ابوسعید ابی الخیر: تفاوت میان نسخهها
T.ramezani (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ابوسعید ابی الخیر''' | '''ابوسعید ابی الخیر''' | ||
،فضل اللّه بن ابی الخیر، محمد بن احمد میهنی یکی از اعاظم مشایخ صوفیه است. | |||
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده | {{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده | ||
| نام = فضل اللّه بن ابی الخیر | | نام = فضل اللّه بن ابی الخیر | ||
خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
}} | }} | ||
== زندگینامه == | |||
==زندگینامه== | |||
ابوسعید ابی الخیر در اول محرّم سال 357 ه.ق در مهنه یا میهنه یکی از قراء بزرگ ناحیه خابران خراسان بین ابیورد و سرخس به دنیا آمد پدرش پیشه عطاری داشت و دوستدار اهل تصوف بود، بنابراین او از ابتدا با صوفیه آشنا شد. وی در ابتدا به تحصیل صرف و نحو و فقه و تفسیر پرداخت و از همان صغر سن ریاضیات شاقه میکشید تا به ذیل تربیت شیخ ابوالفضل سرخسی رسید و از آن به بعد همهی عمر را صرف طی طریق کرد. او در میان صوفیه جایگاه بزرگی داراست و تقریبا در تمام کتب تراجم احوال صوفیه ذکری از احوال و اقوال وی آمده است. حتی او را لقب «سلطان» دادهاند. ابو سعید نخستین کسی است از مشایخ صوفیه ایران که احوال و آراء خود را به زبان شعر در آورده است. او در مجالس خویش اشعار زیادی به فارسی و عربی انشاء میکرد و رباعیاتی به نام او مشهور است. ولی از خود شیخ نه دیوان شعری مانده و نه کتابی به نثر. | ابوسعید ابی الخیر در اول محرّم سال 357 ه.ق در مهنه یا میهنه یکی از قراء بزرگ ناحیه خابران خراسان بین ابیورد و سرخس به دنیا آمد پدرش پیشه عطاری داشت و دوستدار اهل تصوف بود، بنابراین او از ابتدا با صوفیه آشنا شد. وی در ابتدا به تحصیل صرف و نحو و فقه و تفسیر پرداخت و از همان صغر سن ریاضیات شاقه میکشید تا به ذیل تربیت شیخ ابوالفضل سرخسی رسید و از آن به بعد همهی عمر را صرف طی طریق کرد. او در میان صوفیه جایگاه بزرگی داراست و تقریبا در تمام کتب تراجم احوال صوفیه ذکری از احوال و اقوال وی آمده است. حتی او را لقب «سلطان» دادهاند. ابو سعید نخستین کسی است از مشایخ صوفیه ایران که احوال و آراء خود را به زبان شعر در آورده است. او در مجالس خویش اشعار زیادی به فارسی و عربی انشاء میکرد و رباعیاتی به نام او مشهور است. ولی از خود شیخ نه دیوان شعری مانده و نه کتابی به نثر. | ||
از زمانهای قدیم، مجموعهای از اشعار فارسی و عربی به نام ابو سعید باقیمانده که شروح بسیاری هم بر آن نوشتهاند. او را در علوم ظاهری و مذهب، شافعی و در باطن علوی میدانند. | از زمانهای قدیم، مجموعهای از اشعار فارسی و عربی به نام ابو سعید باقیمانده که شروح بسیاری هم بر آن نوشتهاند. او را در علوم ظاهری و مذهب، شافعی و در باطن علوی میدانند. | ||
احوال و کرامات و سخنان ابو سعید ابی الخیر در دو کتاب که توسط نوادگان وی تألیف شده، آمده است. یکی کتاب «حالات و سخنان شیخ ابو سعید ابی الخیر» تألیف جمال الدّین ابو روح لطف اللّه و دیگر کتاب «اسرار التوحید فی مقامات الشیخ ابی سعید» تألیف محمّد بن منوّر. <ref>لغت نامه دهخدا. دایرة المعارف تشیّع.</ref>وفات ابو سعید را در شب جمعه چهارم شعبان سال 445 ه.ق ذکر کردهاند. | احوال و کرامات و سخنان ابو سعید ابی الخیر در دو کتاب که توسط نوادگان وی تألیف شده، آمده است. یکی کتاب «حالات و سخنان شیخ ابو سعید ابی الخیر» تألیف جمال الدّین ابو روح لطف اللّه و دیگر کتاب «اسرار التوحید فی مقامات الشیخ ابی سعید» تألیف محمّد بن منوّر. <ref>لغت نامه دهخدا. دایرة المعارف تشیّع.</ref>وفات ابو سعید را در شب جمعه چهارم شعبان سال 445 ه.ق ذکر کردهاند. | ||
==اشعار== | ==اشعار== | ||
===1 | ===1{{شعر}} | ||
{{شعر}} | |||
{{ب| یا رب به محمّد و علیّ و زهرا|یا رب به حسین و حسن و آل عبا }} | {{ب| یا رب به محمّد و علیّ و زهرا|یا رب به حسین و حسن و آل عبا }} | ||
{{ب| کز لطف برآر حاجتم در دو سرای|بیمنّت خلق یا علی اعلی }} | {{ب| کز لطف برآر حاجتم در دو سرای|بیمنّت خلق یا علی اعلی }} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}}=== | ||
==2{{شعر}} | |||
{{شعر}} | |||
{{ب| تا مِهر ابو تراب دمساز من است|حیدر به جهان همدم و همراز من است }} | {{ب| تا مِهر ابو تراب دمساز من است|حیدر به جهان همدم و همراز من است }} | ||
{{ب| این هر دو جگر گوشه دو بالند مرا|مشکن بالم که وقت پرواز من است <ref> سخنان منظوم ابو سعید؛ ص 2 و 14.</ref>}} | {{ب| این هر دو جگر گوشه دو بالند مرا|مشکن بالم که وقت پرواز من است <ref> سخنان منظوم ابو سعید؛ ص 2 و 14.</ref>}} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}}منابع== | ||
دانشنامهی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج 2، ص: 730. | * [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=700738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دانشنامهی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج 2، ص: 730.] | ||
==پی نوشت== | ==پی نوشت== | ||
خط ۱۰۰: | خط ۷۵: | ||
[[رده:شاعران فارسی زبان]] | [[رده:شاعران فارسی زبان]] | ||
[[رده:شاعران متقدم]] | [[رده:شاعران متقدم]] | ||
<references /> |
نسخهٔ ۲۰ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۰۹:۴۷
ابوسعید ابی الخیر ،فضل اللّه بن ابی الخیر، محمد بن احمد میهنی یکی از اعاظم مشایخ صوفیه است.
فضل اللّه بن ابی الخیر | |
---|---|
زادروز | اول محرّم سال 357 ه.ق مهنه یا میهنه یکی از قراء بزرگ ناحیه خابران خراسان بین ابیورد و سرخس |
مرگ | شب جمعه چهارم شعبان سال 445 ه.ق. |
لقب | سلطان |
استاد | شیخ ابوالفضل سرخسی |
زندگینامه
ابوسعید ابی الخیر در اول محرّم سال 357 ه.ق در مهنه یا میهنه یکی از قراء بزرگ ناحیه خابران خراسان بین ابیورد و سرخس به دنیا آمد پدرش پیشه عطاری داشت و دوستدار اهل تصوف بود، بنابراین او از ابتدا با صوفیه آشنا شد. وی در ابتدا به تحصیل صرف و نحو و فقه و تفسیر پرداخت و از همان صغر سن ریاضیات شاقه میکشید تا به ذیل تربیت شیخ ابوالفضل سرخسی رسید و از آن به بعد همهی عمر را صرف طی طریق کرد. او در میان صوفیه جایگاه بزرگی داراست و تقریبا در تمام کتب تراجم احوال صوفیه ذکری از احوال و اقوال وی آمده است. حتی او را لقب «سلطان» دادهاند. ابو سعید نخستین کسی است از مشایخ صوفیه ایران که احوال و آراء خود را به زبان شعر در آورده است. او در مجالس خویش اشعار زیادی به فارسی و عربی انشاء میکرد و رباعیاتی به نام او مشهور است. ولی از خود شیخ نه دیوان شعری مانده و نه کتابی به نثر. از زمانهای قدیم، مجموعهای از اشعار فارسی و عربی به نام ابو سعید باقیمانده که شروح بسیاری هم بر آن نوشتهاند. او را در علوم ظاهری و مذهب، شافعی و در باطن علوی میدانند. احوال و کرامات و سخنان ابو سعید ابی الخیر در دو کتاب که توسط نوادگان وی تألیف شده، آمده است. یکی کتاب «حالات و سخنان شیخ ابو سعید ابی الخیر» تألیف جمال الدّین ابو روح لطف اللّه و دیگر کتاب «اسرار التوحید فی مقامات الشیخ ابی سعید» تألیف محمّد بن منوّر. [۱]وفات ابو سعید را در شب جمعه چهارم شعبان سال 445 ه.ق ذکر کردهاند.
اشعار
===1
یا رب به محمّد و علیّ و زهرا | یا رب به حسین و حسن و آل عبا | |
کز لطف برآر حاجتم در دو سرای | بیمنّت خلق یا علی اعلی |
===
==2
تا مِهر ابو تراب دمساز من است | حیدر به جهان همدم و همراز من است | |
این هر دو جگر گوشه دو بالند مرا | مشکن بالم که وقت پرواز من است [۲] |
منابع==