فردوسی: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
۱۶ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۸ اکتبر ۲۰۲۰
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۱: خط ۵۱:
فردوسی معروف به حکیم ابوالقاسم فردوسی طوسی در دهه‌ی سوم قرن چهارم هجری سال ۳۲۹ ه. ق برابر با سال درگذشت رودکی در «فاز» یا «پاز» طوس متولد شد. پدر وی از دهقانان طوس بود. فردوسی به سال ۳۶۵ ه. ق به سن ۳۵ سالگی نظم شاهنامه را آغاز کرد و پس از ۳۵ سال یعنی در ۷۰ سالگی به سال ۴۰۰ ه. ق آن را به پایان رسانید.
فردوسی معروف به حکیم ابوالقاسم فردوسی طوسی در دهه‌ی سوم قرن چهارم هجری سال ۳۲۹ ه. ق برابر با سال درگذشت رودکی در «فاز» یا «پاز» طوس متولد شد. پدر وی از دهقانان طوس بود. فردوسی به سال ۳۶۵ ه. ق به سن ۳۵ سالگی نظم شاهنامه را آغاز کرد و پس از ۳۵ سال یعنی در ۷۰ سالگی به سال ۴۰۰ ه. ق آن را به پایان رسانید.


شاهنامه شامل سرگذشت پادشاهان سلسله‌های داستانی (پیشدادی و کیانی) و سلسله‌ی تاریخی ساسانی است و در باب سلسله‌ی اشکانی فقط چند بیت دارد. مأخذ عمده‌ی شاهنامه‌ی فردوسی، شاهنامه‌ی منثور ابومنصوری است که در اواسط قرن چهارم هجری به حکم ابومنصور محمدبن عبدالرزّاق طوسی فرمانروای طوس تدوین شد و علاوه بر آن، روایات مختلف شفاهی و کتبی به دست فردوسی افتاد و وی مجموع آنها را در شاهکار جاوید خود جای داد. وزن شاهنامه بحر متقارب «وزن حماسه‌های ایران» است. فردوسی معانی دقیق و مطالب عالی فلسفی و اجتماعی و اخلاقی را در طی داستان‌های خود آورده است. وی پس از ختم شاهنامه آن را از طوس به غزنین برد و به سلطان محمود غزنوی تقدیم کرد. فردوسی پس از مسافرت به این شهر برخلاف انتظار خود مورد توجّه و محبّت پادشاه غزنوی قرار نگرفت و با آنکه بنابر روایات، سلطان محمود تعهّد کرده بود که در برابر هر بیت یک دینار بدو دهد، به جای دینار درهم داد. این کار مایه‌ی خشم فردوسی گشت، چنان که بنا بر همان روایات همه‌ی دراهم محمود را به حمامی و فقاعی<ref>به معنی شراب فروش برگرفته از فرهنگ دهخدا</ref> بخشید.
شاهنامه شامل سرگذشت پادشاهان سلسله‌های داستانی (پیشدادی و کیانی) و سلسله‌ی تاریخی ساسانی است و در باب سلسله‌ی اشکانی فقط چند بیت دارد. مأخذ عمده‌ی شاهنامه‌ی فردوسی، شاهنامه‌ی منثور ابومنصوری است که در اواسط قرن چهارم هجری به حکم ابومنصور محمدبن عبدالرزاق طوسی فرمانروای طوس تدوین شد و علاوه بر آن، روایات مختلف شفاهی و کتبی به دست فردوسی افتاد و وی مجموع آنها را در شاهکار جاوید خود جای داد. وزن شاهنامه بحر متقارب «وزن حماسه‌های ایران» است. فردوسی معانی دقیق و مطالب عالی فلسفی و اجتماعی و اخلاقی را در طی داستان‌های خود آورده است. وی پس از ختم شاهنامه آن را از طوس به غزنین برد و به سلطان محمود غزنوی تقدیم کرد. فردوسی پس از مسافرت به این شهر برخلاف انتظار خود مورد توجه و محبت پادشاه غزنوی قرار نگرفت و با آنکه بنابر روایات، سلطان محمود تعهد کرده بود که در برابر هر بیت یک دینار بدو دهد، به جای دینار درهم داد. این کار مایه‌ی خشم فردوسی گشت، چنان که بنا بر همان روایات همه‌ی دراهم محمود را به حمامی و فقاعی<ref>به معنی شراب فروش برگرفته از فرهنگ دهخدا</ref> بخشید.


اما دلایل اختلاف و کدورت فردوسی و محمود از این قرار بود:
اما دلایل اختلاف و کدورت فردوسی و محمود از این قرار بود:
خط ۵۹: خط ۵۹:
۲- اختلاف عقیده‌ی محمود و فردوسی بر سر مسایل نژادی و ملی. فردوسی محققا ایرانی وطن‌پرستی بوده و در شاهنامه نیز به حکم شرایط حماسه‌ی ملی ناگزیر همواره دشمنان ایران را مانند تازیان و ترکان به بدی یاد کرده و بالعکس از ایرانیان همواره به نیکی سخن گفته است.  
۲- اختلاف عقیده‌ی محمود و فردوسی بر سر مسایل نژادی و ملی. فردوسی محققا ایرانی وطن‌پرستی بوده و در شاهنامه نیز به حکم شرایط حماسه‌ی ملی ناگزیر همواره دشمنان ایران را مانند تازیان و ترکان به بدی یاد کرده و بالعکس از ایرانیان همواره به نیکی سخن گفته است.  


۳-خسّت ذاتی محمود که فردوسی به آن اشاره کرده است، او را از دادن صله‌ی جزیلی که فردوسی توقّع داشت مانع شد، چنان که صله و انعامی که در برابر رنج سی ساله‌ی شاعر حقیر می‌نمود، به فردوسی داد که به قول شاعر به بهای فقاعی می‌ارزید. بهر حال فردوسی به سال ۴۱۱ ه. ق تقریبا در سن ۸۰ سالگی بدرود حیات گفت. مدفن وی در طوس می‌باشد. و آرامگاهی که در سال ۱۳۱۳ ه. ش برای او ساخته‌اند در محل تقریبی مدفن اوست.
۳-خست ذاتی محمود که فردوسی به آن اشاره کرده است، او را از دادن صله‌ی جزیلی که فردوسی توقع داشت مانع شد، چنان که صله و انعامی که در برابر رنج سی ساله‌ی شاعر حقیر می‌نمود، به فردوسی داد که به قول شاعر به بهای فقاعی می‌ارزید. بهر حال فردوسی به سال ۴۱۱ ه. ق تقریبا در سن ۸۰ سالگی بدرود حیات گفت. مدفن وی در طوس می‌باشد. و آرامگاهی که در سال ۱۳۱۳ ه. ش برای او ساخته‌اند در محل تقریبی مدفن اوست.


در شهریور سال ۱۳۱۳ شمسی از خاورشناسان و دانشمندان کشورهای مختلف جهان دعوت به عمل آمد که در جشن هزاره‌ی فردوسی شرکت کنند. نخستین جلسه‌ی کنگره‌ی فردوسی به ریاست «حاج محتشم السلطنه» در تهران تشکیل شد که تا هفدهم شهریور ماه همان سال ادامه یافت. سپس هیأت میهمانان به اتفاق رضاشاه به مشهد رفتند و آرامگاه فردوسی را در ۲۰ مهر ماه همان سال باز گشایی نمودند.
در شهریور سال ۱۳۱۳ شمسی از خاورشناسان و دانشمندان کشورهای مختلف جهان دعوت به عمل آمد که در جشن هزاره‌ی فردوسی شرکت کنند. نخستین جلسه‌ی کنگره‌ی فردوسی به ریاست «حاج محتشم السلطنه» در تهران تشکیل شد که تا هفدهم شهریور ماه همان سال ادامه یافت. سپس هیأت میهمانان به اتفاق رضاشاه به مشهد رفتند و آرامگاه فردوسی را در ۲۰ مهر ماه همان سال باز گشایی نمودند.
خط ۶۷: خط ۶۷:
==اشعار==
==اشعار==


===نعت رسول اللّه(ص) و آل مطهّر او(ع)===
===نعت رسول الله(ص) و آل مطهر او(ع)===
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| به گفتار پیغمبرت راه جوی|دل از تیره‌گیها بدین آب شوی }}
{{ب| به گفتار پیغمبرت راه جوی|دل از تیره‌گیها بدین آب شوی }}

منوی ناوبری