‌سوار بن‌ منعم نهمی

سوّار بن‌ منعم بن حابس بن ابی عمیر (حمیر) بن نهم همدانی نهمی، مردی شجاع و جنگجو و از اصحاب امام حسین (ع) بود. نهمی منسوب به نهم بن عمرو، تیره‌ای از قبیله همدان، از اعراب قحطانی جنوب شبه جزیره هستند. نام پدر سوار را ابی‌ حمیر، ابی‌ خمیر، عمیر، حمیر و ابی‌ خیر نیز نوشته‌اند. بلاذری او را سوار بن ابی‌ خمیر یکی از بنی‌ فهم جابری همدانی آورده است.[۱] مجلسی او را با نام سوار بن ابی‌ حُمیر فهمی همدانی ذکر می‌کند.[۲]

اطلاعات اصحاب امام حسین (ع)
نام کامل سوّار بن‌ منعم بن حابس بن ابی عمیر (حمیر) بن نهم همدانی نهمی
نقش های برجسته از اصحاب امام حسین (ع)






نقش در واقعه کربلا

سوار در روزهای اول ورود امام حسین (ع) به کربلا از کوفه به کربلا رفت و به جمع یاران آن حضرت ملحق گردید و در صبح عاشورا و در حمله اول که اصحاب امام حسین (ع) دلاورانه به جنگ پرداختند، او نیز به قلب سپاه دشمن حمله کرد و در این حمله خود نیز مجروح گردید و چون از خیمه‌گاه دور بود، اسیر گشت. او را نزد ابن‌ سعد بردند. ابن‌ سعد دستور قتل او را در حال اسارت داد، اما رجال قبیله‌اش نزد ابن‌ سعد شفاعت او را کردند. ابن‌ زیاد او را حبس کرد و پس از شش ماه بر اثر جراحاتی که در کربلا برداشته بود، در زندان کوفه به شهادت رسید.[۳] اگر چه شیخ طوسی[۴] و ابن شهر آشوب[۵] شهادت او را در حمله اول می‌دانند.

سوار بن منعم گاهی به اشتباه سوار بن ابی عمیر نهمی[۶] و در زیارت ناحیه مقدسه با نام سوار بن ابی حمیر نهمی[۷] ذکر شده است. اگر چه آیت‌الله خویی آنان را دو نفر به حساب آورده است،[۸] ولی ظاهراً باید یکی باشند. در زیارت ناحیه مقدسه به اسارت و جراحت او اشاره و این‌چنین به وی سلام داده شده است: ”السَّلامُ عَلَی الجَریحِ المَأسُورِ سَوّارِ بنِ اَبی حِمیرِ الفَهمِی الهَمدانی“

منبع

مرضیه محمدزاده، شهیدان جاوید، نشر بصیرت، ص 478-480.

پی نوشت

  1. - انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: 1996 – 2000 م. ج3، ص198.
  2. - بحار الانوار الجامعه لدرر الائمه الاطهار (ع)، مجلسی، ملا محمد باقر، تهران: مکتبه الاسلامیه، 1362 ش.، ج45، ص73.
  3. - ر.ک : انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: 1996 – 2000 م. ج3، ص198؛من لایحضره الفقیه، صدوق (ابن بابویه)، ابوجعفر محمدبن علی، چاپ حسن موسوی خرمان، بیروت: 1401 ﻫ ق / 1981 م. ج4، ص226؛ رجال طوسی، شیخ طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، به کوشش محمد صادق آل بحر العلوم، نجف: 1381 ﻫ ق.، ص74؛ ؛ منتهی الآمال، قمی، شیخ عباس، تهران: انتشارات فراروی، 1381 ش. ، ج1، ص351؛ 5. ابصار العین فی انصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1387 ش. (ع)، سماوی، محمد بن طاهر، تحقیق محمد جعفر طبنسی، مرکز الدراسات الاسلامیه لحرس الثوره.، ص101؛ مناقب آل ابی طالب، ابن شهرآشوب مازندرانی، ابوجعفر رشیدالدین محمدبن علی، قم: انتشارات علامه. ، ج4، ص122؛ بحار الانوار الجامعه لدرر الائمه الاطهار (ع)، مجلسی، ملا محمد باقر، تهران: مکتبه الاسلامیه، 1362 ش.، ج45، ص73؛ اقبال بالاعمال الحسنه فیما یعمل مره فی السنه، سید بن طاووس، علی بن موسی، تحقیق جواد قیومی اصفهانی، قم: مکتبه الاعلام الاسلامی، 1414 ﻫ ق.، ج3، ص80؛ مقتل الحسین المقرم، المقرم، السید عبدالرزاق، بیروت: دارالکتاب الاسلامی، 1979 م. ، ص315-316؛ معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواه، خویی، سید ابوالقاسم، نشر توحید، 1413 ﻫ ق. ، ج8، ص320؛ وسیله الدارین فی انصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1387 ش.، موسوی زنجانی، بیروت: مؤسسه اعلمی، 1402 ﻫ ق. ، ص153؛ انصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1387 ش.، ص102؛ قاموس الرجال، طوسی التستری، محمدتقی، تهران: مرکز نشر کتاب، 1379 ه ق.، ج5، ص27-71.
  4. - رجال طوسی، شیخ طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، به کوشش محمد صادق آل بحر العلوم، نجف: 1381 ﻫ ق.، ص74.
  5. - مناقب آل ابی طالب، ابن شهرآشوب مازندرانی، ابوجعفر رشیدالدین محمدبن علی، قم: انتشارات علامه. ، ج4، ص122.
  6. - مناقب آل ابی طالب، ابن شهرآشوب مازندرانی، ابوجعفر رشیدالدین محمدبن علی، قم: انتشارات علامه. ، ج4، ص122؛ انصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1387 ش.، ص102.
  7. - بحار الانوار الجامعه لدرر الائمه الاطهار (ع)، مجلسی، ملا محمد باقر، تهران: مکتبه الاسلامیه، 1362 ش.، ج45، ص73.
  8. - معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواه، خویی، سید ابوالقاسم، نشر توحید، 1413 ﻫ ق. ، ج8، ص320.