اسراى اهل بیت (ع): تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
| تصویر = | | تصویر = | ||
| زیرنویس = | | زیرنویس = | ||
| زمان = سال | | زمان = سال ۶۱ ق | ||
| مکان = [[کربلا]]، [[شام]]، [[کوفه]] | | مکان = [[کربلا]]، [[شام]]، [[کوفه]] | ||
| مختصات = عراق، سوریه | | مختصات = عراق، سوریه | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
| نتیجه = رسوایی [[یزید]] و پیشمانی ظاهری زودهنگام | | نتیجه = رسوایی [[یزید]] و پیشمانی ظاهری زودهنگام | ||
| فرمانده1 = [[شمر بن ذی الجوشن]] | | فرمانده1 = [[شمر بن ذی الجوشن]] | ||
| فرمانده2 = | | فرمانده2 = طارق بن مُحَفِّز بن ثَعلبه | ||
| یادداشت = | | یادداشت = | ||
}} | }} | ||
'''اسرای اهل بیت (ع)''' همان بازماندگان روز [[عاشورا]] بودند که اسیر شدند | '''اسرای اهل بیت (ع)''' همان بازماندگان نبرد [[کربلا]] در روز [[عاشورا]] بودند که اسیر شدند و به دستور [[یزید]] کاروان اسرا به [[کوفه]] و سپس [[شام]] راهی شدند. | ||
==شرح== | ==شرح== | ||
اسیران، تعدادى از دودمان پیامبر (ص) | اسیران، تعدادى از دودمان پیامبر (ص) و برخى هم همسران یا فرزندان شهداى دیگر [[کربلا]] بودند. زنان [[بنى هاشم]] به شام برده شدند و از آنجا به مدینه بازگشتند. برخى از زنان غیر [[بنی‌هاشم|بنى هاشم]] به خاطر وساطت بستگان خود از اسارت رها شده، در [[کوفه]] ماندگار شدند و به قبیلۀ خود پیوستند.<ref>ابصار العین، ص ۱۳۳.</ref> در منابع تاریخى و تعبیرات روایى و اشعار، از آنان به نام سبایا و اسارى یاد شده است. | ||
به اسیرى گرفتن افرادى از [[اهل بیت (ع)]] هم بر خلاف مقررات جنگهاى اسلامى و هم جسارت و توهین به رسول الله (ص) به شمار مى‌آمد. | |||
{{شعر}} | |||
اما امویان بر اساس کینه‌اى که از عترت پیامبر خدا داشتند، چنان کردند. این گستاخى در حق عترت پیامبر خدا ریشه در همان سقیفه و زیر پا گذاشتن سخن آن حضرت داشت. به قول نیر تبریزى:{{شعر}} | |||
{{ب|دانى چه روز دختر زهرا اسیر شد؟ |روزى که طرح بیعت «منّا امیر» شد<ref>''آتشکده، نیّر تبریزى، (چاپ 1372 ق) ص 116.''</ref>}} | {{ب|دانى چه روز دختر زهرا اسیر شد؟ |روزى که طرح بیعت «منّا امیر» شد<ref>''آتشکده، نیّر تبریزى، (چاپ 1372 ق) ص 116.''</ref>}} | ||
{{پایان شعر}}[[زینب (س)|حضرت زینب (س)]] و [[زین العابدین «ع»|حضرت سجاد (ع)]] دو چهرۀ بارز آن جمع بودند و با نطق‌ها و خطابه‌هاى خویش، امویان را رسوا و شهداى کربلا را | {{پایان شعر}} | ||
{| class="" style="margin: 0 auto; " | |||
| class="b" |<span class="beyt">دانى چه روز دختر زهرا اسیر شد؟ </span> | |||
| style="width:2em;" | | |||
| class="b" |<span class="beyt">روزى که طرح بیعت «منّا امیر» شد<ref>''آتشکده، نیّر تبریزى، (چاپ 1372 ق) ص 116.''</ref></span> | |||
|} | |||
[[زینب (س)|حضرت زینب (س)]] و [[زین العابدین «ع»|حضرت سجاد (ع)]] دو چهرۀ بارز آن جمع بودند و با نطق‌ها و خطابه‌هاى خویش، امویان را رسوا و شهداى کربلا را معرفى کردند.<br /> | |||
==اسیران کربلا== | ==اسیران کربلا== | ||
اسامى اسراى کربلا از اهل بیت و دیگران (طبق آنچه در منتخب التواریخ آمده است) چنین است: <ref> | اسامى اسراى کربلا از اهل بیت و دیگران (طبق آنچه در منتخب التواریخ آمده است) چنین است: <ref>منتخب التواریخ، محمد هاشم خراسانى، ص ۲۹۷ (همراه با تفصیل و ذکر مأخذ هر سخن).</ref> | ||
==='''مردان'''=== | ==='''مردان'''=== | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۸: | ||
* زید بن الحسن المجتبى | * زید بن الحسن المجتبى | ||
* عمر بن | * [[عمر بن حسن(ع)]] (مجروح شد و به کوفه بردند) | ||
* محمد بن عمر بن الحسن المجتبى. | * محمد بن عمر بن الحسن المجتبى. | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۸: | ||
* زینب کبرى (س) | * زینب کبرى (س) | ||
* امّ کلثوم (س) | * [[ام کلثوم|امّ کلثوم (س)]] | ||
* فاطمه (س) | * فاطمه (س) | ||
| خط ۵۹: | خط ۶۶: | ||
*صفیّه (س) | *صفیّه (س) | ||
*ام هانى (س) (این | *ام هانى (س) (این ۶ نفر از دختران على «ع» بودند.) | ||
* فاطمه دختر امام حسین (س) | * فاطمه دختر امام حسین (س) | ||
* سکینه دختر امام حسین (س) دخترى که مى‌گویند در خرابه شام جان داد. | * [[رقیه بنت حسین|سکینه]] دختر امام حسین (س) دخترى که مى‌گویند در خرابه شام جان داد. | ||
* رباب همسر امام حسین (س) | * [[رباب]] همسر امام حسین (س) | ||
* شاه زنان همسر امام سجّاد (س) | * شاه زنان همسر امام سجّاد (س) | ||
| خط ۸۱: | خط ۸۸: | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
نسبت به برخى از این | نسبت به برخى از این ۲۵ نفر، نقل‌هاى دیگر هم وجود دارد و همه مورد اتفاق نیست. | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
* | *[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=654837&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author فرهنگ عاشورا، جواد محدثی، قم، معارف، ج۱، ص ۴۸-۴۹.] | ||
==پی نوشت== | ==پی نوشت== | ||
نسخهٔ ۲۷ مارس ۲۰۲۱، ساعت ۲۰:۵۲
| اسراى اهل بیت (ع) | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||
| فرماندهان: | |||||||||||
| شمر بن ذی الجوشن | طارق بن مُحَفِّز بن ثَعلبه | ||||||||||
اسرای اهل بیت (ع) همان بازماندگان نبرد کربلا در روز عاشورا بودند که اسیر شدند و به دستور یزید کاروان اسرا به کوفه و سپس شام راهی شدند.
شرح
اسیران، تعدادى از دودمان پیامبر (ص) و برخى هم همسران یا فرزندان شهداى دیگر کربلا بودند. زنان بنى هاشم به شام برده شدند و از آنجا به مدینه بازگشتند. برخى از زنان غیر بنى هاشم به خاطر وساطت بستگان خود از اسارت رها شده، در کوفه ماندگار شدند و به قبیلۀ خود پیوستند.[۱] در منابع تاریخى و تعبیرات روایى و اشعار، از آنان به نام سبایا و اسارى یاد شده است.
به اسیرى گرفتن افرادى از اهل بیت (ع) هم بر خلاف مقررات جنگهاى اسلامى و هم جسارت و توهین به رسول الله (ص) به شمار مى‌آمد.
اما امویان بر اساس کینه‌اى که از عترت پیامبر خدا داشتند، چنان کردند. این گستاخى در حق عترت پیامبر خدا ریشه در همان سقیفه و زیر پا گذاشتن سخن آن حضرت داشت. به قول نیر تبریزى:
| دانى چه روز دختر زهرا اسیر شد؟ | روزى که طرح بیعت «منّا امیر» شد[۲] |
| دانى چه روز دختر زهرا اسیر شد؟ | روزى که طرح بیعت «منّا امیر» شد[۳] |
حضرت زینب (س) و حضرت سجاد (ع) دو چهرۀ بارز آن جمع بودند و با نطق‌ها و خطابه‌هاى خویش، امویان را رسوا و شهداى کربلا را معرفى کردند.
اسیران کربلا
اسامى اسراى کربلا از اهل بیت و دیگران (طبق آنچه در منتخب التواریخ آمده است) چنین است: [۴]
مردان
- امام زین العابدین (ع)
- امام محمد باقر (ع) (چهارساله)
- محمد بن حسین بن على
- عمر بن حسین
- حسن بن حسین
- زید بن الحسن المجتبى
- عمر بن حسن(ع) (مجروح شد و به کوفه بردند)
- محمد بن عمر بن الحسن المجتبى.
بانوان
- زینب کبرى (س)
- فاطمه (س)
- رقیّه (س)
- صفیّه (س)
- ام هانى (س) (این ۶ نفر از دختران على «ع» بودند.)
- فاطمه دختر امام حسین (س)
- سکینه دختر امام حسین (س) دخترى که مى‌گویند در خرابه شام جان داد.
- رباب همسر امام حسین (س)
- شاه زنان همسر امام سجّاد (س)
- مادر محسن فرزند سید الشهدا (س)(این فرزند در راه شام سقط شد)
- دختر مسلم بن عقیل
- فضّه کنیز فاطمه (س)
- یکى از کنیزان امام حسین
- مادر وهب بن عبد اللّه
نسبت به برخى از این ۲۵ نفر، نقل‌هاى دیگر هم وجود دارد و همه مورد اتفاق نیست.