فرات: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''فرات''' نام نهرى در سرزمین [[کربلا]] است که حادثۀ [[عاشورا]] نزدیک آن اتفاق افتاد و [[حسین بن على (ع)|امام حسین(ع)]] و یارانش لب تشنه در کنار آب، شهید شدند. | '''فرات''' نام نهرى در سرزمین [[کربلا]] است که حادثۀ [[عاشورا]] نزدیک آن اتفاق افتاد و [[حسین بن على (ع)|امام حسین(ع)]] و یارانش لب تشنه در کنار آب، شهید شدند. | ||
== موقعیت جغرافیایى == | ==موقعیت جغرافیایى== | ||
فرات شطى است در مغرب کشور عراق و متشکل است از دو شعبه «قره سو» و «مراد چاى» که سرچشمۀ آنها نزدیک رود «ارس» در ارمنستان ترکیّه است.موقعى که دو شعبۀ قره‌سو و مراد چاى به هم مى‌رسند،فرات به دجله نزدیک مى‌شود،ولى مجدّدا دجله متوجّه جنوب شرقى شده و فرات به سمت مغرب مایل مى‌شود و سپس در نزدیکى خلیج فارس به رود دجله مى‌پیوندد و از آن پس مجموع این دو رود به نام«شطّ العرب»خوانده مى‌شود و به خلیج فارس مى‌ریزد.سرزمینى را که بین دو رود دجله و فرات واقع است«الجزیره»مى‌گویند.طول رودخانۀ فرات تقریبا ۲۹۰۰ کیلومتر است.جریان فرات در جلگۀ بین النهرین بسیار ملایم است و داراى بسترى عریض مى‌باشد.یگانه عامل حاصلخیزى خاک عراق و جلب جمعیّت در جلگۀ خشک و گرم بین النهرین،دو رود فرات و دجله مى‌باشد.بابل،پایتخت قدیم کشور بابل در ساحل فرات بنا شده بود.» <ref>فرهنگ فارسى،معین.</ref> | فرات شطى است در مغرب کشور عراق و متشکل است از دو شعبه «قره سو» و «مراد چاى» که سرچشمۀ آنها نزدیک رود «ارس» در ارمنستان ترکیّه است.موقعى که دو شعبۀ قره‌سو و مراد چاى به هم مى‌رسند،فرات به دجله نزدیک مى‌شود،ولى مجدّدا دجله متوجّه جنوب شرقى شده و فرات به سمت مغرب مایل مى‌شود و سپس در نزدیکى خلیج فارس به رود دجله مى‌پیوندد و از آن پس مجموع این دو رود به نام«شطّ العرب»خوانده مى‌شود و به خلیج فارس مى‌ریزد.سرزمینى را که بین دو رود دجله و فرات واقع است«الجزیره»مى‌گویند.طول رودخانۀ فرات تقریبا ۲۹۰۰ کیلومتر است.جریان فرات در جلگۀ بین النهرین بسیار ملایم است و داراى بسترى عریض مى‌باشد.یگانه عامل حاصلخیزى خاک عراق و جلب جمعیّت در جلگۀ خشک و گرم بین النهرین،دو رود فرات و دجله مى‌باشد.بابل،پایتخت قدیم کشور بابل در ساحل فرات بنا شده بود.» <ref>فرهنگ فارسى،معین.</ref> | ||
== فضیلت و برکات == | ==فضیلت و برکات== | ||
فرات، نهر مقدّس و با فضیلتى است که طبق روایات، دو ناودان از بهشت بر آن مى‌ریزد و نهرى پربرکت است و کودکى که کامش را با آب فرات بردارند، دوستدار [[اهل بیت (ع)|اهل بیت(ع)]] مى‌شود.<ref>سفینة البحار،ج ۲،ص ۳۵۲،المزار،شیخ مفید،ص ۱۸.</ref> در حدیث است که فرات، مهریّۀ زهراست.<ref>همان،ص ۵۶۳.</ref> مستحب است براى زیارت امام حسین از آب فرات غسل زیارت کنند که موجب آمرزش گناهان است. <ref>همان،ج ۱،ص ۵۶۵.</ref> نوشیدن از آب فرات نیز مطلوب است. | فرات، نهر مقدّس و با فضیلتى است که طبق روایات، دو ناودان از بهشت بر آن مى‌ریزد و نهرى پربرکت است و کودکى که کامش را با آب فرات بردارند، دوستدار [[اهل بیت (ع)|اهل بیت(ع)]] مى‌شود.<ref>سفینة البحار،ج ۲،ص ۳۵۲،المزار،شیخ مفید،ص ۱۸.</ref> در حدیث است که فرات، مهریّۀ زهراست.<ref>همان،ص ۵۶۳.</ref> مستحب است براى زیارت امام حسین از آب فرات [[غسل زیارت]] کنند که موجب آمرزش گناهان است. <ref>همان،ج ۱،ص ۵۶۵.</ref> نوشیدن از آب فرات نیز مطلوب است. | ||
امام صادق(ع) به سلیمان بن هارون فرمود: «ما اظنّ احدا یحنّک بماء الفرات الاّ احبّنا اهل البیت». <ref>وسائل الشیعة،ج ۱۰،ص ۳۱۴،بحار الأنوار،ج ۱۰۱،ص ۱۱۴.</ref> و نیز فرمود:«من شرب من ماء الفرات و حنّک به فانّه یحبّنا اهل البیت»، <ref>همان.</ref> هر کس از آب فرات بنوشد و کام را با آن بردارد،او دوستدار ما خاندان خواهد بود.در حدیث،از فرات بعنوان نهر مؤمن و نیز نهر بهشتى یاد شده است:«نهران مؤمنان و نهران کافران،فالمؤمنان الفرات و نیل مصر...» <ref>همان،ج ۱۷،ص ۲۱۵.</ref> «اربعة انهار من الجنّة:الفرات...». <ref>همان.</ref> | امام صادق(ع) به سلیمان بن هارون فرمود: «ما اظنّ احدا یحنّک بماء الفرات الاّ احبّنا اهل البیت». <ref>وسائل الشیعة،ج ۱۰،ص ۳۱۴،بحار الأنوار،ج ۱۰۱،ص ۱۱۴.</ref> و نیز فرمود:«من شرب من ماء الفرات و حنّک به فانّه یحبّنا اهل البیت»، <ref>همان.</ref> هر کس از آب فرات بنوشد و کام را با آن بردارد،او دوستدار ما خاندان خواهد بود.در حدیث،از فرات بعنوان نهر مؤمن و نیز نهر بهشتى یاد شده است:«نهران مؤمنان و نهران کافران،فالمؤمنان الفرات و نیل مصر...» <ref>همان،ج ۱۷،ص ۲۱۵.</ref> «اربعة انهار من الجنّة:الفرات...». <ref>همان.</ref> | ||
== نهضت عاشورا == | ==نهضت عاشورا== | ||
«فرات»یادآور عظیمترین حماسۀ خونین و ماندگارترین صحنۀ وفا و صبر است. شیر مردان عاشورایى در کربلا،در محرّم سال ۶۱ هجرى توسّط نیروهاى [[عبید الله بن زیاد|ابن زیاد]] در محاصره قرار گرفتند و آب به روى اردوگاه امام حسین(ع) و اطفال و خیمه‌ها بسته شد. | «فرات»یادآور عظیمترین حماسۀ خونین و ماندگارترین صحنۀ وفا و صبر است. شیر مردان عاشورایى در کربلا،در محرّم سال ۶۱ هجرى توسّط نیروهاى [[عبید الله بن زیاد|ابن زیاد]] در محاصره قرار گرفتند و آب به روى اردوگاه امام حسین(ع) و اطفال و خیمه‌ها بسته شد. | ||
سپاه دشمن مى‌خواست با قرار دادن حسین(ع) در مضیقۀ بى‌آبى، او را به تسلیم وادارد ، امّا آن حضرت مرگ شرافتمندانه و تشنه‌کامانه را برگزید. [[عباس ابن علی(ع)|عباس(ع)]] که براى آب آوردن از فرات، براى کودکان تشنه رفته بود. در کنار همین نهر علقمه دستانش قطع شد و به شهادت رسید. «آب فرات» همچون «خاک کربلا»، هر دو آموزگار شجاعت و الهام‌بخش شهادتند. از این رو برداشتن کام نوزاد با آب فرات یا تربت حسینى، چشاندن طعم شجاعت و انتقال فرهنگ شهادت در دل و جان شیعه است. | سپاه دشمن مى‌خواست با قرار دادن حسین(ع) در مضیقۀ بى‌آبى، او را به تسلیم وادارد ، امّا آن حضرت مرگ شرافتمندانه و تشنه‌کامانه را برگزید. [[عباس ابن علی(ع)|عباس(ع)]] که براى آب آوردن از فرات، براى کودکان تشنه رفته بود. در کنار همین نهر علقمه دستانش قطع شد و به شهادت رسید. «آب فرات» همچون «خاک کربلا»، هر دو آموزگار شجاعت و الهام‌بخش شهادتند. از این رو برداشتن کام نوزاد با آب فرات یا تربت حسینى، چشاندن طعم شجاعت و انتقال فرهنگ شهادت در دل و جان شیعه است. | ||
== منبع == | ==منبع== | ||
* جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج۱، ص ۳۴۱-۳۴۲. | *جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج۱، ص ۳۴۱-۳۴۲. | ||
== پی‌نوشت == | ==پی‌نوشت== | ||
<references /> | <references /> | ||
[[رده:مفاهیم]] | [[رده:مفاهیم]] | ||
نسخهٔ ۶ اکتبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۲:۳۹
فرات نام نهرى در سرزمین کربلا است که حادثۀ عاشورا نزدیک آن اتفاق افتاد و امام حسین(ع) و یارانش لب تشنه در کنار آب، شهید شدند.
موقعیت جغرافیایى
فرات شطى است در مغرب کشور عراق و متشکل است از دو شعبه «قره سو» و «مراد چاى» که سرچشمۀ آنها نزدیک رود «ارس» در ارمنستان ترکیّه است.موقعى که دو شعبۀ قره‌سو و مراد چاى به هم مى‌رسند،فرات به دجله نزدیک مى‌شود،ولى مجدّدا دجله متوجّه جنوب شرقى شده و فرات به سمت مغرب مایل مى‌شود و سپس در نزدیکى خلیج فارس به رود دجله مى‌پیوندد و از آن پس مجموع این دو رود به نام«شطّ العرب»خوانده مى‌شود و به خلیج فارس مى‌ریزد.سرزمینى را که بین دو رود دجله و فرات واقع است«الجزیره»مى‌گویند.طول رودخانۀ فرات تقریبا ۲۹۰۰ کیلومتر است.جریان فرات در جلگۀ بین النهرین بسیار ملایم است و داراى بسترى عریض مى‌باشد.یگانه عامل حاصلخیزى خاک عراق و جلب جمعیّت در جلگۀ خشک و گرم بین النهرین،دو رود فرات و دجله مى‌باشد.بابل،پایتخت قدیم کشور بابل در ساحل فرات بنا شده بود.» [۱]
فضیلت و برکات
فرات، نهر مقدّس و با فضیلتى است که طبق روایات، دو ناودان از بهشت بر آن مى‌ریزد و نهرى پربرکت است و کودکى که کامش را با آب فرات بردارند، دوستدار اهل بیت(ع) مى‌شود.[۲] در حدیث است که فرات، مهریّۀ زهراست.[۳] مستحب است براى زیارت امام حسین از آب فرات غسل زیارت کنند که موجب آمرزش گناهان است. [۴] نوشیدن از آب فرات نیز مطلوب است.
امام صادق(ع) به سلیمان بن هارون فرمود: «ما اظنّ احدا یحنّک بماء الفرات الاّ احبّنا اهل البیت». [۵] و نیز فرمود:«من شرب من ماء الفرات و حنّک به فانّه یحبّنا اهل البیت»، [۶] هر کس از آب فرات بنوشد و کام را با آن بردارد،او دوستدار ما خاندان خواهد بود.در حدیث،از فرات بعنوان نهر مؤمن و نیز نهر بهشتى یاد شده است:«نهران مؤمنان و نهران کافران،فالمؤمنان الفرات و نیل مصر...» [۷] «اربعة انهار من الجنّة:الفرات...». [۸]
نهضت عاشورا
«فرات»یادآور عظیمترین حماسۀ خونین و ماندگارترین صحنۀ وفا و صبر است. شیر مردان عاشورایى در کربلا،در محرّم سال ۶۱ هجرى توسّط نیروهاى ابن زیاد در محاصره قرار گرفتند و آب به روى اردوگاه امام حسین(ع) و اطفال و خیمه‌ها بسته شد.
سپاه دشمن مى‌خواست با قرار دادن حسین(ع) در مضیقۀ بى‌آبى، او را به تسلیم وادارد ، امّا آن حضرت مرگ شرافتمندانه و تشنه‌کامانه را برگزید. عباس(ع) که براى آب آوردن از فرات، براى کودکان تشنه رفته بود. در کنار همین نهر علقمه دستانش قطع شد و به شهادت رسید. «آب فرات» همچون «خاک کربلا»، هر دو آموزگار شجاعت و الهام‌بخش شهادتند. از این رو برداشتن کام نوزاد با آب فرات یا تربت حسینى، چشاندن طعم شجاعت و انتقال فرهنگ شهادت در دل و جان شیعه است.
منبع
- جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج۱، ص ۳۴۱-۳۴۲.