بابا فغانی شیرازی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حسین
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
بابا فغانی شیرازی شاعر شیعی قرن دهم هجری است که در زمان سلطان یعقوب به دوران شکوفایی خود نزدیک شد.
'''بابا فغانی شیرازی''' شاعر شیعی قرن دهم هجری است که در زمان سلطان یعقوب بود.
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
| نام                    =بابا فغانی شیرازی
| نام                    =بابا فغانی شیرازی
| تصویر                  =
| تصویر                  =بابا فغانی.jpg
اندازه تصویر            =
| توضیح تصویر            =
| توضیح تصویر            =
| نام اصلی              =
| نام اصلی              =
خط ۱۱: خط ۱۰:
| محل تولد                =
| محل تولد                =
| والدین                =
| والدین                =
| تاریخ مرگ              =925 ه.ق
| تاریخ مرگ              =سال ۹۲۵ ه.ق
| محل مرگ                =مشهد مقدس
| محل مرگ                =مشهد مقدس
| علت مرگ                =
| علت مرگ                =
خط ۴۸: خط ۴۷:
}}
}}
==زندگینامه==
==زندگینامه==
بعضی بابا فغانی را از پیشگامان سبک هندی در شعر فارسی می‌دانند. در جوانی به هرات سفر کرد و در آنجا به دیدار جامی رفت و به این ترتیب با عرفان آشنا شد. پس از مدتی به آذربایجان، خراسان و فسا رفت. در پایان عمر به مشهد مقدس رفت و در سال 925 ه.ق درگذشت. سرودن اشعار دینی به خصوص اشعار موافق با عقاید شیعی در زمان بابا فغانی رواجی زیاد پیدا کرد و بیشتر شاعران در این مضمون اشعار زیادی سرودند.  
لطفعلی بیگ آذر آرد معروف به بابا فغانی شیرازی از شاعران غزل سرای شیعی ایران در  شیراز متولد شد. وی شاعری متین، سخن پرداز  و خوش ذوقی بود که در اوایل زندگی عیاش و اهل طرب بود. در شیراز به شغل چاقوسازی اشتغال داشت که در آن هنگام به «سکاکی» تخلص داشت ولی بعدها به فغانی تخلص یافت. 
 
او حوالی سی سالگی از شیراز بیرون رفت. مدتی در هرات زندگی کرده و با شاعران آن دیار از جمله باجلی آشنا شد. چون آوازه شعر دوستی و شاعر پروری سلطان یعقوب از تبریز به او رسید، بدانجا رفت و سپس به واسطه مرگ آن پادشاه آن رشته ذوق و معرفت پاشیده‌شد و به شیراز برگشت. او پس از چندی به خراسان رفت و توبه نمود که این حالات از آثار او هویداست. او در مدح امام علی بن موسی الرضا(ع) قصایدی سرود.فعانی بعدها در ابیورد سکونت کرد و در سال ۹۲۵ ه.ق درگذشت.<ref>دیوان بابافغانی شیرازی، مقدمه با تلخیض. آتشکده آذر چاپ بمبئی، ص ۲۹۱</ref>
==دیوان==
==دیوان==
بابا فغانی هیچ وقت از دنیای عشق و رندی خویش فارغ نشد که بتواند به دین و مذهب بیشتر توجه کند؛ فقط بعضی از مضامین مانند توحید و حمد پروردگار و نعت رسول و منقبت ائمه اطهار در غزل‌هایش دیده می‌‌شود. البته قصاید زیادی در نعت حضرت رسول و امیر‌المؤمنین و امام هشتم، [[علی بن موسی الرضا (ع)|علی‌ بن موسی الرضا (ع)]] دارد.  
فغانی قصاید زیادی در نعت حضرت رسول(ص) و امیر‌المؤمنین(ع) دارد. یکی از بارزترین مختصات شعر بابا فغانی، سلاست و روانی و سادگی بیان اوست. به رغم سادگی اشعارش، کنایات، استعارات و تشبیهات وی صورت نو و تازه دارد و با مهارت وصف ‌ناپذیری با اسامی چهارده معصوم، اشعاری زیبا سروده است. تمام منقبت‌هایی که بابافغانی برای ائمه اطهار(ع) سروده‌است، استوار و با صلابت است.  
یکی از بارزترین مختصات شعر بابا فغانی، سلاست و روانی و سادگی بیان اوست. به رغم سادگی اشعارش، کنایات، استعارات و تشبیهات وی صورت نو و تازه دارد و با مهارت وصف ‌ناپذیری با اسامی چهارده معصوم، اشعاری زیبا سروده است.
==اشعار==
==اشعار عاشورایی==
نگاه او به عاشورا، نگاهی احساسی و عاطفی است و تنها چند بیت عاشورایی در دیوان وی رنگ عرفانی دارد.  
===شعر ۱===
==کتاب شناسی==
{| style="margin: 0 auto; "
دیوان بابا فغانی شیرازی، مصحح: احمد سهیلی؛ بی جا، اقبال: 1362.
| class="b" |<span class="beyt"> زور قیامت است صباح عشور تو</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">ای تا صباح روز قیامت ظهور تو</span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> ای روشنا شجر وادی نجف</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |هر ریگ [[کربلا]] شده طوری ز نور تو
|-
|آن را که گِل به خمر سرشتند، کی رسید
|
|فیض از زلال جرعه جام طهور تو
|}
 
===شعر ۲===
 
 
{| style="margin: 0 auto; "
| class="b" |<span class="beyt"> بیگانه از خدا و رسول است تا ابد</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">برگشته اختری که نشد آشنای تو</span>
|-
| class="b" |<span class="beyt"> چندین هزار جامعه اطلس قبا شود</span>
| style="width:2em;" |
| class="b" |فردا که آورند به محشر عبای تو
|-
|بربسته رخت، کعبه و مانده قدم به راه
|
|بهر [[زیارت]] حرم [[کربلا]]<nowiki/>ی تو<ref>سیری در مرثیه عاشورایی، ص ۱۹۴</ref>
|}
 
==منابع==
 
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=700738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌ ۲، ص: ۷۵۵-۷۵۷.]
 
== پی‌نوشت ==
[[رده:شاعران]]
[[رده:ادبیات]]
[[رده:شاعران فارسی زبان]]
[[رده:شاعران متقدم]]
<references />{{شاعران}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۳ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۳۶

بابا فغانی شیرازی شاعر شیعی قرن دهم هجری است که در زمان سلطان یعقوب بود.

بابا فغانی شیرازی
بابا فغانی.jpg
مرگ سال ۹۲۵ ه.ق
مشهد مقدس
پیشه شاعر
سبک نوشتاری سبک هندی

زندگینامه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

لطفعلی بیگ آذر آرد معروف به بابا فغانی شیرازی از شاعران غزل سرای شیعی ایران در شیراز متولد شد. وی شاعری متین، سخن پرداز و خوش ذوقی بود که در اوایل زندگی عیاش و اهل طرب بود. در شیراز به شغل چاقوسازی اشتغال داشت که در آن هنگام به «سکاکی» تخلص داشت ولی بعدها به فغانی تخلص یافت.

او حوالی سی سالگی از شیراز بیرون رفت. مدتی در هرات زندگی کرده و با شاعران آن دیار از جمله باجلی آشنا شد. چون آوازه شعر دوستی و شاعر پروری سلطان یعقوب از تبریز به او رسید، بدانجا رفت و سپس به واسطه مرگ آن پادشاه آن رشته ذوق و معرفت پاشیده‌شد و به شیراز برگشت. او پس از چندی به خراسان رفت و توبه نمود که این حالات از آثار او هویداست. او در مدح امام علی بن موسی الرضا(ع) قصایدی سرود.فعانی بعدها در ابیورد سکونت کرد و در سال ۹۲۵ ه.ق درگذشت.[۱]

دیوان[ویرایش | ویرایش مبدأ]

فغانی قصاید زیادی در نعت حضرت رسول(ص) و امیر‌المؤمنین(ع) دارد. یکی از بارزترین مختصات شعر بابا فغانی، سلاست و روانی و سادگی بیان اوست. به رغم سادگی اشعارش، کنایات، استعارات و تشبیهات وی صورت نو و تازه دارد و با مهارت وصف ‌ناپذیری با اسامی چهارده معصوم، اشعاری زیبا سروده است. تمام منقبت‌هایی که بابافغانی برای ائمه اطهار(ع) سروده‌است، استوار و با صلابت است.

اشعار[ویرایش | ویرایش مبدأ]

شعر ۱[ویرایش | ویرایش مبدأ]

زور قیامت است صباح عشور تو ای تا صباح روز قیامت ظهور تو
ای روشنا شجر وادی نجف هر ریگ کربلا شده طوری ز نور تو
آن را که گِل به خمر سرشتند، کی رسید فیض از زلال جرعه جام طهور تو

شعر ۲[ویرایش | ویرایش مبدأ]

بیگانه از خدا و رسول است تا ابد برگشته اختری که نشد آشنای تو
چندین هزار جامعه اطلس قبا شود فردا که آورند به محشر عبای تو
بربسته رخت، کعبه و مانده قدم به راه بهر زیارت حرم کربلای تو[۲]

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پی‌نوشت[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. دیوان بابافغانی شیرازی، مقدمه با تلخیض. آتشکده آذر چاپ بمبئی، ص ۲۹۱
  2. سیری در مرثیه عاشورایی، ص ۱۹۴