۳٬۴۸۸
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱۱۰: | خط ۱۱۰: | ||
{{ب|گر از غم تو غنچه نه خون جگر خورد| چون غنچه دهان تو او پژمریده باد}} | {{ب|گر از غم تو غنچه نه خون جگر خورد| چون غنچه دهان تو او پژمریده باد}} | ||
{{ب|آن کس که او به سرو روانت خدنگ زد| همچون کمان ابروى تو قد خمیده باد}} | {{ب|آن کس که او به سرو روانت خدنگ زد| همچون کمان ابروى تو قد خمیده باد}} | ||
{{ب|آن کس که از نفاق ندادت دمى امان| یا رب!به هردو کون امانش بریده باد}} | {{ب|آن کس که از نفاق ندادت دمى امان| یا رب! به هردو کون امانش بریده باد}} | ||
{{ب|آن اهرمن که خاتم از انگشت تو کشید| انگشت او همیشه به دندان گزیده باد}} | {{ب|آن اهرمن که خاتم از انگشت تو کشید| انگشت او همیشه به دندان گزیده باد}} | ||
{{ب|چون جان خود نکرد | {{ب|چون جان خود نکرد «فدائى» فداى تو| مرغ حیاتش از قفس تن پریده باد}} | ||
{{م|یا رب!مرا از آتش دوزخ عتیق<ref>آزاد.</ref> ساز}} | {{م|یا رب! مرا از آتش دوزخ عتیق<ref>آزاد.</ref> ساز}} | ||
{{م|این بنده را ز لطف به فطرس رفیق ساز<ref>همان،ص 104 و 105.</ref>}} | {{م|این بنده را ز لطف به فطرس رفیق ساز<ref>همان،ص 104 و 105.</ref>}} | ||
{{پایان شعر}}'''بند دهم از نظام دوم''' | {{پایان شعر}}'''بند دهم از نظام دوم''' | ||
خط ۱۲۱: | خط ۱۲۱: | ||
{{ب|تنها چو ماند زاده پیغمبر آه آه!| آهى کشید از دل غمپرور آه آه!}} | {{ب|تنها چو ماند زاده پیغمبر آه آه!| آهى کشید از دل غمپرور آه آه!}} | ||
{{ب|از هرطرف بدید و علمدار خود ندید| او را شکست بازوى زورآور آه آه}} | {{ب|از هرطرف بدید و علمدار خود ندید| او را شکست بازوى زورآور آه آه}} | ||
{{ب|نورش ز دیده برد غم نور دیدهاش| یعنى شبیه ختم رسل:اکبر آه آه!}} | {{ب|نورش ز دیده برد غم نور دیدهاش| یعنى شبیه ختم رسل: اکبر آه آه!}} | ||
{{ب|در خون تپیده دید تن قاسم اى دیغ| وز پا فتاده یافت قد جعفر آه آه!}} | {{ب|در خون تپیده دید تن قاسم اى دیغ| وز پا فتاده یافت قد جعفر آه آه!}} | ||
{{ب|نه لشکر و سپاه نه یار و نه دادخواه| نه مونس و نه غمخور و نى یاور آه آه!}} | {{ب|نه لشکر و سپاه نه یار و نه دادخواه| نه مونس و نه غمخور و نى یاور آه آه!}} | ||
{{ب|از پشت سر خروش جگر تشنگان به گوش| وز پیش روش طعنه زنان لشکر آه آه!}} | {{ب|از پشت سر خروش جگر تشنگان به گوش| وز پیش روش طعنه زنان لشکر آه آه!}} | ||
{{ب|گاهى به ناله گفت که اى خواهر!اَلوداع| گاهى به گریه دید رخ دختر آه آه! | {{ب|گاهى به ناله گفت که اى خواهر! اَلوداع| گاهى به گریه دید رخ دختر آه آه!}} | ||
{{ب|آمد به رزمگاه چو آن شاه بى سپاه| تنها به کام خشک و دو چشم تر آه آه!}} | |||
{{ب|آمد به رزمگاه چو آن شاه | |||
{{ب|آن دم ز خیمهگاه خروش و فغان شنید| آهى کشید از دل چون اخگر آه آه!}} | {{ب|آن دم ز خیمهگاه خروش و فغان شنید| آهى کشید از دل چون اخگر آه آه!}} | ||
{{ب|برگشت از مصاف و به نزدیک خیمه رفت| گفتا زِ روى درد که اى خواهر آه آه!}} | {{ب|برگشت از مصاف و به نزدیک خیمه رفت| گفتا زِ روى درد که اى خواهر آه آه!}} | ||
خط ۱۳۵: | خط ۱۳۴: | ||
{{ب|آبى بیار و آبروى مادرش بخواه| دادش برس به داورى داور آه آه!}} | {{ب|آبى بیار و آبروى مادرش بخواه| دادش برس به داورى داور آه آه!}} | ||
{{ب|آن طفل را گرفت ز زینب شه شهید| بردش به پیش روى صف لشکر آه آه!}} | {{ب|آن طفل را گرفت ز زینب شه شهید| بردش به پیش روى صف لشکر آه آه!}} | ||
{{ب|گفتا که اى سپاه اگر باشدم گناه| او را گناه چیست که درین | {{ب|گفتا که اى سپاه اگر باشدم گناه| او را گناه چیست که درین برّ؟ آه آه!}} | ||
{{ب|از تشنگى کشیده چو سوسن زبان به کام| شد غنچهاش کبود چو نیلوفر آه آه!}} | {{ب|از تشنگى کشیده چو سوسن زبان به کام| شد غنچهاش کبود چو نیلوفر آه آه!}} | ||
{{ب|یک جرعهاى ز آب به این بىزبان دهید| یادآورید از عطش محشر آه آه!}} | {{ب|یک جرعهاى ز آب به این بىزبان دهید| یادآورید از عطش محشر آه آه!}} | ||
{{ب|ناگه ز شست ظلم خدنگى که ناوکش| بودهست تیز بر صف نشتر آه آه!}} | {{ب|ناگه ز شست ظلم خدنگى که ناوکش| بودهست تیز بر صف نشتر آه آه!}} | ||
{{ب|بر حلق خشک تشنه آن نازنین رسید| جاگیر گشت بر گلویش تا پر آه آه!}} | {{ب|بر حلق خشک تشنه آن نازنین رسید| جاگیر گشت بر گلویش تا پر آه آه!}} | ||
{{ب|از حلق او گذشت و به بازوى شه نشست |یک تیر را نشانه دو آمد بر!آه آه!}} | {{ب|از حلق او گذشت و به بازوى شه نشست |یک تیر را نشانه دو آمد بر!آه آه!}} | ||
{{ب|خم شد ز بار درد قد شاه چون کمان| کان تیر را کشید از آن حنجر آه آه!}} | {{ب|خم شد ز بار درد قد شاه چون کمان| کان تیر را کشید از آن حنجر آه آه!}} | ||
{{ب|از کف فشاند خون گلویش به سوى چرخ| یک قطره برنگشت از آن | {{ب|از کف فشاند خون گلویش به سوى چرخ| یک قطره برنگشت از آن دیگر، آه آه!}} | ||
{{ب|زنگ شفق به دامن گردون نیلگون| ز آن خون نشانهدان و نما باور آه آه!}} | {{ب|زنگ شفق به دامن گردون نیلگون| ز آن خون نشانهدان و نما باور آه آه!}} | ||
{{ب|آن دم کشید اصغر لب تشنه از جگر| آهى که سوخت از تف | {{ب|آن دم کشید اصغر لب تشنه از جگر| آهى که سوخت از تف آن، اختر آه آه!}} | ||
{{ب|لختى نظر گشود به آن باب مهربان| رفت از کنار او به لب کوثر آه آه!}} | {{ب|لختى نظر گشود به آن باب مهربان| رفت از کنار او به لب کوثر آه آه!}} | ||
{{ب|طفل حسین ز ناقه صالح به نزد حق| نبوَد ز روى مرتبه خود کمتر آه آه!}} | {{ب|طفل حسین ز ناقه صالح به نزد حق| نبوَد ز روى مرتبه خود کمتر آه آه!}} | ||
{{ب|از بهر کشتن | {{ب|از بهر کشتن شترى، کرد حق غضب| بر قتل شیرخواره شیر نر، آه آه!}} | ||
{{ب|خواهد غضب نمود به خوانخواهىاش که هست| خوانخواه شیر صف شکن صفدر آه آه!}} | {{ب|خواهد غضب نمود به خوانخواهىاش که هست| خوانخواه شیر صف شکن صفدر آه آه!}} | ||
{{م|آخر گر انتقام کشد اول است آن}} | {{م|آخر گر انتقام کشد اول است آن}} | ||
{{م|سرِّ حدیث «یُمهِل و لا یمهل»<ref>صورت کامل این حدیث در روضة الشهدا هم آمده است:در ان اللّه یمهل و لا یهمل.ر.ک:به | {{م|سرِّ حدیث «یُمهِل و لا یمهل»<ref>صورت کامل این حدیث در روضة الشهدا هم آمده است: در ان اللّه یمهل و لا یهمل. ر. ک: به پاورقى، ص 120 دیوان فدایى مازندرانى.</ref> است آن<ref>همان، ص 117 تا 120.</ref> }} | ||
{{پایان شعر}}'''بند نهم از نظام سوم'''{{شعر}} | {{پایان شعر}}'''بند نهم از نظام سوم'''{{شعر}} | ||
{{ب|تا نیّر سپهر خلافت ز زین فتاد| گفتى که آفتاب به روى زمین فتاد}} | {{ب|تا نیّر سپهر خلافت ز زین فتاد| گفتى که آفتاب به روى زمین فتاد}} | ||
{{ب|گفتى طناب لنگر فُلک فَلک گسیخت| گفتى ستون خیمه چرخ برین فتاد }} | {{ب|گفتى طناب لنگر فُلک فَلک گسیخت| گفتى ستون خیمه چرخ برین فتاد }} | ||
{{ب|گفتى:ز چرخ آمده روح الامین به خاک |گفتى:ز دار عیسى گردون نشین فتاد }} | {{ب|گفتى: ز چرخ آمده روح الامین به خاک |گفتى: ز دار عیسى گردون نشین فتاد }} | ||
{{ب|تا مهر چرخ جود به خاک بلا نشست| تا ماه آسمان سخا بر زمین فتاد }} | {{ب|تا مهر چرخ جود به خاک بلا نشست| تا ماه آسمان سخا بر زمین فتاد }} | ||
{{ب|برجیس مشتریش شد از منظر ششم| کیوان به خاک از فلک هفتمین فتاد | {{ب|برجیس مشتریش شد از منظر ششم| کیوان به خاک از فلک هفتمین فتاد}} | ||
{{ب|آیین کفر یافت ز اهریمنان رواج| وز دست حقپرست سلیمان نگین فتاد }} | {{ب|آیین کفر یافت ز اهریمنان رواج| وز دست حقپرست سلیمان نگین فتاد }} | ||
{{ب|یأجوج | {{ب|یأجوج فتنه، گشت عجبکاران به دهد| ز آن رخنهاى که در سدِ دین مبین فتاد}} | ||
{{ب|از نو شکست گوهر دندان مصطفى| وز سر شکاف بر سر یعسوب دین فتاد }} | {{ب|از نو شکست گوهر دندان مصطفى| وز سر شکاف بر سر یعسوب دین فتاد }} | ||
{{ب|هم پهلوى بتول ز آن صدمه درشکست| هم بر حسن شراره الماس کین فتاد}} | {{ب|هم پهلوى بتول ز آن صدمه درشکست| هم بر حسن شراره الماس کین فتاد}} | ||
{{ب|بر تخت زر یزید پلید لعین نشست| بر روى خاک پیکر سلطان دین فتاد | {{ب|بر تخت زر یزید پلید لعین نشست| بر روى خاک پیکر سلطان دین فتاد }} | ||
{{ب|هرگز به روى خاک نه شاهى چنان نشست| هرگز ز بام چرخ نه ماهى چنین فتاد | {{ب|هرگز به روى خاک نه شاهى چنان نشست| هرگز ز بام چرخ نه ماهى چنین فتاد }} | ||
{{ب|چون مرغ پرشکسته و چون صید زخمدار| بر روى خاک آن بدن نازنین فتاد | {{ب|چون مرغ پرشکسته و چون صید زخمدار| بر روى خاک آن بدن نازنین فتاد}} | ||
{{ب|بىنور گشت چشمه خور تا که چشم| بر چشم نور چشم رسول امین فتاد }} | {{ب|بىنور گشت چشمه خور تا که چشم| بر چشم نور چشم رسول امین فتاد }} | ||
خط ۱۷۵: | خط ۱۷۲: | ||
{{م|شرم و حیا نکرد از آن خسرو عرب}} | {{م|شرم و حیا نکرد از آن خسرو عرب}} | ||
{{پایان شعر}}'''بند هفدهم از نظام سوم'''{{شعر}} | {{پایان شعر}}'''بند هفدهم از نظام سوم'''{{شعر}} | ||
{{ب|در حیرتم که لاله دلش داغدارِ کیست؟| سنبل گشوده گیسوى و آشفتۀ تارِ کیست؟ | {{ب|در حیرتم که لاله دلش داغدارِ کیست؟| سنبل گشوده گیسوى و آشفتۀ تارِ کیست؟}} | ||
{{ب|گل از براى چیست که بنموده جامه چاک؟| باد صبا به طرْف چمن بیقرارِ کیست؟}} | {{ب|گل از براى چیست که بنموده جامه چاک؟| باد صبا به طرْف چمن بیقرارِ کیست؟}} | ||
{{ب|بگذر به دشت ماریه، اى باد صبحدم| آنجا سؤال کن که در آنجا مزارِ کیست؟}} | {{ب|بگذر به دشت ماریه، اى باد صبحدم| آنجا سؤال کن که در آنجا مزارِ کیست؟}} | ||
{{ب|افغانکنان به دیده خونین نظر نما| کآن جا ز خون گل بدنان لالهزار کیست؟}} | {{ب|افغانکنان به دیده خونین نظر نما| کآن جا ز خون گل بدنان لالهزار کیست؟}} | ||
{{ب|از آهوان وحشى آن سرزمین بپرس| (کاین صید دستوپا زده در خون)<ref>وامى از محتشم کاشانى.</ref> شکار کیست؟ | {{ب|از آهوان وحشى آن سرزمین بپرس| (کاین صید دستوپا زده در خون)<ref>وامى از محتشم کاشانى.</ref> شکار کیست؟}} | ||
{{ب|و آن مرقدى که تربت او راست بوى سیب| در حیرتم که نفخه مشک تتار کیست؟}} | {{ب|و آن مرقدى که تربت او راست بوى سیب| در حیرتم که نفخه مشک تتار کیست؟}} | ||
{{م|خاکش مگر گل | {{م|خاکش مگر گل است؟ نه! گل سینه چاک اوست}} | ||
{{م|گُل پاى در گِلى است به جایى که خاک اوست<ref> | {{م|گُل پاى در گِلى است به جایى که خاک اوست<ref>همان، ص 170 و 171.</ref>}} | ||
{{پایان شعر}}'''بند سى و سوم از نظام دوم'''{{شعر}} | {{پایان شعر}}'''بند سى و سوم از نظام دوم'''{{شعر}} | ||
{{ب|در ماتمش کلیم و مسیحا گریستند| افزون از آن چه آدم و حوا گریستند}} | {{ب|در ماتمش کلیم و مسیحا گریستند| افزون از آن چه آدم و حوا گریستند}} | ||
خط ۱۹۱: | خط ۱۸۸: | ||
{{ب|زین غم به دیر و صومعه قسیّس و برهمن| با رشته صلیب و چلیپا گریستند}} | {{ب|زین غم به دیر و صومعه قسیّس و برهمن| با رشته صلیب و چلیپا گریستند}} | ||
{{ب|از محنتش چه عامى و عارف چه نیک و بد| در ماتمش چه پیر و چه برنا گریستند | {{ب|از محنتش چه عامى و عارف چه نیک و بد| در ماتمش چه پیر و چه برنا گریستند}} | ||
{{ب|گرگ اجل چو اکبر یوسف لقا درید| آن دم عزیز مصر و زلیخا گریستند}} | {{ب|گرگ اجل چو اکبر یوسف لقا درید| آن دم عزیز مصر و زلیخا گریستند}} | ||
{{ب|چون شد روانه شاه شهیدان سوى مصاف| اندر قفاش عترت طاها گریستند | {{ب|چون شد روانه شاه شهیدان سوى مصاف| اندر قفاش عترت طاها گریستند}} | ||
{{ب|هم سوز نالههاش دل چرخ پیر سوخت| هم چشم زخمهاش بر اعضا گریستند}} | {{ب|هم سوز نالههاش دل چرخ پیر سوخت| هم چشم زخمهاش بر اعضا گریستند}} | ||
{{ب|چون ماند زیب دامن زهرا به روى خاک| آن دم رسول و حیدر و زهرا گریستند | {{ب|چون ماند زیب دامن زهرا به روى خاک| آن دم رسول و حیدر و زهرا گریستند}} | ||
{{ب|هم مهر منکسف شد و هم ماه منخسف| هم فرقدین و زهره و جوزا گریستند | {{ب|هم مهر منکسف شد و هم ماه منخسف| هم فرقدین و زهره و جوزا گریستند}} | ||
{{ب|در قتلگه ز دیدن تنهاى کشتگان| سرها به روى نیزه اعدا گریستند}} | {{ب|در قتلگه ز دیدن تنهاى کشتگان| سرها به روى نیزه اعدا گریستند}} | ||
{{ب|از استماع نوحه زینب گریست نوح| نوعى که هود و صالح و یحیى گریستند}} | {{ب|از استماع نوحه زینب گریست نوح| نوعى که هود و صالح و یحیى گریستند}} | ||
{{ب|در گریه خیل ماتم و در خنده کوفیان| اینها همى به خنده و | {{ب|در گریه خیل ماتم و در خنده کوفیان| اینها همى به خنده و آنها گریستند}} | ||
{{م|گر فاش مىگریست بر او چشم روزگار}} | {{م|گر فاش مىگریست بر او چشم روزگار}} | ||
{{م|توفان تازهاى به جهان گشتى آشکار<ref> | {{م|توفان تازهاى به جهان گشتى آشکار<ref>همان، ص 146.</ref>}} | ||
{{پایان شعر}}'''بند بیست و دوم از نظام سوم'''{{شعر}} | {{پایان شعر}}'''بند بیست و دوم از نظام سوم'''{{شعر}} | ||
{{ب|بىچاکِ سینه جامه دریدن چه فایده؟| بىآب دیده آه کشیدن چه فایده؟}} | {{ب|بىچاکِ سینه جامه دریدن چه فایده؟| بىآب دیده آه کشیدن چه فایده؟}} | ||
{{ب| | {{ب|بى سوز سینه، سینه زدن را چه حاصلى است| بىدرد دل به خاک تپیدن چه فایده؟}} | ||
{{ب|چون تیر از نشانه خطا کرد و درگذشت| اندر پى غزال دویدن چه فایده؟ | {{ب|چون تیر از نشانه خطا کرد و درگذشت| اندر پى غزال دویدن چه فایده؟}} | ||
{{ب|گفتن که: شد بریده حسین را سر از ستم| و آن گه طمع ز سر نبریدن چه فایده؟}} | {{ب|گفتن که: شد بریده حسین را سر از ستم| و آن گه طمع ز سر نبریدن چه فایده؟}} | ||
{{ب|گفتن که:راست گشته بر او از کمال خدنگ| اما کمان صفت نخمیدن چه فایده؟}} | {{ب|گفتن که: راست گشته بر او از کمال خدنگ| اما کمان صفت نخمیدن چه فایده؟}} | ||
{{ب| | {{ب|بى یاد چشم پرنَم او، خواب را چه سود؟| بىذکرش آب سرد چشیدن چه فایده؟}} | ||
{{ب|اى لاله داغدار برون کن سر از زمین| بىداغ او ز خاک دمیدن چه فایده؟}} | {{ب|اى لاله داغدار برون کن سر از زمین| بىداغ او ز خاک دمیدن چه فایده؟}} | ||
{{ب|هر لحظهاى هزار!ز شاخ گلى به سرو| بىعشق او به هرزه پریدن چه فایده؟}} | {{ب|هر لحظهاى هزار! ز شاخ گلى به سرو| بىعشق او به هرزه پریدن چه فایده؟}} | ||
{{م|بر | {{م|بر گل، گر اى هزار!تو را ناله آرزوست}} | ||
{{م|بر آن گلى بنال که گل سینه چاک اوست<ref> | {{م|بر آن گلى بنال که گل سینه چاک اوست<ref>همان، ص 174.</ref>}} | ||
{{پایان شعر}}'''بند سى و ششم از نظام سوم'''{{شعر}} | {{پایان شعر}}'''بند سى و ششم از نظام سوم'''{{شعر}} | ||
{{ب|زین درد خون گریست سپهر و ستاره هم| خون گشت قلب لعل و دل سنگ خاره هم}} | {{ب|زین درد خون گریست سپهر و ستاره هم| خون گشت قلب لعل و دل سنگ خاره هم}} | ||
خط ۲۲۶: | خط ۲۲۳: | ||
{{ب|کردند قتل عام به نوعى که شد قتیل| از کودکان آل نبى شیرخواره هم}} | {{ب|کردند قتل عام به نوعى که شد قتیل| از کودکان آل نبى شیرخواره هم}} | ||
{{ب|بر قتل شیرخواره نکردند اکتفا| تاراج بردهاند ز کین گاهواره هم}} | {{ب|بر قتل شیرخواره نکردند اکتفا| تاراج بردهاند ز کین گاهواره هم}} | ||
{{ب|از | {{ب|از کینه، استخوان بر و سینهاش شکست| تنها نه سنگ ظلم، که از سُمِّ باره هم}} | ||
{{ب|بر خور نشست از اثر نعل میخکوب |تنها نه نقش ماه که نقش ستاره هم}} | {{ب|بر خور نشست از اثر نعل میخکوب |تنها نه نقش ماه که نقش ستاره هم}} | ||
{{ب|بگذاشتند پیکر مجروح او به خاک| نگذاشتهاند ز آن بدن پاره پاره هم}} | {{ب|بگذاشتند پیکر مجروح او به خاک| نگذاشتهاند ز آن بدن پاره پاره هم}} | ||
{{ب|آن پیکر شریف چو بر روى خاک ماند| بر روى او پیاده گذشت و سواره هم}} | {{ب|آن پیکر شریف چو بر روى خاک ماند| بر روى او پیاده گذشت و سواره هم}} | ||
{{ب|شد پاره، گوشِ پردگىِ گوشواره| عرش تاراج گشت زیور و خلخال و یاره هم}} | {{ب|شد پاره، گوشِ پردگىِ گوشواره| عرش تاراج گشت زیور و خلخال و یاره هم}} | ||
{{م|زین نظم شد گشوده به رویم درِ الم<ref> | {{م|زین نظم شد گشوده به رویم درِ الم<ref>همان، ص 176.</ref>}} | ||
{{م|بر قلب من نشست ز مَرْهَم هزار هم<ref>همّ به معناى غم که بنا به ضرورت شعرى باید بدون تشدید تلفظ شود.</ref>}} | {{م|بر قلب من نشست ز مَرْهَم هزار هم<ref>همّ به معناى غم که بنا به ضرورت شعرى باید بدون تشدید تلفظ شود.</ref>}} | ||
{{پایان شعر}}'''بند سیزدهم از نظام چهارم'''{{شعر}} | {{پایان شعر}}'''بند سیزدهم از نظام چهارم'''{{شعر}} | ||
{{ب|این بزم ماتم است و یا محشرست این؟| یا مجلس عزاى شه بىسرست این؟}} | {{ب|این بزم ماتم است و یا محشرست این؟| یا مجلس عزاى شه بىسرست این؟}} | ||
{{ب|این قطره خون دلى است که لوح سینه است| یا این که عود سوخته در مجمرست این؟ }} | {{ب|این قطره خون دلى است که لوح سینه است| یا این که عود سوخته در مجمرست این؟ }} | ||
{{ب|اى دل!به سان شمع بسوز و به غم بساز بزم| عزاى خسرو دینپرورست این}} | {{ب|اى دل! به سان شمع بسوز و به غم بساز بزم| عزاى خسرو دینپرورست این}} | ||
{{ب|گر باور تو نیست درین داورى مرا| شاهد دو عادلاند:دو چشم ترست این }} | {{ب|گر باور تو نیست درین داورى مرا| شاهد دو عادلاند: دو چشم ترست این }} | ||
{{ب|دانى چه گفت آن شه لبتشنه زیر تیغ| بشنو حدیث راست که در خاطرست این | {{ب|دانى چه گفت آن شه لبتشنه زیر تیغ| بشنو حدیث راست که در خاطرست این }} | ||
{{ب|دادم ز صدق گر به سرِ وعده تو سر| در خجلتم که آه همین یک سرست این! | {{ب|دادم ز صدق گر به سرِ وعده تو سر| در خجلتم که آه همین یک سرست این! }} | ||
{{ب|آمد نداى غیب که سر دادنت قبول| از لطف ما به فرق سران افسرست این }} | {{ب|آمد نداى غیب که سر دادنت قبول| از لطف ما به فرق سران افسرست این }} | ||
{{ب|چون شد گذار قافله غم به مقتلش| شد شورشى که گفت فلک محشرست این!}} | {{ب|چون شد گذار قافله غم به مقتلش| شد شورشى که گفت فلک محشرست این!}} | ||
{{ب|زینب در آن میانه، به نعش برادرش| گفتا که اى اسیر ستم!خواهرست این }} | {{ب|زینب در آن میانه، به نعش برادرش| گفتا که اى اسیر ستم!خواهرست این }} | ||
{{ب|زخم تنت چراست فزون از ستارهها| جانا!مگر سپهر پر از اخترست این؟ }} | {{ب|زخم تنت چراست فزون از ستارهها| جانا! مگر سپهر پر از اخترست این؟ }} | ||
{{ب|این پیکرست یا مهِ بنهفته در شفق| یا مهر تابناک به خون اندرست این؟ | {{ب|این پیکرست یا مهِ بنهفته در شفق| یا مهر تابناک به خون اندرست این؟}} | ||
{{ب|سر نیست بر سنان | {{ب|سر نیست بر سنان ستم، گوییا کنون| طالع به چرخ نیزه خور خاورست این!}} | ||
{{ب|و آن گه به ناله گفت که:یا ایها الرسول!| غلتان به خاک نور دل حیدرست این }} | {{ب|و آن گه به ناله گفت که: یا ایها الرسول!| غلتان به خاک نور دل حیدرست این }} | ||
{{ب|بىتن به روى نیزه اعدا، سرست آن| بىسر به روى خاک | {{ب|بىتن به روى نیزه اعدا، سرست آن| بىسر به روى خاک بلا، پیکرست این}} | ||
{{ب|آن قاسم بریده سر و پاى در حناست| وین اکبر شکسته بر و | {{ب|آن قاسم بریده سر و پاى در حناست| وین اکبر شکسته بر و اصغرست، این!}} | ||
{{ب|آن سرو سرنگون شده عباس باوفاست| وین عون خون تپیده تن و جعفرست این! | {{ب|آن سرو سرنگون شده عباس باوفاست| وین عون خون تپیده تن و جعفرست این!}} | ||
{{ب|گردیده پاره پاره ز چنگال روبهان| فرزند شیر صف شکن صفدرست این | {{ب|گردیده پاره پاره ز چنگال روبهان| فرزند شیر صف شکن صفدرست این}} | ||
{{ب|شد تشنهلب شهید حسین غریب تو |اندر لب فرات، کرا باورست این؟! | {{ب|شد تشنهلب شهید حسین غریب تو |اندر لب فرات، کرا باورست این؟!}} | ||
{{م|پس دخت دختر نبى | {{م|پس دخت دختر نبى و، زاده ولى}} | ||
{{م|رو کرد جانب نجف و گفت یا على<ref> | {{م|رو کرد جانب نجف و گفت یا على<ref>همان، ص 193 و 194.</ref>!}} | ||
{{پایان شعر}}'''بند بیست و ششم از نظام چهارم'''{{شعر}} | {{پایان شعر}}'''بند بیست و ششم از نظام چهارم'''{{شعر}} | ||
{{ب|احوال گل ز خار بپرس و ز من مپرس| نالیدن از هَزار بپرس و ز من مپرس }} | {{ب|احوال گل ز خار بپرس و ز من مپرس| نالیدن از هَزار بپرس و ز من مپرس }} | ||
{{ب|پرسى براى چیست که پیچیدهاى به خویش| ز آن زلف تابدار بپرس و ز من مپرس }} | {{ب|پرسى براى چیست که پیچیدهاى به خویش| ز آن زلف تابدار بپرس و ز من مپرس }} | ||
{{ب|گویى خمار کیست که کردت خراب و مست| ز آن چشم پرخمار بپرس و ز من مپرس | {{ب|گویى خمار کیست که کردت خراب و مست| ز آن چشم پرخمار بپرس و ز من مپرس }} | ||
{{ب|سوز درون تشنهلبان فرات را| از قلب داغدار بپرس و ز من مپرس }} | {{ب|سوز درون تشنهلبان فرات را| از قلب داغدار بپرس و ز من مپرس }} | ||
{{ب|از زخم آن تنى که چو گلى گشت چاک چاک| از تیغ و تیر و خار بپرس و ز من مپرس | {{ب|از زخم آن تنى که چو گلى گشت چاک چاک| از تیغ و تیر و خار بپرس و ز من مپرس }} | ||
{{ب|خواهى اگر حکایتى از زخم کارىاش| از دشت کارزار بپرس و ز من مپرس | {{ب|خواهى اگر حکایتى از زخم کارىاش| از دشت کارزار بپرس و ز من مپرس }} | ||
{{ب|حال سرى که شد به سر نیزه سربلند| رو!رو!ز نیزهدار بپرس و ز من مپرس | {{ب|حال سرى که شد به سر نیزه سربلند| رو! رو! ز نیزهدار بپرس و ز من مپرس}} | ||
{{ب|گفتم به گل که: ناله بلبل براى چیست؟| گفتا که از هزار بپرس و ز من مپرس | {{ب|گفتم به گل که: ناله بلبل براى چیست؟| گفتا که از هزار بپرس و ز من مپرس }} | ||
{{ب|یا رب! سزاى فعل بدم را به روز حشر| از حُبّ هشت و چار بپرس و ز من مپرس }} | {{ب|یا رب! سزاى فعل بدم را به روز حشر| از حُبّ هشت و چار بپرس و ز من مپرس }} | ||
{{م|از لطف حق گناه | {{م|از لطف حق گناه «فدایى» شود ثواب}} | ||
{{م|آرى شراب سرکه به آید به انقلاب<ref> | {{م|آرى شراب سرکه به آید به انقلاب<ref>همان، ص 206 و 207.</ref>}} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
===سایر اشعار=== | ===سایر اشعار=== | ||
خط ۳۱۰: | خط ۳۰۷: | ||
{{ب| آن شب ز جوش ناله دل آسمان شکافت|آن شب ز بار درد قَدِ نُه فلک خمید }} | {{ب| آن شب ز جوش ناله دل آسمان شکافت|آن شب ز بار درد قَدِ نُه فلک خمید }} | ||
{{ب| آن شب گریست زهره و شِعری گشوده مو|وز گَردِ غم به صورت مه شد کَلَف پدید <ref>کلف: هر لکه که در آفتاب و ماه دیده میشود. | {{ب| آن شب گریست زهره و شِعری گشوده مو|وز گَردِ غم به صورت مه شد کَلَف پدید <ref>کلف: هر لکه که در آفتاب و ماه دیده میشود. شعری؛ شعرا: نام دو ستاره است یکی شعرای شامی و دیگری شعرای یمانی. لیکن چون شعرای یمانی درخشندهتر و معروفتر است مراد از آن شعرای یمانی است. در شعر فارسی شعری نمودار بلندی قد و اعتلا و درخشندگی و فخر و سعادت است.</ref> }} | ||
{{ب| آن شام شد ز پردهی ظلمت سیاهپوش|وان صبح از سفیده گریبان خود درید }} | {{ب| آن شام شد ز پردهی ظلمت سیاهپوش|وان صبح از سفیده گریبان خود درید }} | ||
خط ۳۹۱: | خط ۳۸۸: | ||
{{ب| دستی به روی صورت آن غرقهخون کشید|گفتی ز روی لطف که یا حُرّ مَرحبا <ref>دیوان فدایی؛ ص 53.</ref> }} | {{ب| دستی به روی صورت آن غرقهخون کشید|گفتی ز روی لطف که یا حُرّ مَرحبا <ref>دیوان فدایی؛ ص 53.</ref> }} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
خط ۴۱۳: | خط ۴۰۹: | ||
{{پایان شعر}}<br /> | {{پایان شعر}}<br /> | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب| لب تشنهای، شکسته دلی، خسته پیکری| | {{ب| لب تشنهای، شکسته دلی، خسته پیکری|وا ماندهای، اسیر غمی، درد پروری }} | ||
{{ب| با غم سرشتهای، ز سر و جان گذشتهای|مظلوم سروری، شهِ بیخیل و لشکری }} | {{ب| با غم سرشتهای، ز سر و جان گذشتهای|مظلوم سروری، شهِ بیخیل و لشکری }} | ||
خط ۴۸۷: | خط ۴۸۳: | ||
{{ب| هرکس که در دیار محبت گذر کند|باید نخست ترکِ دل و جان و سر کند <ref>همان؛ ص 110 و 111.</ref> }} | {{ب| هرکس که در دیار محبت گذر کند|باید نخست ترکِ دل و جان و سر کند <ref>همان؛ ص 110 و 111.</ref> }} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب| ای خَم قد سپهر ز بارِ عزای تو|سرهای سروران جهان زیر پای تو }} | {{ب| ای خَم قد سپهر ز بارِ عزای تو|سرهای سروران جهان زیر پای تو }} | ||
خط ۵۸۲: | خط ۵۱۳: | ||
{{ب| مقراض <ref> مقراض: قیچی.</ref> چون به شمع نهد خادمِ درت|ترسم شود بریده پرش بیرضای تو }} | {{ب| مقراض <ref> مقراض: قیچی.</ref> چون به شمع نهد خادمِ درت|ترسم شود بریده پرش بیرضای تو }} | ||
{{ب| جنبانده است مهد تو را آن امین وحی|خواندهست لا الهَ گهِ | {{ب| جنبانده است مهد تو را آن امین وحی|خواندهست لا الهَ گهِ لای لای تو }} | ||
{{ب| جاروب آستان تو پرّ ملایک است|در چشم حور سرمه، غبار سرای تو }} | {{ب| جاروب آستان تو پرّ ملایک است|در چشم حور سرمه، غبار سرای تو }} | ||
خط ۶۲۹: | خط ۵۶۰: | ||
{{ب| چرخ سخا و اختر گردون نیِّرین|مهر سپهر حیدر و خیر النسا حسین <ref>همان؛ ص 159.</ref> }} | {{ب| چرخ سخا و اختر گردون نیِّرین|مهر سپهر حیدر و خیر النسا حسین <ref>همان؛ ص 159.</ref> }} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
ویرایش