نیکی کدی

نیکی آر. کدی (به انگلیسی:  Nikki R. Keddie) (زاده ۱۹۳۰ م.) نویسنده، شرق‌شناس و ایران‌شناس آمریکایی است.

نیکی کدی
متولد	سال ۱۹۳۰ م نیویورک

زندگینامه

دکتر نیکی کدی سال‌ها به تدریس تاریخ ایران و خاورمیانه در "دانشگاه کالیفرنیا" اشتغال داشت و کتاب‌ها و مقالات متعددی درباره‌ی ایران خصوصا ایران پس از انقلاب اسلامی نگاشته‌است.

تعزیه، روضه خوانی و کارکرد آنها در آثار

کدی در کتاب ریشه‌های انقلاب ایران اشاره کوتاهی به روضه‌خوانی و مجالس مذهبی زنانه کرده‌است. او بر وجه مردمی مجالس و مراسم مذهبی که زمینه‌ساز تاثیرگذاری آنها در حیات اجتماعی ایرانیان شده‌است نیز تاکید می‌کند. این کتاب که یکی از نخستین کتاب‌های تحلیلی درباره‌ی انقلاب اسلامی ایران است، در سال ۱۹۸۱ م. منتشر شد و "عبدالرحمن گواهی" آن را به فارسی ترجمه کرده‌است. در این کتاب کدی با اشاره به مراسم عزاداری محرم و تعزیه، تحلیلی از جایگاه تعزیه در جامعه‌ی ایرانی ارائه داده‌است. او به کارکرد التیام بخشی عاطفی تعزیه به ویژه برای زنان اشاره‌کرده و همچنین از کارکردهای سیاسی اجتماعی این هنر نمایشی در مقاطع حساس سخن گفته است:

«هنگامی که آرامش سیاسی برقرار باشد این نمایشنامه‌ها بیشتر به صورت مفری برای ابراز احساسات علیه ممنوعیت‌های جنسی، سیاسی و شخصی است اما هنگامی که شرایط جامعه بحرانی می‌شود، توجه مردم به سمت مفاسد اجتماعی و بی‌عدالتی و ضرورت مبارزه علیه آنها جلب شده و نمایش‌نامه‌ها و روضه‌خوانی‌ها بیشتر به یک تریبون سیاسی به منظور بیان این قبیل مطالب درمی‌آید»

او در کتاب ایران دوره‌ی قاجار و برآمدن رضاخان نیز وضعیت و جایگاه تعزیه را به عنوان شکلی از فرهنگ عمومی در ایران دوره قاجار اشاره کرده و آن را واجد تاثیرگذاری و اهمیتی بیشتر از فرهنگ درباری در میان اکثر مردم دانسته‌است.

آثار

• ان‍ق‍لاب‌ ای‍ران‌ در چ‍ش‍م‌ان‍داز ت‍طب‍ی‍ق‍ی‌ (ب‍ررس‍ی‌ ت‍طب‍ی‍ق‍ی‌ ان‍ق‍لاب‌ م‍ش‍روطی‍ت‌ و ان‍ق‍لاب‌ اس‍لام‍ی‌)
• ریشه های انقلاب ایران
• نتایج انقلاب ایران
• ایران دوران قاجار و برآمدن رضاخان
• براندازی دموکراسی ایران
• گ‍ف‍ت‍م‍ان‌ س‍ی‍اس‍ی‌ ش‍ی‍ع‍ه‌ و ان‍ق‍لاب‌ اس‍لام‍ی‌ ای‍ران‌
  

جوایز و افتخارات

• ۱۹۹۴ م. عضویت در آکادمی هنر و علوم آمریکا
• ۲۰۰۱ م. دریافت مدرک مربی‌گری از انجمن مطالعات خاورمیانه و عضویت در آن انجمن در سال ۲۰۰۳ م.
• ۲۰۰۲ م. دریافت جایزه از اتحادیه تاریخی آمریکا
• ۲۰۰۲ م. دریافت جایزه تاریخ ایران از موسسه دانش نامه ایرانیکا
• ۲۰۰۴ م. دریافت جایزه بالزان
• ۲۰۰۸ م. دریافت جایزه از انجمن بین‌المللی دانشجویان ایران
  

منابع

• محسن حسام مظاهری، تراژدی جهان اسلام، عزاداری شیعیان ایران به روایت سفرنامه نویسان، مستشرقان و ایران شناسان (از صفویه تا جمهوری‌اسلامی) جلد سوم صفحه ۱۵۰۷
• سایت شخصی دکتر نیکی کدی