۳٬۴۸۸
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
|امضا = | |امضا = | ||
}} | }} | ||
'''شیدای گراشی''' (زاده 1296 ه.ق در فارس- درگذشته 1338 در فارس) شاعر ایرانی بود. | |||
==زندگینامه== | ==زندگینامه== | ||
محمد جعفر خان متخلص به «شیدا» و ملقب به «مقتدر الممالک»، نام پدرش حاج رستم خان گراشى و نام نیایش فتحعلى خان گراشى، بیگلر بیگى لارستان و بنادر بوده است. او خود نوحه مىسروده و در روزهاى عزادارى خود سر و پا برهنه در میان مردم گراش به سینهزنى و نوحهخوانى مىپرداخته و خود نوحهخوانى براى دستههاى سینهزنى را با اشعار خود به عهده مىگرفته است و مردمان گراش با سروده و نوحهها و نواهاى او آشنا بودهاند. در ایام سوگوارى خانهاش و خانه دامادش -مرحوم قهرمان خان اقتدارى- در گراش محل روضهخوانى بوده است و دستههاى سینهزنى را اطعام مىکرده است. شیدا همچنین آشنا به موسیقى بوده است. وی در اخلاق و آداب اجتماعى، مردمى خلیق و مهربان بوده و با دلسوزى به حال مردم و حراست آنها و نگهدارى حقوق مردم و شرکت در غم و شادى مردمان نهایت علاقهمندى به آنها را نشان مىداده است...» <ref>دیوان شیداى گراشى،با مقدمه و تصحیح و تحشیه احمد اقتدارى،قم،موسسه فرهنگى همسایه،چاپ اول،سال 1376،ص 8 تا 10.</ref> | |||
در | == آثار == | ||
شیداى گراشى داراى طبع توانا و روانى بوده و در انواع قالبهاى شعرى طبعآزمایى مىکرده ولى به سرودن غزل علاقه بیشترى داشته است و غزلیات پرشور او از بخشهاى خواندنى دیوان اوست. وى با پیروى از سبک عراقى و شیوه بیانى ساده و عارى از غموضى که داشته، موفق به آفرینش آثارى شده است. صفا و اخلاص و ارادت بىشایبه شیداى گراشى به ساحت سالار شهیدان و شهداى کربلا و بیقرارىهاى او در ایام سوگوارى و همراهىاش با مردم عزادار از وجود او چهرهاى مردمى و دوست داشتنى در خاطر مردم زادگاهش باقى گذارده است. | |||
====دیوان چاپى شیداى گراشى==== | |||
این دیوان در هفت بخش تدوین یافته است: | |||
* غزلیات | |||
* مراثى و نوحه<ref>مراثى پرشورى که شیدا درباره واقعه کربلا و شهداى عاشورا دارد از آثار موفق عاشورایى در سده اخیر به شمار مىرود.</ref> | |||
* قصاید و مدایح | |||
* ترجیعبند | |||
* ترکیببند | |||
* قطعات | |||
* پند و اندرز | |||
'''مرثیه عاشورایى به شیوه قاآنى'''{{شعر}} | |||
{{شعر}} | |||
{{ب| گرید که؟شیعه،بهر که؟مظلوم کربلا | نور خدا شفیع امم،شاه اولیا }} | {{ب| گرید که؟شیعه،بهر که؟مظلوم کربلا | نور خدا شفیع امم،شاه اولیا }} | ||
خط ۱۱۴: | خط ۱۱۰: | ||
{{ب| (شیدا)تو خون ببار ز چشمان و دم مزن | کآنش فتاد بر همه ارکان ما سوا <ref>همان،ص 216.</ref> }} | {{ب| (شیدا)تو خون ببار ز چشمان و دم مزن | کآنش فتاد بر همه ارکان ما سوا <ref>همان،ص 216.</ref> }} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}}'''به مناسبت تقارن ماه محرم با نوروز'''{{شعر}} | ||
{{شعر}} | |||
{{ب| این چه شادى است که با درد و غم آمیختهاند | روز نوروز به ماه الم آمیختهاند }} | {{ب| این چه شادى است که با درد و غم آمیختهاند | روز نوروز به ماه الم آمیختهاند }} | ||
خط ۱۳۶: | خط ۱۳۰: | ||
{{ب| لب فروبند تو(شیدا)سپس دم درکش | که به عالم ز جهان مدح و ذم آمیختهاند... <ref>همان،ص 199 و 200.</ref> }} | {{ب| لب فروبند تو(شیدا)سپس دم درکش | که به عالم ز جهان مدح و ذم آمیختهاند... <ref>همان،ص 199 و 200.</ref> }} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}}'''قصیده عاشورایى'''{{شعر}} | ||
{{شعر}} | |||
{{ب| باز این چه شیون است که در دور عالم است؟ | هر محفلى که مىروى اسباب ماتم است }} | {{ب| باز این چه شیون است که در دور عالم است؟ | هر محفلى که مىروى اسباب ماتم است }} | ||
خط ۱۶۰: | خط ۱۵۲: | ||
{{ب| (شیدا)بنال در غم اولاد مصطفى | کاین نالهها نعیم بهشتش مسلم است... <ref>همین،ص 209 تا 211.</ref> }} | {{ب| (شیدا)بنال در غم اولاد مصطفى | کاین نالهها نعیم بهشتش مسلم است... <ref>همین،ص 209 تا 211.</ref> }} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}}'''غزل مرثیه کربلا'''{{شعر}} | ||
{{شعر}} | |||
{{ب| خون شو دلا ز داغ جوانان کربلا | غربت گزیدگان بیابان کربلا }} | {{ب| خون شو دلا ز داغ جوانان کربلا | غربت گزیدگان بیابان کربلا }} | ||
خط ۱۸۱: | خط ۱۷۱: | ||
{{ب| (شیدا)به این مراثى جانسوز روز حشر | مىکن شفیع خویش تو سلطان کربلا <ref>همان،ص 230 و 231.</ref> }} | {{ب| (شیدا)به این مراثى جانسوز روز حشر | مىکن شفیع خویش تو سلطان کربلا <ref>همان،ص 230 و 231.</ref> }} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
==منابع== | |||
* [[کاروان شعر عاشورا|محمد علی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا، زمزم هدایت، ج1، ص 486-490.]] | |||
محمد علی مجاهدی، کاروان شعر | |||
==پی نوشت== | ==پی نوشت== | ||
[[رده:افراد]] | [[رده:افراد]] | ||
خط ۱۹۳: | خط ۱۸۱: | ||
[[رده:مؤلفین]] | [[رده:مؤلفین]] | ||
[[رده:شاعران]] | [[رده:شاعران]] | ||
<references /> |
ویرایش