روز واقعه: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حسین
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جزبدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''روز واقعه''' فیلم نامه‌ای است به قلم [[بهرام بیضایی]] که در سال 1361 نوشته شد و به دلایلی که بیضایی امکان ساخت فیلم را مطابق آنچه در نظر داشت فراهم نشد آن را به بنیاد فارابی سپرد. شهرام اسدی در سال 1373 تصمیم به ساخت این اثر گرفت و توانست جایزه سیمرغ بلورین بهترین فیلم را از سیزدهمین جشنوار فجر دریافت کند. از گفت و گوهای بهرام بیضایی میتوان این چنین دریافت کرد که اثر ساخته شده از فیلم نامه وی همخوانی چندانی با سایر آثارش ندارد.
{{جعبه فیلم
{{جعبه اطلاعات فیلم
| عنوان        = '''روز واقعه'''
| عنوان = روز واقعه
| تصویر        = تصویری از فیلم روز واقعه.jpg
| تصویر =تصویری از فیلم روز واقعه.jpg
|عرض تصویر      =
| عرض تصویر =
| زیرنویس      =
| عنوان فیلم =
| کارگردان      = [[شهرام اسدی]]
| کارگردان =[[شهرام اسدی]]
| تهیه‌کننده    = مرتضی شایسته
| تهیه‌کننده =مرتضی شایسته
| نویسنده      = [[بهرام بیضایی]]
| نویسنده =[[بهرام بیضایی]]
| بازیگران      =
| بازیگران = علیرضا شجاع‌نوری، عزت‌الله انتظامی، جمشید مشایخی، لادن مستوفی، محمدعلی کشاورز، مهدی فتحی، حسین پناهی، عنایت بخشی، حمیده خیرآبادی، ژاله علو
| موسیقی        = [[مجید انتظامی]]
| موسیقی =مجید انتظامی
| فیلم‌برداری    = مازیار پرتو{{-}}اصغر رفیعی‌جم
| فیلم‌برداری = مازیار پرتو
| تدوین        = مهدی رجاییان
اصغر رفیعی‌جم
| گونه          = مذهبی، تاریخی
| تدوین =
| راوی          =
| توزیع‌کننده = مهدی رجاییان
| توزیع‌کننده    = هدایت فیلم
| تاریخ انتشار = 1373
| انتشار        = 1373
| مدت = 105 دقیقه
| استودیو      = هدایت فیلم
| کشور =ایران
| مدت          = 105 دقیقه
| زبان =فارسی
| زبان          = فارسی
| بودجه =
| کشور          =
|وب‌گاه=
| بودجه        =
}}
| فروش          =
==فیلم نامه==
| پس_از        =
بهرام بیضایی اثر روز واقعه را در سال 1363 در انتشارات ابتکار به چاپ رساند.<ref>[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/536696 وب سایت سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران] </ref>
| پیش_از        =
| وب‌گاه        =
| جایزه‌ها      = برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلم ([[شهرام اسدی]]).}}'''روز واقعه''' فیلم‌نامه‌ای است به قلم [[بهرام بیضایی]] که در سال 1361 نوشته شد و به دلایلی که بیضایی امکان ساخت فیلم را مطابق آنچه در نظر داشت فراهم نشد آن را به بنیاد فارابی سپرد. [[شهرام اسدی]] در سال 1373 تصمیم به ساخت این اثر گرفت و توانست جایزه سیمرغ بلورین بهترین فیلم را از سیزدهمین جشنواره فجر دریافت کند.<ref>[http://www.sourehcinema.com/Festival/Film/History.aspx?Kind=Full&Id=138109211745&FilmName=روز%20واقعه سوره سینما - جشنواره‌های فیلم روز واقعه]</ref>
==فیلم‌نامه==
[[پرونده:تصویر روی جلد فیلمنامه روز واقعه در انتشارات روشنگران.jpg|بندانگشتی|تصویر روی جلد فیلم‌نامه روز واقعه در انتشارات روشنگران و مطالعات زنان<ref>[http://www.roshangaran-pub.ir/bookshow/B866963004 وب سایت انتشارات روشنگران]</ref>|250px]]
بهرام بیضایی اثر روز واقعه را در سال 1363 در انتشارات ابتکار به چاپ رساند.<ref>[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/536696 وب سایت سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران] </ref> مدتی بعد اثر روز واقعه در انتشارات روشنگران و مطالعات زنان به چاپ رسید و چاپ‌های بعدی به وسیله همین ناشر چاپ شده است.<ref>[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/536696 بیضایی، بهرام. چاپ روشنگران. ''روز واقعه''. سایت کتابخانهٔ ملّی ایران.]</ref>
===خلاصه متن فیلم‌نامه===
عبدالله جوان نصرانی تازه مسلمان شده‌ای است که در روز عروسی خود با راحله، ندایی می‌شنود که کیست که مرا یاری کند؟ عبدالله پس از چند بار شنیدن آن صدا، منقلب شده و مجلس عروسی را ترک می‌کند. او به جستجوی صدا برمی‌آید. آن هم در حالی که برادران متعصب راحله ترک مجلس عروسی را توهینی به خود دانسته و در پی‌اش روان می‌شوند. عبدالله در طول مسیرش با اتفاقاتی روبه‌رو می‌شود و به نشانه‌هایی برمی‌خورد که نشان دهنده این است که [[امام حسین (ع)]] می‌دانسته او در جستجوی صدایی که به یاری‌اش می‌طلبد می‌رود. عبدالله به تاخت بیابان‌ها را طی می‌کند و خود را به صحرای [[کربلا]] می‌رساند. منتها وقتی به کربلا می‌رسد که عصر روز عاشورا است.<ref>[http://www.hamshahrionline.ir/news/123276/%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%AA-%D8%AC%D9%88%DB%8C%DB%8C-%D9%88-%D8%AF%D9%84%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%DB%8C وب سایت روزنامه همشهری آنلاین]</ref>
===جریان نگارش روز واقعه===
عبدالله اسفندیاری در جریان نگارش طرح اولیه کار تا زمان ساخت «روز واقعه» بوده و چگونگی نگارش و ساخت آن را در مصاحبه‌ای با مجله اینترنتی تبیان روایت کرده است.<ref>[https://article.tebyan.net/229478/%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%87- وب سایت موسسه فرهنگی و اطلاع‌رسانی تبیان]</ref> عبدالله اسفندیاری داستان مسلمان شدن یک مسیحی در نزدیکی واقعه [[عاشورا]] را برای داریوش فرهنگ تعریف می‌کند و از او می‌خواهد تا فیلم‌نامه‌ای را بر اساس این طرح بنویسد اما داریوش فرهنگ قبول نمی‌کند و پیشنهاد آن را به دو نویسنده دیگر می‌دهد و سرانجام بعد از یک سال فیلم‌نامه روز واقعه را تحویل می‌دهد اما نامی از نویسنده آن نمی‌برد هرچند که عبدالله اسفندیاری به جهت سبک نوشتاری فیلم‌نامه حدس می‌زند که بهرام بیضایی باید در نگارش آن نقش داشته باشد و نهایتاً داریوش فرهنگ تأیید می‌کند که فیلم‌نامه روز واقعه اثر بهرام بیضایی است.<ref>[https://article.tebyan.net/229478/%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%87- همان]</ref>
===درباره بهرام بیضایی===
[[پرونده:بهرام بیضایی.jpg|بندانگشتی|بهرام بیضایی|200px]]
بهرام بیضایی نویسنده اثر روز واقعه است او به علاقه شخصی خود و بنابر اعتقادی که در نگارش اثر داشته به پیشنهاد داریوش فرهنگ، می‌پذیرد که فیلم‌نامه را بنویسند اما در ابتدا هویت خود را به عنوان نویسنده این فیلم‌نامه  نمی‌آورد و از «ع.سالک» استفاده می‌کند و وقتی از فرهنگ درباره نام نویسنده می‌پرسند او می‌گوید: «چه فرقی می‌کند، شما فیلم‌نامه را بخوانید و ببینید مورد تأیید است یا نه.». همچنین عبدالله اسفندیاری درباره عدم ساخت فیلم توسط بهرام بیضایی می‌گوید که او در آن مقطع علاقه‌مند بود که اثر دیگری را کار کند<ref>[https://article.tebyan.net/229478/%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%87- همان]</ref> هرچند که بیضایی در سال 88 و مدتی پیش از مهاجرت به آمریکا در گفتگویی با جواد طوسی درباره ساخت فیلم توسط اسدی گفته:
 
{{گفت|''روز واقعه'' را نگذاشتند خودم بسازم. لااقل ده تا کارگردان عوض شد و من تعجب می‌کردم که این همه آدم نمی‌توانند این فیلم را بسازند. حتی گفتند واروژ کریم مسیحی این فیلم را بسازد. خوشحال می‌شدم اگر او این فیلم را می‌ساخت. حتی اسم آقای محمدرضا اصلانی را آوردند. خیلی‌ها عقیده داشتند که چند جای فیلم را باید عوض کنم، امّا من برای عوض کردن نرفتم. به هر حال آقای اسدی مهارتش را داشت که لااقل تعداد جاهایی را که می‌خواستند عوض شود به سه برساند و فیلمی بسازد شبیه فیلم‌هایی که قرار است از تلویزیون پخش شود. . . . اصلاً نمی‌خواهم بگویم راضی هستم یا نه. تمام حرف من این است که من این فیلم را این‌طور نمی‌دیدم. این فیلم شباهتی به فیلم‌هایی که داشتم ندارد.<ref>[http://www.cinemajournal.ir/%D8%AA%D9%88%D8%B5%DB%8C%D9%81-%D8%AA%D9%84%D8%AE-%D8%A8%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85-%D8%A8%DB%8C%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%87%D8%A7%D8%B4/?print=print وب سایت ژورنال سینمایی ایران]</ref>}}
 
==فیلم روز واقعه==
[[پرونده:تصاویر فیلم روز واقعه 8.jpg|هیچ]]
حسن جلایر فیلم‌نامه روز واقعه را از بهرام بیضایی خریداری و برای دریافت پروانه ساخت آن را به ارشاد ارائه کرد. بعد از حدود دو سال با تغییراتی در فیلم‌نامه مجوز ساخت آن توسط شورای نظارت هم صادر شد. مدتی بعد پیشنهاد ساخت فیلم‌نامه به شهرام اسدی داده شد و او پذیرفت.<ref>[https://article.tebyan.net/229478/%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%87- وب سایت موسسه فرهنگی و اطلاع‌رسانی تبیان]</ref>
===کارگردان===
[[پرونده:شهرام اسدی.jpg|بندانگشتی|شهرام اسدی|300px]]
شهرام اسدی بعد از بازگشت به ایران به پیشنهاد عبدالله اسفندیاری کارگردانی فیلم‌نامه روز واقعه را پذیرفت او که از عدم حمایت این کار و متوقف شدن آن‌ در مراحل ساخت نگران بوده است با دلگرمی و حمایت اسفندیاری در فارابی تصمیم به ساخت روز واقعه می‌گیرد.<ref>[https://article.tebyan.net/229478/%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%87- همان]</ref> شهرام اسدی درباره وفاداری به متن در ساخت اثر خود می‌گوید: {{گفت|میزان وفاداری من به متن آقای بیضایی در روز واقعه از وفاداری لارنس اولیویر در هملت شکسپیر که مشهور عام و خاص است به مراتب بیشتر است. در یکصد و چهار دقیقه‌ای که مدت زمان فیلم است میزان آنچه تغییر کرده کمتر از حتی پنج درصد است؛ و شما به امروز نگاه نکنید. شرایط سال 67 را در نظر بگیرید که هیچ‌کس دنبال دردسر ساختن فیلم تاریخی و مذهبی نبود. هشت ماه تمام فیلم‌نامهٔ بی‌نقص و ارزشمند بهرام بیضایی را به دندان گرفتم و به هر جلسه‌ای که فراخوانده شدم، رفتم و از کلمه به کلمهٔ آن دفاع کردم و به پشتیبانی مدیران دلسوز آن زمان در برابر خیل بی‌شمار مخالفان نودوپنج درصد آن را حفظ کردم.<ref>[http://www.pana.ir/news/855166 وب سایت خبرگزاری پانا] </ref>}}
همچنین در جای دیگری شهرام اسدی گفته است در زمان ساخت فیلم تعامل زیادی با بهرام بیضایی نداشته و تنها یک‌بار درباره روند کار و انتخاب بازیگران به ایشان توضیح داده و بهرام بیضایی رضایت داشته است.<ref>[https://teater.ir/%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85%E2%80%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%87/ وب سایت پایگاه خبری تئاتر]</ref>
 
===بازیگران===
در این اثر افرادی همچون علیرضا شجاع نوری، عزت‌الله انتظامی، جمشید مشایخی، لادن مستوفی، محمدعلی کشاورز، مهدی فتحی، سعید نیکپور، حسین محب اهری، حسین پناهی، حسن میرباقری، عنایت بخشی، سیامک اطلسی، حمیده خیرآبادی، ژاله علو، عنایت‌الله شفیعی، کامران فیوضات، سروش خلیلی، فخرالدین صدیق شریف، منصور والامقام، زهره صفوی، رضا فیاضی و حمید عبدالملکی هنرنمایی کردند.<ref>[http://www.sourehcinema.com/Title/FullCast_Crew.aspx?Id=138109211745 بازیگران فیلم روز واقعه در وبگاه اطلاعات سینمایی سوره]</ref>
{| class="wikitable"
|'''نام بازیگران'''||[https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%B4%D8%AC%D8%A7%D8%B9%E2%80%8C%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C علیرضا شجاع نوری]||[https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B2%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C عزت‌‌الله انتظامی]||[https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AF%D9%86_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%81%DB%8C لادن مستوفی]||[https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%B4%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%B4%D8%A7%DB%8C%D8%AE%DB%8C جمشید مشایخی]||[https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2 محمدعلی کشاورز]||[https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%84%D9%87_%D8%B9%D9%84%D9%88 ژاله علو]||[https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF%D9%87_%D8%AE%DB%8C%D8%B1%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C حمیده خیرآبادی]
 
|-
|'''تصویر بازیگران'''||[[پرونده:علیرضا شجاع نوری.jpg|100px]]||[[پرونده:عزت الله انتضامی.jpg|100px]]||[[پرونده:لادن مستوفی.jpg|100px]]||[[پرونده:جمشید مشایخی.jpg|100px]]||[[پرونده:محمد علی کشاورزی.jpg|100px]]||[[پرونده:Zhaleh Olov (latest).jpg|100px|پیوند=Special:FilePath/Zhaleh_Olov_(latest).jpg]]||[[پرونده:حمیده خیرآبادی.jpg|110px]]
 
|}
 
===جوایز===
{| class="wikitable"
|-
!عنوان جایزه!!متعلق به
|-
|برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلم||شهرام اسدی
|-
|برنده سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن||مجید انتظامی
|-
|برنده سیمرغ بلورین بهترین چهره‌پردازی||عبدالله اسکندری
|-
|برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلم دوم||شهرام اسدی
|-
|برنده سیمرغ بلورین بهترین صحنه‌آرایی||مجید میرفخرایی
|-
|کاندید سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌نامه||بهرام بیضایی
|-
|کاندید سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی||شهرام اسدی
|-
|کاندید سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد||علیرضا شجاع نوری
|-
|کاندید سیمرغ بلورین بهترین تدوین||مهدی رجاییان
|-
|کاندید سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌برداری||مازیار پرتو، اصغر رفیعی جم
|-
|نامزد جایزه بهترین فیلم جشنواره بین‌المللی فیلم کلکته
|}
 
==موسیقی فیلم==
[[پرونده:آلبوم موسیقی روز واقعه.jpg|بندانگشتی|تصویر آلبوم موسیقی روز واقعه|350px]]
[[مجید انتظامی]] آهنگسازی فیلم روز واقعه را بر عهده داشت و آلبومی از او با نام [[آلبوم روز واقعه|روز واقعه]] موجود است. او جایزه سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن را برای فیلم «روز واقعه» در سیزدهمین جشنواره فیلم فجر دریافت کرد.<ref>[https://titrazh.net/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%84%D9%88%D8%AF-%D8%A2%D9%84%D8%A8%D9%88%D9%85-%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C-%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%87/ سایت برای رسانه مرجع تیتراژ ایران]</ref>
روز واقعه از زبان مجید انتظامی:
 
{{گفت|شیون و زاری نه در حد او، بلکه کمترین است، که او بزرگ است و الهی و جاوید است.
 
و جاودانه حماسه‌ی خونین کربلا، که او تاریخ شهادت را نوشت، او که در تمثیل و مثال نمی‌گنجد، زیرا هر آنچه کرد دست نیافتنی است.
 
پس او در ورای شیون و زاری، جایگاهی رفیع‌تر دارد که باید بر آن ارج نهاد و در تجلی این مرتبت بزرگ، اندوه دل را در گستره هرچه کوبنده‌تر و غنی‌تر آوای موسیقی چنان بنیان نهاد که هرچه بیشتر یادآور آن روز شوم باشد.
 
و این، در حد موسیقی با ناله و شیون خلاصه نمی‌شود. که او برتر است و والاتر و در مرتبه‌ای نیست که آوای یک موسیقی سطحی و آسان بتواند شخصیت الهی او را بنمایاند.
 
پس باید به عمق پرداخت تا عمق فاجعه در روز واقعه رخ بنماید، و آهنگساز هر آنچه داشت بر آن نهاد.<ref>[http://majidentezami.com/the-fateful-day/ پایگاه رسمی مجید انتظامی]</ref>}}
 
==نگارخانه==
<gallery>
پرونده:تصاویر فیلم روز واقعه 2.jpg
پرونده:تصاویر فیلم روز واقعه 3.jpg
پرونده:تصاویر فیلم روز واقعه 4.jpg
پرونده:تصاویر فیلم روز واقعه 5.jpg
پرونده:تصاویر فیلم روز واقعه 6.jpg
پرونده:پوستر فیلم روز واقعه.jpg
</gallery>
 
==جستارهای وابسته==
 
*[[بهرام بیضایی]]
*[[شهرام اسدی]]
*[[مجید انتظامی]]
*[[آلبوم روز واقعه]]
*[[نمایشنامه خوانی روز واقعه]]
 
==پیوند به بیرون==
 
*[https://www.imdb.com/title/tt0114312/ صفحه فیلم روز واقعه در وب‌گاه IMDb]
*[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/201581/%d9%86%da%af%d8%a7%d9%87%db%8c-%d8%a8%d9%87-%d8%b3%d9%87-%d9%81%db%8c%d9%84%d9%85-%d9%be%d8%b1%db%8c-%d8%af%d9%84-%d9%88-%d8%af%d8%b4%d9%86%d9%87-%d9%88-%d8%b1%d9%88%d8%b2-%d9%88%d8%a7%d9%82%d8%b9%d9%87?q=%D8%B1%D9%88%D8%B2%20%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%87&score=136.58485&rownumber=1 «نگاهی به سه فیلم (پری، دل و دشنه و روز واقعه)»، پرتو احمدی، مجله: نقد سینما، تابستان 1374 - شماره 5 ‏(6 صفحه - از 96 تا 101).]
*[https://www.noormags.ir/view/fa/magazine/number/78045 «نگاهی به فیلم روز واقعه»، مجله: پاسدار اسلام، مرداد 1374 - شماره 164 ‏(2 صفحه - از 26 تا 27).]
*[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1396880/%d8%aa%d8%ad%d9%84%db%8c%d9%84-%d9%86%d8%b4%d8%a7%d9%86%d9%87-%d8%b4%d9%86%d8%a7%d8%ae%d8%aa%db%8c-%da%af%d9%81%d8%aa-%d9%88%da%af%d9%88-%d8%af%d8%b1-%d9%81%db%8c%d9%84%d9%85%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87-%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%af%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%b1%d9%88%d8%b2-%d9%88%d8%a7%d9%82%d8%b9%d9%87-%d8%b9%db%8c%d8%a7%d8%b1%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87-%d9%88-%d8%b7%d9%88%d9%85%d8%a7%d8%b1-%d8%b4%db%8c%d8%ae-%d8%b4%d8%b1%d8%b2%db%8c%d9%86?q=%D8%B1%D9%88%D8%B2%20%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%87&score=88.64911&rownumber=4 «تحلیل نشانه شناختی گفت‌وگو در فیلم‌نامه‌های داستانی «روز واقعه»، «عیارنامه» و «طومار شیخ شرزین»»، نویسنده : خزانه دارلو، علی محمد؛ عبدالهیان، فائقه، مجله: پژوهش زبان و ادبیات فارسی»، بهار 1397 - شماره 48 علمی-پژوهشی/ISC ‏(30 صفحه - از 55 تا 84).]
 
==منابع==
 
*[https://www.noormags.ir/view/fa/search?q=%D8%B1%D9%88%D8%B2%20%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%87%20&origin=start&index= پایگاه مجلات تخصصی نور]
*[http://www.sourehcinema.com/Festival/Film/History.aspx?Kind=Full&Id=138109211745&FilmName=روز%20واقعه سوره سینما - جشنواره‌های فیلم روز واقعه]
*[http://www.cinemajournal.ir/%D8%AA%D9%88%D8%B5%DB%8C%D9%81-%D8%AA%D9%84%D8%AE-%D8%A8%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85-%D8%A8%DB%8C%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%87%D8%A7%D8%B4/?print=print وب سایت ژورنال سینمایی ایران]
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/536696 وب سایت سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران]
*[http://majidentezami.com/the-fateful-day/ پایگاه رسمی مجید انتظامی]
*[http://www.hamshahrionline.ir/news/123276/%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%AA-%D8%AC%D9%88%DB%8C%DB%8C-%D9%88-%D8%AF%D9%84%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%DB%8C وب سایت روزنامه همشهری آنلاین]
*[https://article.tebyan.net/229478/%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%87- وب سایت موسسه فرهنگی و اطلاع‌رسانی تبیان]
*[http://www.pana.ir/news/855166 وب سایت خبرگزاری پانا]
*[https://teater.ir/%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85%E2%80%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%87/ وب سایت پایگاه خبری تئاتر]
*[https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%87 ویکی پدیا دانشنامه آزاد]
 
==پی نوشت==
[[رده:اثر هنری]]
<references />
[[رده:سینما]]
[[رده:تاریخی]]
[[رده:مذهبی]]
[[رده:آثار بهرام بیضایی]]
[[رده:هنرهای نمایشی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۱ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۴۸

روز واقعه
تصویری از فیلم روز واقعه.jpg
کارگردان شهرام اسدی
تهیه‌کننده مرتضی شایسته
نویسنده بهرام بیضایی
موسیقی مجید انتظامی
فیلم‌برداری مازیار پرتو
اصغر رفیعی‌جم
تدوین مهدی رجاییان
شرکت
تولید
هدایت فیلم
توزیع‌کننده هدایت فیلم
تاریخ‌های انتشار
 1373
مدت زمان
 105 دقیقه
زبان فارسی

روز واقعه فیلم‌نامه‌ای است به قلم بهرام بیضایی که در سال 1361 نوشته شد و به دلایلی که بیضایی امکان ساخت فیلم را مطابق آنچه در نظر داشت فراهم نشد آن را به بنیاد فارابی سپرد. شهرام اسدی در سال 1373 تصمیم به ساخت این اثر گرفت و توانست جایزه سیمرغ بلورین بهترین فیلم را از سیزدهمین جشنواره فجر دریافت کند.[۱]

فیلم‌نامه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

تصویر روی جلد فیلم‌نامه روز واقعه در انتشارات روشنگران و مطالعات زنان[۲]

بهرام بیضایی اثر روز واقعه را در سال 1363 در انتشارات ابتکار به چاپ رساند.[۳] مدتی بعد اثر روز واقعه در انتشارات روشنگران و مطالعات زنان به چاپ رسید و چاپ‌های بعدی به وسیله همین ناشر چاپ شده است.[۴]

خلاصه متن فیلم‌نامه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

عبدالله جوان نصرانی تازه مسلمان شده‌ای است که در روز عروسی خود با راحله، ندایی می‌شنود که کیست که مرا یاری کند؟ عبدالله پس از چند بار شنیدن آن صدا، منقلب شده و مجلس عروسی را ترک می‌کند. او به جستجوی صدا برمی‌آید. آن هم در حالی که برادران متعصب راحله ترک مجلس عروسی را توهینی به خود دانسته و در پی‌اش روان می‌شوند. عبدالله در طول مسیرش با اتفاقاتی روبه‌رو می‌شود و به نشانه‌هایی برمی‌خورد که نشان دهنده این است که امام حسین (ع) می‌دانسته او در جستجوی صدایی که به یاری‌اش می‌طلبد می‌رود. عبدالله به تاخت بیابان‌ها را طی می‌کند و خود را به صحرای کربلا می‌رساند. منتها وقتی به کربلا می‌رسد که عصر روز عاشورا است.[۵]

جریان نگارش روز واقعه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

عبدالله اسفندیاری در جریان نگارش طرح اولیه کار تا زمان ساخت «روز واقعه» بوده و چگونگی نگارش و ساخت آن را در مصاحبه‌ای با مجله اینترنتی تبیان روایت کرده است.[۶] عبدالله اسفندیاری داستان مسلمان شدن یک مسیحی در نزدیکی واقعه عاشورا را برای داریوش فرهنگ تعریف می‌کند و از او می‌خواهد تا فیلم‌نامه‌ای را بر اساس این طرح بنویسد اما داریوش فرهنگ قبول نمی‌کند و پیشنهاد آن را به دو نویسنده دیگر می‌دهد و سرانجام بعد از یک سال فیلم‌نامه روز واقعه را تحویل می‌دهد اما نامی از نویسنده آن نمی‌برد هرچند که عبدالله اسفندیاری به جهت سبک نوشتاری فیلم‌نامه حدس می‌زند که بهرام بیضایی باید در نگارش آن نقش داشته باشد و نهایتاً داریوش فرهنگ تأیید می‌کند که فیلم‌نامه روز واقعه اثر بهرام بیضایی است.[۷]

درباره بهرام بیضایی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

بهرام بیضایی

بهرام بیضایی نویسنده اثر روز واقعه است او به علاقه شخصی خود و بنابر اعتقادی که در نگارش اثر داشته به پیشنهاد داریوش فرهنگ، می‌پذیرد که فیلم‌نامه را بنویسند اما در ابتدا هویت خود را به عنوان نویسنده این فیلم‌نامه نمی‌آورد و از «ع.سالک» استفاده می‌کند و وقتی از فرهنگ درباره نام نویسنده می‌پرسند او می‌گوید: «چه فرقی می‌کند، شما فیلم‌نامه را بخوانید و ببینید مورد تأیید است یا نه.». همچنین عبدالله اسفندیاری درباره عدم ساخت فیلم توسط بهرام بیضایی می‌گوید که او در آن مقطع علاقه‌مند بود که اثر دیگری را کار کند[۸] هرچند که بیضایی در سال 88 و مدتی پیش از مهاجرت به آمریکا در گفتگویی با جواد طوسی درباره ساخت فیلم توسط اسدی گفته:

روز واقعه را نگذاشتند خودم بسازم. لااقل ده تا کارگردان عوض شد و من تعجب می‌کردم که این همه آدم نمی‌توانند این فیلم را بسازند. حتی گفتند واروژ کریم مسیحی این فیلم را بسازد. خوشحال می‌شدم اگر او این فیلم را می‌ساخت. حتی اسم آقای محمدرضا اصلانی را آوردند. خیلی‌ها عقیده داشتند که چند جای فیلم را باید عوض کنم، امّا من برای عوض کردن نرفتم. به هر حال آقای اسدی مهارتش را داشت که لااقل تعداد جاهایی را که می‌خواستند عوض شود به سه برساند و فیلمی بسازد شبیه فیلم‌هایی که قرار است از تلویزیون پخش شود. . . . اصلاً نمی‌خواهم بگویم راضی هستم یا نه. تمام حرف من این است که من این فیلم را این‌طور نمی‌دیدم. این فیلم شباهتی به فیلم‌هایی که داشتم ندارد.[۹]


فیلم روز واقعه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

تصاویر فیلم روز واقعه 8.jpg

حسن جلایر فیلم‌نامه روز واقعه را از بهرام بیضایی خریداری و برای دریافت پروانه ساخت آن را به ارشاد ارائه کرد. بعد از حدود دو سال با تغییراتی در فیلم‌نامه مجوز ساخت آن توسط شورای نظارت هم صادر شد. مدتی بعد پیشنهاد ساخت فیلم‌نامه به شهرام اسدی داده شد و او پذیرفت.[۱۰]

کارگردان[ویرایش | ویرایش مبدأ]

شهرام اسدی

شهرام اسدی بعد از بازگشت به ایران به پیشنهاد عبدالله اسفندیاری کارگردانی فیلم‌نامه روز واقعه را پذیرفت او که از عدم حمایت این کار و متوقف شدن آن‌ در مراحل ساخت نگران بوده است با دلگرمی و حمایت اسفندیاری در فارابی تصمیم به ساخت روز واقعه می‌گیرد.[۱۱] شهرام اسدی درباره وفاداری به متن در ساخت اثر خود می‌گوید:

میزان وفاداری من به متن آقای بیضایی در روز واقعه از وفاداری لارنس اولیویر در هملت شکسپیر که مشهور عام و خاص است به مراتب بیشتر است. در یکصد و چهار دقیقه‌ای که مدت زمان فیلم است میزان آنچه تغییر کرده کمتر از حتی پنج درصد است؛ و شما به امروز نگاه نکنید. شرایط سال 67 را در نظر بگیرید که هیچ‌کس دنبال دردسر ساختن فیلم تاریخی و مذهبی نبود. هشت ماه تمام فیلم‌نامهٔ بی‌نقص و ارزشمند بهرام بیضایی را به دندان گرفتم و به هر جلسه‌ای که فراخوانده شدم، رفتم و از کلمه به کلمهٔ آن دفاع کردم و به پشتیبانی مدیران دلسوز آن زمان در برابر خیل بی‌شمار مخالفان نودوپنج درصد آن را حفظ کردم.[۱۲]

همچنین در جای دیگری شهرام اسدی گفته است در زمان ساخت فیلم تعامل زیادی با بهرام بیضایی نداشته و تنها یک‌بار درباره روند کار و انتخاب بازیگران به ایشان توضیح داده و بهرام بیضایی رضایت داشته است.[۱۳]

بازیگران[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در این اثر افرادی همچون علیرضا شجاع نوری، عزت‌الله انتظامی، جمشید مشایخی، لادن مستوفی، محمدعلی کشاورز، مهدی فتحی، سعید نیکپور، حسین محب اهری، حسین پناهی، حسن میرباقری، عنایت بخشی، سیامک اطلسی، حمیده خیرآبادی، ژاله علو، عنایت‌الله شفیعی، کامران فیوضات، سروش خلیلی، فخرالدین صدیق شریف، منصور والامقام، زهره صفوی، رضا فیاضی و حمید عبدالملکی هنرنمایی کردند.[۱۴]

نام بازیگران علیرضا شجاع نوری عزت‌‌الله انتظامی لادن مستوفی جمشید مشایخی محمدعلی کشاورز ژاله علو حمیده خیرآبادی
تصویر بازیگران علیرضا شجاع نوری.jpg عزت الله انتضامی.jpg لادن مستوفی.jpg جمشید مشایخی.jpg محمد علی کشاورزی.jpg Zhaleh Olov (latest).jpg حمیده خیرآبادی.jpg

جوایز[ویرایش | ویرایش مبدأ]

عنوان جایزه متعلق به
برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلم شهرام اسدی
برنده سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن مجید انتظامی
برنده سیمرغ بلورین بهترین چهره‌پردازی عبدالله اسکندری
برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلم دوم شهرام اسدی
برنده سیمرغ بلورین بهترین صحنه‌آرایی مجید میرفخرایی
کاندید سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌نامه بهرام بیضایی
کاندید سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی شهرام اسدی
کاندید سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد علیرضا شجاع نوری
کاندید سیمرغ بلورین بهترین تدوین مهدی رجاییان
کاندید سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌برداری مازیار پرتو، اصغر رفیعی جم
نامزد جایزه بهترین فیلم جشنواره بین‌المللی فیلم کلکته

موسیقی فیلم[ویرایش | ویرایش مبدأ]

تصویر آلبوم موسیقی روز واقعه

مجید انتظامی آهنگسازی فیلم روز واقعه را بر عهده داشت و آلبومی از او با نام روز واقعه موجود است. او جایزه سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن را برای فیلم «روز واقعه» در سیزدهمین جشنواره فیلم فجر دریافت کرد.[۱۵] روز واقعه از زبان مجید انتظامی:

شیون و زاری نه در حد او، بلکه کمترین است، که او بزرگ است و الهی و جاوید است.

و جاودانه حماسه‌ی خونین کربلا، که او تاریخ شهادت را نوشت، او که در تمثیل و مثال نمی‌گنجد، زیرا هر آنچه کرد دست نیافتنی است.

پس او در ورای شیون و زاری، جایگاهی رفیع‌تر دارد که باید بر آن ارج نهاد و در تجلی این مرتبت بزرگ، اندوه دل را در گستره هرچه کوبنده‌تر و غنی‌تر آوای موسیقی چنان بنیان نهاد که هرچه بیشتر یادآور آن روز شوم باشد.

و این، در حد موسیقی با ناله و شیون خلاصه نمی‌شود. که او برتر است و والاتر و در مرتبه‌ای نیست که آوای یک موسیقی سطحی و آسان بتواند شخصیت الهی او را بنمایاند.

پس باید به عمق پرداخت تا عمق فاجعه در روز واقعه رخ بنماید، و آهنگساز هر آنچه داشت بر آن نهاد.[۱۶]


نگارخانه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  • تصاویر فیلم روز واقعه 2.jpg
  • تصاویر فیلم روز واقعه 3.jpg
  • تصاویر فیلم روز واقعه 4.jpg
  • تصاویر فیلم روز واقعه 5.jpg
  • تصاویر فیلم روز واقعه 6.jpg
  • پوستر فیلم روز واقعه.jpg

جستارهای وابسته[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پیوند به بیرون[ویرایش | ویرایش مبدأ]

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پی نوشت[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. ↑ سوره سینما - جشنواره‌های فیلم روز واقعه
  2. ↑ وب سایت انتشارات روشنگران
  3. ↑ وب سایت سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران
  4. ↑ بیضایی، بهرام. چاپ روشنگران. روز واقعه. سایت کتابخانهٔ ملّی ایران.
  5. ↑ وب سایت روزنامه همشهری آنلاین
  6. ↑ وب سایت موسسه فرهنگی و اطلاع‌رسانی تبیان
  7. ↑ همان
  8. ↑ همان
  9. ↑ وب سایت ژورنال سینمایی ایران
  10. ↑ وب سایت موسسه فرهنگی و اطلاع‌رسانی تبیان
  11. ↑ همان
  12. ↑ وب سایت خبرگزاری پانا
  13. ↑ وب سایت پایگاه خبری تئاتر
  14. ↑ بازیگران فیلم روز واقعه در وبگاه اطلاعات سینمایی سوره
  15. ↑ سایت برای رسانه مرجع تیتراژ ایران
  16. ↑ پایگاه رسمی مجید انتظامی
برگرفته از «https://fa.wikihussain.com/index.php?title=روز_واقعه&oldid=35317»