز پیکر پاکى جدا ببین }}


{ب| هر سو دلى ز فرقت یارى زبون نگر | هر جا سرى ز پیکر پاکى جدا ببین }}
{{ب| بگشا چشم و تازه نهالان خویش را | بر خاک رهگذار سموم <ref>باد گرم و زهرآگین.</ref> بلا ببین }}


{ب| بگشا چشم و تازه نهالان خویش را | بر خاک رهگذار سموم <ref>باد گرم و زهرآگین.</ref> بلا ببین }}
{{ب| آن گوهرى که چون صدفش پروریده‌اى | بى‌آب مانده از ستم اشقیا،ببین }}


{ب| آن گوهرى که چون صدفش پروریده‌اى | بى‌آب مانده از ستم اشقیا،ببین }}
{{ب| این خستگان بیکس و بى‌خانمان نگر | و آن کشتگان بى‌سر و بى‌خونبها ببین }}


{ب| این خستگان بیکس و بى‌خانمان نگر | و آن کشتگان بى‌سر و بى‌خونبها ببین }}
{{ب| از خنجر و تپانچه <ref>سیلى.</ref> بَنین <ref>پسران.</ref> و بنات <ref>دختران.</ref> را | نیلى عذار بنگر و گلگون قبا ببین }}


{ب| از خنجر و تپانچه <ref>سیلى.</ref> بَنین <ref>پسران.</ref> و بنات <ref>دختران.</ref> را | نیلى عذار بنگر و گلگون قبا ببین }}
{{ب| اطفال نازپرور دامان خویش را | لب‌تشنه و شکسته دل و بینوا ببین }}


{ب| اطفال نازپرور دامان خویش را | لب‌تشنه و شکسته دل و بینوا ببین }}
{{ب| زین العباد بیکس و زارِ علیل <ref>از امام معصوم(ع)بدین گونه یاد کردن هم خلاف ادب است و هم با شئون امامت آن بزرگوار منافات دارد.</ref> را | زنجیر ظلم و کینه به دست و به پا ببین }}


{ب| زین العباد بیکس و زارِ علیل <ref>از امام معصوم(ع)بدین گونه یاد کردن هم خلاف ادب است و هم با شئون امامت آن بزرگوار منافات دارد.</ref> را | زنجیر ظلم و کینه به دست و به پا ببین }}
{{ب| برخیز اى شفیعه محشر!نگشته حشر | اوضاع حشر را به صف کربلا ببین }}


{ب| برخیز اى شفیعه محشر!نگشته حشر | اوضاع حشر را به صف کربلا ببین }}
{{ب| از ظلم و کینۀ فلکِ کجْ نهاد،داد! | از حق هزار لعن به پور زیاد باد }}  


{ب| از ظلم و کینۀ فلکِ کجْ نهاد،داد! | از حق هزار لعن به پور زیاد باد }}  
{{ب| خاموش کن(وقار)که دلها کباب شد | سیل سرشک سرزد و عالم خراب شد }}


{ب| خاموش کن(وقار)که دلها کباب شد | سیل سرشک سرزد و عالم خراب شد }}
{{ب| خاموش کن(وقار)کزین قوم هولناک | زهرا به تاب رفت و پیمبر ز تاب شد }}


{ب| خاموش کن(وقار)کزین قوم هولناک | زهرا به تاب رفت و پیمبر ز تاب شد }}
{{ب| وصف سرش به رمح و سنان بیش ازین مگوى | کز شرم آفتاب فلک در حجاب شد }}


{ب| وصف سرش به رمح و سنان بیش ازین مگوى | کز شرم آفتاب فلک در حجاب شد }}
{{ب| از انقلاب ولوله کربلا مگوى | کآفاق پر ز ولوله و انقلاب شد }}


{ب| از انقلاب ولوله کربلا مگوى | کآفاق پر ز ولوله و انقلاب شد }}
{{ب| احوال این قیامت کبرى مگو کز او | بر پا غریو محشر و هول حساب شد }}


{ب| احوال این قیامت کبرى مگو کز او | بر پا غریو محشر و هول حساب شد }}
{{ب| تا دل شنید قصّه بى‌یارى حسین | از اضطراب خون شد و از غصّه،آب شد }}


{ب| تا دل شنید قصّه بى‌یارى حسین | از اضطراب خون شد و از غصّه،آب شد }}
{{ب| از حال تشنگان چه شمارى؟کزین سخن | ماء معین <ref>آب پاک و روان.</ref> به کام جهان زهر آب شد }}


{ب| از حال تشنگان چه شمارى؟کزین سخن | ماء معین <ref>آب پاک و روان.</ref> به کام جهان زهر آب شد }}
{{ب| مشمُر ز بى‌حجابى اولاد فاطمه | ماه از زمین حجاب رخ آفتاب شد }}


{ب| مشمُر ز بى‌حجابى اولاد فاطمه | ماه از زمین حجاب رخ آفتاب شد }}
{{ب| هر نوجوان قصه اکبر چو گوش داد | افسرد و ناامید ز عهد شباب شد }}


{ب| هر نوجوان قصه اکبر چو گوش داد | افسرد و ناامید ز عهد شباب شد }}
{{ب| خاموش کن(وقار)که در ماتم حسین | قائل <ref>گوینده.</ref> شکسته دل شد و سامع <ref>شنونده.</ref> کباب شد }}


{ب| خاموش کن(وقار)که در ماتم حسین | قائل <ref>گوینده.</ref> شکسته دل شد و سامع <ref>شنونده.</ref> کباب شد }}
{{ب| یا رب(وقار)فکر دم واپسین نکرد | کارى که دستگیر شود غیر ازین نکرد <ref>منظور سرودن همین ترکیب‌بند عاشورایى است.</ref> }}


{ب| یا رب(وقار)فکر دم واپسین نکرد | کارى که دستگیر شود غیر ازین نکرد <ref>منظور سرودن همین ترکیب‌بند عاشورایى است.</ref> }}
{{پایان شعر}}






==منابع==
* ''محمد علی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا،زمزم هدایت، ج1، ص 326-334.''


محمد علی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا،زمزم هدایت، ج1، ص 326-334.
==پی نوشت==

منوی ناوبری