واقعه حره
واقعۀ حرّه،قیام مردم مدینه بر ضدّ حکومت یزید بود.پس از شهادت حسین بن على«ع»،ظلم و فسق یزید فراگیرتر و آشکارتر شد و مردم فساد دستگاه حاکم و ظلم عمّال او را دیدند و در مدینه،آگاهان از اوضاع،مردم را به زشتکاریهاى حکام آگاه ساختند.والى مدینه در آن زمان،«عثمان بن محمد بن ابى سفیان»بود.اهل مدینه علیه او شوریدند و او و مروان و دیگر امویان را از مدینه بیرون کردند و با«عبد الله بن حنظله» بیعت کردند.خبر قیام مردم مدینه،با گزارش مروان به گوش یزید رسید.وى سپاهى انبوه را تحت فرمان«مسلم به عقبه» 5به مدینه گسیل داشت. [۱] مهاجمان در منطقۀ«حرّۀ واقم» فرود آمده،به مدینه تاختند و سه روز به کشتار و غارت پرداخته و به نوامیس مسلمانان تجاوز کردند.مردم به حرم پیامبر«ص»پناه بردند.لشکریان یزید،حرمت حرم را نگه نداشتند و با اسبها به داخل حرم آمدند و مردم را قتل عام کردند.کشتگان این واقعه هزاران نفر بودند.از جمله«عبد الله بن جعفر نیز در این حادثه شهید شد.واقعۀ حرّه در 28 ذیحجّه سال 63 هجرى اتفاق افتاد.یزید،دو ماه نیم پس از این حادثه مرد. [۲]
این قیام که به قیام حرّۀ،حرّۀ واقم،قیام اهل مدینه و...هم معروف است،از پیامدهاى حادثۀ عاشورا محسوب مىشود و افشاگریهاى اهل بیت و اقامۀ عزا در مدینه و انگیزشهاى زینب کبرى،در بذرپاشى آن مؤثر بوده است. [۳]
«حرّه»به سرزمینهاى پرسنگلاخ که پر از سنگهاى سیاه و سوخته باشد گفته مىشد.در مناطقى از جمله اطراف مدینه از این حرّهها وجود داشت و براى هر کدام نام بخصوصى هم بود،به تناسب کسانى که در آن منطقه مىزیستند. [۴] هم اکنون نیز در مدینۀ بزرگ، بقایاى اندکى از آنها به چشم مىخورد.
جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج1، ص 461-462.