میرزا علی شفائی (میرزا اصلان)
میرزا علی شفائی (میرزا اصلان)، از هنرمندان ایرانی در زمینه پرده خوانی و نقاشی پرده است.
| میرزا علی شفائی (میرزا اصلان) | |
|---|---|
.jpg) | |
| زاده |
1327 شمسی روستای خشکناب-هریس |
| ملیت | ایرانی |
| شناخته‌شده برای | هنرهای نمایشی |
شیوه اجرای نمایش[ویرایش | ویرایش مبدأ]
میرزا علی در مکتب علوم دینی تحصیل کرده است و از وقایع تاریخی و دینی آگاهی کامل دارد. وی در اجرای نمایش به واسطه دانش فنی به بیان و روایت متکی است. حرکات نمایشی این پرده خوان در دو گونه مأخوذ از دو رفتار در حوزه درک حضوری و حصولی قابل تفکیک است. در بخش حضوری حرکات وی برآمده از ویژگی‌های آئینی و در بخش دوم صورت‌های معمول عقلانی دیده می‌شود که قبل از اعمال ویژگی‌های فردی، میان اغلب پرده خوانان مشترک است.
شیوه اجرای آواز[ویرایش | ویرایش مبدأ]
میرزا علی شفائی در اجرای شیوه آوازی پرده خوانان از سنت‌های قدیم پیروی می‌کند. این شیوه پرده خوانی در معنی دوار و در ظاهر پر از گوناگونی و تنوع است. ذکر اسم اعظم، دعا، مناجات، پیش واقعه، واقعه و ... ترتیبی است که وی با رجوع به آن، هر جزء را با صفات خود ادا می‌کند.
ادوار و اکوار پرده خوانی[ویرایش | ویرایش مبدأ]
مرشد میرزا علی با درک و شناخت مقدمات و درجات و ترتیبات پرده خوانی به شیوه قدیم ادوار ظاهر و نهان پرده را می‌خواند و اجرا می‌کند. در اجرای وی اشاره به برخی از اوصاف حکمی در ادوار و اکوار پرده و پرده خوانی ضروری است. پرده خوانی فرآیندی دوار و معنی‌دار است که به شکل اسپیرال یا مارپیچ تکوین می‌یابد. دوایر اصلی و فرعی آن با ترکیب‌های خاص توسط پرده خوانان در هم می‌آمیزند و هر پرده خوانی دایره اصلی مأخوذ از نحوه تلقی مثالی و ازلی پنج مقام را در ساحت نزول اسماء و کثرت اسماء که منجر به وقوع داستان می‌شود نشان می‌دهد: ذکر اسم اعظم، دعای اول، دعای دوم، گریز و واقعه.
پرده خوانی در گذشته و حال[ویرایش | ویرایش مبدأ]
میرزا علی در روستا زندگی می‌کند، امور مذهبی و حل اختلافات مردم را عهده‌دار است و پرده خوانی، مداحی، نقالی، اذان گفتن و تعزیه خوانی در متن زندگی دینی و اجتماعی وی قرار دارد. میرزا علی پرده خوانی را وظیفه می‌داند و از طریق آن سعی دارد خود و مردم را هدایت نماید. این خصائل در نزد پرده خوانان ساکن شهرهای بزرگ دیگر به پر رنگی پرده خوانان ساکن روستاها به واسطه ظهور شیوه‌های معیشتی جدید و گسترش فضاهای انتزاعی در زندگی اجتماعی مردم در نظام‌های با اختلافات طبقاتی شدید، دیده نمی‌شود و به پرده خوانی نمادی از سنت‌های نمایشی گذشته است که مشروط به حمایت ارگان‌های فرهنگی در حد محدود قادر خواهد بود به حیات مجازی‌اش ادامه دهد.
پرده[ویرایش | ویرایش مبدأ]
پرده‌های میرزا علی شفائی توسط خود وی نقاشی می‌شوند. پرده‌ای که وی در حال حاضر با آن پرده خوانی می‌کند، 13 متر طول و 2 متر ارتفاع دارد. در آن 33 مجلس و صدها صورت نقاشی شده است. مجالس با موقعیت‌های گوناگونی ترسیم شده‌اند که نکات مهم را نشان می‌دهند. سبک و نوع نقاشی او به ادوار قبل از پیدایش شیوه‌های معاصر بازمی‌گردد، که با محمد مدبر و قوللر آقاسی شناخته می‌شود. صورت‌ها هم چون نقاشی‌های پرده بیانگر ویژگی‌های کلی‌اند که صف اولیاء و اشقیاء را مشخص می‌کنند. اولیاء از چهره‌های زیبا و موقر، متین و مؤمنانه برخوردارند و اشقیاء ددمنش، برافروخته و نازیبا هستند.
منبع[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- منبع این مدخل از مجموعه سی جلدی مرشدان پرده خوان و حاصل فعالیت‌های پژوهشی حمیدرضا اردلان است. در این مداخل برای رعایت حقوق ناشر و مؤلف و همچنین ترغیب علاقمندان به تهیه اثر، خلاصه‌ای از کتاب سی جلدی مرشدان پرده خوان آورده شده است.