عبدالله بن عروه غفاری
عبدالله بن عُروة (عزره) بن حراق غِفاری، از قبیله بنی غفار منسوب به غفار بن ملیل، تیره‌ای از کنانه و از اعراب عدنانی که در کوفه ساکن بودند. عبدالله در نخستین روزهای حضور امام حسین (ع) در کربلا به امام پیوست.
| اطلاعات اصحاب امام حسین (ع) | |
|---|---|
| نام کامل | عبدالله بن عُروة (عزره) بن حراق غِفاری |
| محل زندگی | کوفه |
| نقش های برجسته | از اصحاب امام حسین (ع) |
زندگینامه
نام عروه، عبدالعزی بن حُرّ بن حارثه بن غفار بود. آل غِفاری از محبین به خاندان امام علی (ع) و از منسوبین به ابوذر غفاری هستند. جدشان حراق از اصحاب و همراهان امام علی (ع) بود که در کنار امام علی (ع) در جنگ‌های جمل، صفین و نهروان جنگیده بود. [۱] عبدالله از مردان سخاوتمند، بخشنده، دلیر و پاک‌باز، جنگ‌آزموده و فداکار، شیفته و دلباخته اهل بیت، زمان‌شناس و دشمن‌شناس بود. [۲] عبدالله از شجاعان کوفه بود.
نقش در واقعه کربلا
صبح عاشورا نزد امام حسین (ع) آمد و اظهار کرد: دشمن نزدیک شده است، اجازه دهید پیش روی شما بجنگم تا کشته شوم. امام حسین (ع) فرمود: ”مَرحباً بِکم اُدنوا مِنّی“ [۳] خوش آمدی. نزدیک آی. جمله امام حسین (ع) نشان می‌دهد که عبدالله مقام و منزلت و قربی نزد امام حسین (ع) داشت. خوارزمی گفت‌وگوی عبدالله را با امام حسین (ع) طولانی‌تر آورده است. او با گریه نزد آن حضرت آمد. امام حسین (ع) فرمود: برای چه می‌گریی؟ تا ساعتی دیگر چشمانت روشن خواهد شد. گفت: من برای خود گریه نمی‌کنم. برای شما می‌گریم که دشمن، این‌گونه شما را در محاصره گرفته است. امام حسین (ع) فرمود: ”فَجَزاکُمَا اللهُ یا بَنی اَخی بِوَجدِکُما مِن ذالِکَ وَ مُواساتِکُما اِیای بِاَنفُسِکُما اَحسَنَ جَزاءَ المُتَّقینَ“ [۴] ای فرزند برادرم! خدا تو را به خاطر این همه یاری، بهترین پاداشی که به متقین می‌دهد، عطا کند! امام حسین (ع) او را اهل مواسات معرفی کرد و دعای محشور شدن با متقین را بدرقه راهش ساخت. پس از حکایت گریه کردن و پاسخ امام حسین (ع)، عبدالله طبق رسم عرب سلام خداحافظی داد: ”السلام علیک یابن رسول الله“ امام حسین (ع) پاسخ داد: ”و علیکما السلام و رحمة الله“ عبدالله به میدان رفت. در میدان نبرد عبدالله این اشعار را می‌خواند:
قَد عَلِمتُ حَقّاً بَنو غِفّارٍ | ||
لَنَضرِبَنَّ مَعشَرَ الفُجّارِ | ||
یا قَومُ ذودوا عَن بَنی الاَحرارِ | ||
وَ خِندِفٌ بَعدَ بَنی نِزارِ | ||
بِکُلِّ عَضبٍ صارَمٍ بِنّارٍ | ||
بِالمَشرَفِی وَ القَنا الخَطّارِ |
بنی غفار خوب می‌دانند و اهل خندف و بنی نزار هم آگاهند که با شمشیرهای جان‌شکاف و دشمن‌شکار با تبه‌کاران و ستم‌پیشه‌گان می‌جنگم.
ای قوم از پاک‌سیرتان و نکوکارزیستگان دفاع کنید و با شمشیرها و نیزه‌های بیدادسوز، حریم ابرار و اخیار را پاس بدارید.
عبدالله عاشقانه و خالصانه در نبردی شکوهمند به شهادت رسید. [۵]
عبدالله به هنگام شهادت 25 سال سن داشت. شیخ طوسی و سید محسن امین نام او را در شمار اصحاب امام حسین (ع) ذکر نموده‌اند. [۶] در زیارت رجبیه و زیارت ناحیه مقدسه به او سلام داده شده است: ”السَّلامُ عَلَی عَبدِاللهِ و عَبدِالرَّحمانِ اِبنَی عُروَةِ بنِ حَراقِ الغِفارِیین“ [۷]
منبع
مرضیه محمدزاده، شهیدان جاوید، نشر بصیرت، ص 321-323.
پی نوشت
- ↑ انصار الحسین (ع)، ص110-111.
- ↑ آینه‌داران آفتاب، ج2، ص763-764.
- ↑ انساب الاشراف، ج3، ص198؛ تاریخ طبری، ج5، ص442.
- ↑ مقتل الحسین خوارزمی، ج2، ص23-24؛ مثیرالاحزان، ص212.
- ↑ انساب الاشراف، ج3، ص198؛ تاریخ طبری، ج5، ص442-443.
- ↑ رجال طوسی، ص77؛ اعیان الشیعه، ج1، ص611.
- ↑ برای تفصیل بیشتر رک : تاریخ طبری، ج5، ص442؛ رجال طوسی، ص77؛ مقتل الحسین خوارزمی، ج2، ص23؛ اللهوف، ص137؛ جمهرة النسب، ص156؛ مناقب آل ابی‌طالب، ج4، ص113؛ الکامل فی التاریخ، ج4، ص72؛ البدایه و النهایه، ج8، ص184؛ نهایة الارب، ج7، ص191؛ بحار الانوار، ج45، ص71،29؛ اعیان الشیعه، ج1، ص611؛ منتهی الآمال، ج1، ص358؛ انصار الحسین (ع)، ص110-111؛ وسیله الدارین، ص179؛ تنقیح المقال، ج2، ص142؛ ابصار العین فی انصار الحسین (ع)، ص191؛ قاموس الرجال، ج6، ص514؛ معجم رجال الحدیث، ج10، ص254؛ جلاء العیون، ص40؛ نقد الرجال، ص186؛ نفس المهموم، ص127؛ فرسان الهیجاء، ج1، ص233.