ذوقی‌

میرزا ابو القاسم ذوقی

میرزا ابو القاسم ذوقی
زادروز	1273ه.ق اصفهان
مرگ	1336ه.ق

درباره‌ی شاعر

میرزا ابو القاسم ذوقی، در سال 1273 ه. ق. در اصفهان تولد یافت. وی برادر مهتر مرحوم غمگین اصفهانی و برادرزاده‌ی محمد ابراهیم ساغر، شاعر شهیر قرن سیزدهم هجری است که در خاندان ادب و کمال پرورش یافت. ذوقی علاوه بر شاعری از حسن خط بهره‌مند بود.

او در برخی از مجامع ادبی اصفهان و شیراز شرکت می‌جست. ذوقی از طریق تجارت و چندی نیز از راه منشیگری زندگی کرد و تا پایان عمر مجرد زیست و اواخر زندگی به انزوا و گوشه‌گیری پرداخت و در دوازدهم محرم الحرام 1336 قمری به مرض استسقاء درگذشت. در ایران اشعارش مشتمل بر پنج هزار بیت است که پس از فوتش به همت و سرمایه‌ی برادرش «غمگین» به چاپ رسید.

اشعار

این حسین کیست که حق دلبر جانانه‌ی اوست‌		بحر عصمت صدف، این گوهر یکدانه‌ی اوست
این همان شمع شبستان ولایت، که ز عشق‌		شمع ایوان فلک، سوخته پروانه‌ی اوست
گاه چون آیه‌ی رحمت، شرف دوش نبی است‌		گاه چون مُهر نبوت به سر شانه‌ی اوست
این همان شاه که با خیل ملک، روح الامین‌		به گدایی همه شب بر در کاشانه‌ی اوست
آن که در بزم صفا نرد وفا باخت، چنانک‌		عقل کل، مات رخ بازی شاهانه‌ی اوست
این همان رند قدح نوش که تا چرخ نهم‌		از ازل تا به ابد ناله‌ی مستانه‌ی اوست
می‌گساری‌ست، که هردرد غم و زهر الم‌		داشت ساقی ازل جمله به پیمانه اوست
این همان باده‌پرست است و همان باده‌فروش‌		کآب شمشیر، می و ماریه میخانه‌ی اوست
آنکه افسانه‌ی خوبان شده در عرصه‌ی حسن‌		گوش آفاق پر از قصّه و افسانه‌ی اوست
چون خدا نیست مکانیش، و لیکن گویند		عرصه‌ی کرب و بلا خانه‌ی ویرانه‌ی اوست
این جوابی‌ست بر آن مرثیه‌کش گفت «وصال»		«این حسین کیست که عالم همه دیوانه‌ی اوست»

منابع

• دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌ 2، ص: 1040.