زبان حال
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
جملاتى که هنگام مرثیه‌خوانى،از زبان امام حسین«ع»و شهداى کربلا یا بازماندگانشان گفته مى‌شود،بى‌آنکه در یک متن تاریخى یا روایى آمده باشد،در مقابل «زبان قال».این جملات،صرفا نوعى بیان عاطفى است که از حال و وضع کسى آنگونه برداشت مى‌شود،زیرا گاهى حالتها گویاتر از الفاظ است.البته گاهى به بهانۀ«زبان حال»، حرفهاى نامناسب و سبک به اولیاء خدا و امام حسین«ع»نسبت مى‌دهند که وهن مقام امام و نشان دهندۀ ذلّت و خوارى و زبونى است؛مثل این که از قول امام حسین«ع»مى‌گویند:
«شدم راضى که زینب خوار گردد...»یا اینکه امام،التماس کند جرعه‌اى آب به او بدهند.
این نحوه زبان حالها اغلب در اشعار مرثیه و نوحه دیده مى‌شود که باید توجّه نمود مطالب انحرافى و دروغ به آن پیشوایان حق و صدق،نسبت داده نشود.
جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج1، ص 194.