اشراق آصفی‌

از ویکی حسین
نسخهٔ تاریخ ‏۲۳ ژوئیهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۱۳:۵۲ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

اشراق آصفی از شاعران نیکو بیان عهد قاجاری است.

اشراق آصفی
پرونده:اندازه تصویر =
نام اصلی محمد بن ابوالقاسم
زادروز 1219 ه.ق
شیراز
مرگ 1280 ه.ق
ملیت ایرانی
پیشه شاعر
تخلص «حیرت»، «حکیم اشراق»
اثرپذیرفته از سعدی و حافظ

زندگینامه

محمّد‌بن ابوالقاسم اشراق‌آصفی به سال 1219 ه.ق در شیراز متولّد شد. وی از سادات حسینی شیراز بود و از عرفان و ادب و علوم ریاضی و حکمی بهره داشت. اشراق آصفی از شاعران نیکو بیان عهد قاجاری است. دوره‌ای که در آن، شاعران استاد زمان، همه به شیوۀ بیان متقدّمان بازگشتند و هر کدام، یکی از بزرگان سخن پیشین را مقتدای خود قرار داده‌اند. وی ابتدا «حیرت» تخلّص می‌کرد و سپس به «حکیم اشراق» ملقب گشت. اشراق بعد از دوران صبا به تحصیل ادب سرگرم شد و آنگاه به طی مدارج کمال پرداخت و علاوه بر کسب اقسام حکمت به سلوک در مراحل عرفان روی آورد و محضر او محیط رجال روندگان طریقت، و جویندگان حقیقت شد. اشراق در غزل گاه تابع استادان سخن، سعدی و گاه حافظ، و در همۀ موارد، متوجه به نکات عرفانی است. سخنش استادانه و منتخب و افکار و تعبیراتش منسجم است درگذشت وی در سال 1280 ه.ق در یزد اتفاق افتاد.

ویژگی اشعار

اشعار دیوان وی در قالب غزلیات، رباعّیات، قصاید و ترکیب‌بند سرده شده است. دیباچۀ دیوان وی با حمد و ثنای حضرت حق و مدح حضرت ختمی مرتبت آغاز شده است و در آن مدح حضرت امیر (ع) آمده است. در دیوان او ترکیب ‌بندی در رثای سیدالشهدا (ع) در شانزده بند دیده می‌شود که می‌توان آن را مهم‌‌ترین مراثی وی دانست.

=اشعار عاشورایی

در این ترکیب بند با مضامینی چون هجرت امام حسین از یثرب، وداع امام حسین (ع) با اهل حرم، رثای حضرت عباس (ع)، ماجرای مقتل و مصایب سیدالشهدا (ع)، بی‌تابی های اهل حرم و توصیف هلال ماه محرم و تشبیه آن به قیامت، رو به رو می‌شویم. در این ترکیب‌بند،‌ صنایع ادبی چون استعاره، تشبیه، تناسب، تضاد، مراعات النظیر و ... می‌درخشد. شاعر، قصیده‌ای در اسرار خلقت و بیان و عظمت شأن و مرتبت ائمه معصومین سروده که نشان از ارادت او به این خاندان ارجمند است. عمدۀ مضامین شعری اشراق عرفانی است؛ ولی نگاه وی به حماسۀ عاشورا احساسی و عاطفی است و فقط بیتی با رنگ و بوی عرفانی در آن وجود دارد.

کتاب شناسی

دیوان اشراق آصفی، زیر نظر ذبیح الله صفا. بی جا، بی تا، انتشارات دانشگاه تهران.