قاسم بن حسن«ع»

نوجوان شهید عاشورا در رکاب سید الشهدا«ع»،فرزند گرامى امام حسن مجتبى«ع».

وى صاحب همان سخن معروف«احلى من العسل»در شب عاشوراست که مرگ را شیرین‌تر از عسل مى‌دانست.روز عاشورا سنّ او به بلوغ نرسیده بود.براى میدان رفتن از امام خویش اجازه خواست.ابا عبد الله«ع»چون نگاه به او افکند،وى را به آغوش کشید و گریست،آنگاه اجازه داد. قاسم،خوش سیما بود.سوار بر اسب شد و عازم میدان گشت.

رجزى که مى‌خواند،در معرّفى خود و مظلومیّت حسین«ع»بود:

ان تنکرونى فانا ابن الحسن سبط النبىّ المصطفى و المؤتمن هذا حسین کالأسیر المرتهن بین أناس لاسقوا صوب المزن

در جنگى دلاورانه به شهادت رسید.هنگامى که بر زمین مى‌افتاد،عمویش ابا عبد الله«ع»خود را به بالین او رساند ولى او در حال جان دادن بود.پیکر او را آورد و کنار شهداى اهل بیت قرار داد. در زیارت ناحیۀ مقدسۀ که از زبان امام زمان«ع»است،نام او همراه با سلام حضرت مهدى بر او بیان شده و اشاره به کیفیّت رفتن سید الشهدا«ع»به بالین او و نفرین قاتلان قاسم شده است:«السّلام على القاسم بن الحسن بن علىّ،المضروب هامته المسلوب لامته،حین نادى الحسین عمّه فجلّى علیه عمّه کالصّقر و هو یفحص برجلیه التراب،و الحسین یقول:بعدا لقوم قتلوک و من خصمهم یوم القیامة جدّک و ابوک،ثمّ قال:

عزّ و اللّه على عمّک ان تدعوه فلا یجیبک،او ان یجیبک و انت قتیل جدیل فلا ینفعک،هذا و اللّه یوم کثر واتره و قلّ ناصره.» برادر دیگر حضرت قاسم،به نام أبو بکر بن حسن نیز که هر دو از یک مادر بودند،در کربلا به شهادت رسید.

جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج1، ص 350-351.