مقاتل الطالبیین
| مقاتل الطالبیین
| |
|---|---|
 | |
| نویسنده | ابوالفرج اصفهانی |
مقاتل الطالبین مقتلی از ابوالفرج اصفهانی است.
درباره نویسنده[ویرایش | ویرایش مبدأ]
علی بن حسین الفرجی اصفهانی (284-362 ق.) ادیب و مورخ است. ابوالفرج اصفهانی این کتاب را به زبان عربی و ظاهرا در دوره جوانی خود در جمادی الاول 313 هجری قمری نوشته است. او در این کتاب به شیوه حدیثی و ذکر اسناد پایبند است. اگر چه گاه به جهت اختصار، برخی از اسناد و روایات را ذکر نکرده‌است. تمجیدهایی که او در این کتاب از بزرگان زیدیه کرده است، می‌تواند مویدی بر گرایش زیدی وی باشد.
درباره کتاب[ویرایش | ویرایش مبدأ]
مقاتل الطالبیین کتابی است به زبان عربی با موضوع شرح زندگی 216 نفر از سادات و خاندان ابی‌طالب که کشته شده اند یا عمرشان در زندان به سر آمده‌است. در مقاتل الطالبیین مولف به هر یک از کشته شدگان آل ابی‌طالب مدخلی اختصاص داده و ذیل هر نام غالبا چند خط یا گاهی چند یا چندین صفحه درباره آن فرد و نحوه کشته شدنش توضیح داده است.
مقاتل الطالبیین را سید هاشم رسولی محلاتی و بهراد جعفری به فارسی ترجمه کرده‌اند.
چکیده کتاب[ویرایش | ویرایش مبدأ]
نخستین شرح حالی که در این کتاب آمده مربوط به جعفر بن ابی طالب و آخرین آنها به عبدالرحمان بن محمد بن عبسی بن جعفر بن ابراهیم اختصاص دارد. امام حسین(ع) پنجمین فردی است که در این کتاب شرح حال او ذکر شده است. پس از وی شرح حال مختصر 21 نفر از شهدای کربلا که به آل ابی طالب منسوب بوده‌اند، آورده شده و در ادامه مولف گزارش مبسوطی از واقعه کربلا ارائه کرده است. این گزارش از ورود امام حسین(ع) به مکه آغاز شده و با خطبه امام سجاد(ع) در مجلس یزید خاتمه می‌بابد. در تدوین این گزارش، اصفهانی از منابع مختلف و طبق تصریحش بیشتر از مقتل الحسین ابومخنف بهره برده است.
برخی مطالب در روایت مقاتل الطالبین از عاشورا توسط محققان مورد مناقشه قرار گرفته است. از جمله در این کتاب آمده است که امام حسین در روز عاشورا فرمود: «خداوند ابن عباس را از رحمت خود دور نکند که این روز را پیش بینی و به من توصیه کرد که دست کم زنان را با خود از مکه به سوی کوفه نبرم» یا در باره حضرت عباس(ع) آمده است که آن حضرت برادرانش را پیش از خود به میدان فرستاد تا وارث آنان شود و خبری هم نقل شده که مروان با شنیدن نوحه ام‌البنین بر پسرانش گریست.