حرمله بن کاهل اسدی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (←نقش در واقعه کربلا) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
==نقش در واقعه کربلا== | ==نقش در واقعه کربلا== | ||
===نقش در روز عاشورا=== | ===نقش در روز عاشورا=== | ||
عبدالله بن حسن مکنی به ابوبکر، فرزند امام حسن (ع)، در حالیکه شمشیری در دست داشت، رجز می‌خواند و پس از نبردی دلاورانه و شجاعانه توسط عبدالله بن عقبه غنوی هدف تیر قرار گرفته و به شهادت رسید.<ref>- | عبدالله بن حسن مکنی به ابوبکر، فرزند امام حسن (ع)، در حالیکه شمشیری در دست داشت، رجز می‌خواند و پس از نبردی دلاورانه و شجاعانه توسط عبدالله بن عقبه غنوی هدف تیر قرار گرفته و به شهادت رسید.<ref>- وقعه الطف، ابومخنف لوط بن یحیی، چاپ محمد هادی یوسفی غروی.، ص248؛ نصوص من تاریخ ابی‌مخنف، ج1، ص504؛ انساب الاشراف، بلاذری، احمدبن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: 1996 – 2000 میلادی.، ج2، ص498؛ تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: 1382 – 1387 قمری / 1962 – 1967 میلادی.، ج5، ص468؛ الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمدبن محمدبن نعمان، بیروت: 1414 قمری.، ج2، ص240؛ تسمیه من قتل مع الحسین (ع)، ص150؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: 1368 قمری/ 1941 میلادی.، ص92.</ref> اگر چه شیخ مفید و ابو الفرج اصفهانی قاتل عبدالله بن حسن (ع) را عبدالله بن عقبه غنوی میدانند.<ref>- الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمدبن محمدبن نعمان، بیروت: 1414 قمری.، ج2، ص240؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: 1368 قمری/ 1941 میلادی.، ص92.</ref> اما طبری و ابناثیر معتقدند که قاتل او، حرملة بن کاهل بود و با تیر سمی او به شهادت رسید.<ref>-الطبقات الکبری، ابن سعد کاتب واقدی، محمد، چاپ احسان عباس، بیروت: دار صادر، 1405 قمری.، ج5، ص475؛ تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: 1382 – 1387 قمری / 1962 – 1967 میلادی.، ج5، ص468؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: 1368 قمری/ 1941 میلادی.، ص93؛ الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، عزّالدین علی بن احمد بن ابی الکرم، تحقیق مکتبه التراث، بیروت: 1385-1386 قمری.، ج4، ص92. </ref> | ||
===نقش در به شهادت رساندن علی اصغر (ع)=== | ===نقش در به شهادت رساندن علی اصغر (ع)=== | ||
امام حسین (ع) قبل از رفتن به میدان، از خواهرش زینب (س) خواست تا علی‌اصغر، طفل خردسالش را به دست او بدهد. امام در حالیکه می‌کوشید کودک شیرخوار تشنه‌اش را که گریه می‌کرد، آرام کند و او را به بازوهایش فشار می‌داد تا آرام گیرد و از او خداحافظی کند، با تیری که حرملة بن کاهل به سوی او پرتاب کرد، کشته شد. تیر به گلوی کودک نشست. خون از گلویش جوشید. امام دست‌هایش را با خون کودک مقتولش پر کرد و به آسمان بلند کرد و به درگاه خدا برای عدالت و پاداش رنج‌هایش دعا کرد.<ref>- | امام حسین (ع) قبل از رفتن به میدان، از خواهرش زینب (س) خواست تا علی‌اصغر، طفل خردسالش را به دست او بدهد. امام در حالیکه می‌کوشید کودک شیرخوار تشنه‌اش را که گریه می‌کرد، آرام کند و او را به بازوهایش فشار می‌داد تا آرام گیرد و از او خداحافظی کند، با تیری که حرملة بن کاهل به سوی او پرتاب کرد، کشته شد. تیر به گلوی کودک نشست. خون از گلویش جوشید. امام دست‌هایش را با خون کودک مقتولش پر کرد و به آسمان بلند کرد و به درگاه خدا برای عدالت و پاداش رنج‌هایش دعا کرد.<ref>- وقعه الطف، ابومخنف لوط بن یحیی، چاپ محمد هادی یوسفی غروی.، ص245؛الطبقات الکبری، ابن سعد کاتب واقدی، محمد، چاپ احسان عباس، بیروت: دار صادر، 1405 قمری.، ج5، ص101؛ انساب الاشراف، بلاذری، احمدبن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: 1996 – 2000 میلادی.، ج3، ص407؛ تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: 1382 – 1387 قمری / 1962 – 1967 میلادی.، ج5، ص389، 448؛ الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمدبن محمدبن نعمان، بیروت: 1414 قمری.، ج2، ص240، 253؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: 1368 قمری/ 1941 میلادی.، ص94-95.</ref> | ||
===در زیارت ناحیه مقدسه=== | ===در زیارت ناحیه مقدسه=== | ||
در زیارت ناحیه مقدسه به او سلام داده و قاتلش نفرین شده است: سلام بر عبدالله بن حسین، کودک شیرخوارهای که تیر خورد و به شهادت رسید. خون را از خودش دور کرد و خونش به آسمان بالا رفت. کودکی که با تیر در آغوش پدر ذبح شد. خدا قاتل او حرملة بن کاهل و همدستانش را لعنت کند. | در زیارت ناحیه مقدسه به او سلام داده و قاتلش نفرین شده است: سلام بر عبدالله بن حسین، کودک شیرخوارهای که تیر خورد و به شهادت رسید. خون را از خودش دور کرد و خونش به آسمان بالا رفت. کودکی که با تیر در آغوش پدر ذبح شد. خدا قاتل او حرملة بن کاهل و همدستانش را لعنت کند. | ||
===نقش در به شهادت رساندن عبدالله بن حسن=== | ===نقش در به شهادت رساندن عبدالله بن حسن=== | ||
عبدالله بن حسن کوچک‌ترین فرزند امام حسن (ع)، در روز عاشورا و پس از شهادت همه اصحاب و خاندان هنگامیکه امام حسین (ع)، غرق خون و زخمی برخاک افتاده بود، با شنیدن فریاد استغاثه امام، از خیمه بیرون دوید، در حالتی از وحشت و ترس که زنان حرم هم نمی‌توانستند جلوی او را بگیرند، خود را به امام رساند. امام از او خواست برگردد. عبدالله گفت: عمو جان من هرگز از شما جدا نمی‌شوم. در این هنگام ابجر بن کعب تمیمی شمشیر خود را بلند کرد تا بر آن حضرت فرود آورد، آن پسر دست خود را حائل شمشیر کرد و دست او قطع شد، چنانکه دستش به پوست بند بود. عبدالله از درد فریاد کشید. امام او را در آغوش گرفته و دلداری می‌داد. <ref>- | عبدالله بن حسن کوچک‌ترین فرزند امام حسن (ع)، در روز عاشورا و پس از شهادت همه اصحاب و خاندان هنگامیکه امام حسین (ع)، غرق خون و زخمی برخاک افتاده بود، با شنیدن فریاد استغاثه امام، از خیمه بیرون دوید، در حالتی از وحشت و ترس که زنان حرم هم نمی‌توانستند جلوی او را بگیرند، خود را به امام رساند. امام از او خواست برگردد. عبدالله گفت: عمو جان من هرگز از شما جدا نمی‌شوم. در این هنگام ابجر بن کعب تمیمی شمشیر خود را بلند کرد تا بر آن حضرت فرود آورد، آن پسر دست خود را حائل شمشیر کرد و دست او قطع شد، چنانکه دستش به پوست بند بود. عبدالله از درد فریاد کشید. امام او را در آغوش گرفته و دلداری می‌داد. <ref>- وقعه الطف، ابومخنف لوط بن یحیی، چاپ محمد هادی یوسفی غروی.، ص253؛ انساب الاشراف، بلاذری، احمدبن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: 1996 – 2000 میلادی.، ج2، ص499-500؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: 1368 قمری/ 1941 میلادی.، ص116.</ref> ناگاه حرملة بن کاهل تیری به سوی او افکند و عبدالله در آغوش عمویش به شهادت رسید.<ref>- مقتل الحسین ابی‌مخنف، ص249؛ الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمدبن محمدبن نعمان، بیروت: 1414 قمری.، ج2، ص241؛ انصار الحسین، محمدمهدی شمس‌الدین، ترجمه سیدناصر هاشم‌زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین-الملل، 1387 شمسی (ع)، 148-149.</ref> | ||
در زیارت ناحیه مقدسه قاتل عبدالله بن حسن بن علی (ع) لعنت شده است: خداوند قاتل او حرملة بن کاهل اسدی را که به سویش تیراندازی کرد، لعنت کند. | در زیارت ناحیه مقدسه قاتل عبدالله بن حسن بن علی (ع) لعنت شده است: خداوند قاتل او حرملة بن کاهل اسدی را که به سویش تیراندازی کرد، لعنت کند. | ||
===نقش در به شهادت رساندن عباس بن علی (ع)=== | ===نقش در به شهادت رساندن عباس بن علی (ع)=== | ||
بنا به نقل بلاذری، حرمله در قتل عباس بن علی (ع) نیز سهیم بوده است.<ref>- انساب الاشراف، ج3، ص407، ج11، ص175. </ref> | بنا به نقل بلاذری، حرمله در قتل عباس بن علی (ع) نیز سهیم بوده است.<ref>- انساب الاشراف، بلاذری، احمدبن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: 1996 – 2000 میلادی.، ج3، ص407، ج11، ص175. </ref> | ||
روز یازدهم محرم، عمر بن سعد دستور داد سرهای 72 تن شهدای کربلا را از تن جدا کرده و به نزد عبیدالله بن زیاد به کوفه برند.<ref>- انساب الاشراف، ج2، ص503؛ تاریخ طبری، ج5، ص456.</ref> سر عباس بن علی (ع) توسط حرمله حمل می‌شد.<ref>- انساب الاشراف، ج13، ص256. </ref> | روز یازدهم محرم، عمر بن سعد دستور داد سرهای 72 تن شهدای کربلا را از تن جدا کرده و به نزد عبیدالله بن زیاد به کوفه برند.<ref>- انساب الاشراف، بلاذری، احمدبن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: 1996 – 2000 میلادی.، ج2، ص503؛ تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: 1382 – 1387 قمری / 1962 – 1967 میلادی.، ج5، ص456.</ref> سر عباس بن علی (ع) توسط حرمله حمل می‌شد.<ref>- انساب الاشراف، بلاذری، احمدبن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: 1996 – 2000 میلادی.، ج13، ص256. </ref> | ||
==مرگ== | ==مرگ== | ||
نسخهٔ ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۸، ساعت ۲۱:۲۲
حَرمَلَة بن کاهِل اَسدی، یکی از سربازان و نیروهای تحت امر عمر بن سعد در کربلا و قاتل عبدالله بن حسین و عبدالله بن حسن بود. او بعد از قیام مختار کشته شد.
| مشخصات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | حرملة بن کاهل (کاهن) بن جزار بن سلمة بن موقد اسدی والبی |
| محل زندگی | کوفه |
| نسب/قبیله | بنی اسد |
| درگذشت | در قیام مختار • کوفه |
| نحوه درگذشت | دست و پایش را قطع کردند سپس او را در آتش سوزاندند. |
| نقش در واقعه کربلا | |
| اقدامات | قاتل عبدالله بن حسین و عبدالله بن حسن • همکاری در شهادت عباس بن علی(ع) • حامل سر حضرت عباس به کوفه |
| نقش‌های برجسته | از تیراندازان سپاه عمر بن سعد |
زندگینامه
حرملة بن کاهل (کاهن) بن جزار بن سلمة بن موقد اسدی والبی، از قبیله بنی‌اسد بود.
نقش در واقعه کربلا
نقش در روز عاشورا
عبدالله بن حسن مکنی به ابوبکر، فرزند امام حسن (ع)، در حالیکه شمشیری در دست داشت، رجز می‌خواند و پس از نبردی دلاورانه و شجاعانه توسط عبدالله بن عقبه غنوی هدف تیر قرار گرفته و به شهادت رسید.[۱] اگر چه شیخ مفید و ابو الفرج اصفهانی قاتل عبدالله بن حسن (ع) را عبدالله بن عقبه غنوی میدانند.[۲] اما طبری و ابناثیر معتقدند که قاتل او، حرملة بن کاهل بود و با تیر سمی او به شهادت رسید.[۳]
نقش در به شهادت رساندن علی اصغر (ع)
امام حسین (ع) قبل از رفتن به میدان، از خواهرش زینب (س) خواست تا علی‌اصغر، طفل خردسالش را به دست او بدهد. امام در حالیکه می‌کوشید کودک شیرخوار تشنه‌اش را که گریه می‌کرد، آرام کند و او را به بازوهایش فشار می‌داد تا آرام گیرد و از او خداحافظی کند، با تیری که حرملة بن کاهل به سوی او پرتاب کرد، کشته شد. تیر به گلوی کودک نشست. خون از گلویش جوشید. امام دست‌هایش را با خون کودک مقتولش پر کرد و به آسمان بلند کرد و به درگاه خدا برای عدالت و پاداش رنج‌هایش دعا کرد.[۴]
در زیارت ناحیه مقدسه
در زیارت ناحیه مقدسه به او سلام داده و قاتلش نفرین شده است: سلام بر عبدالله بن حسین، کودک شیرخوارهای که تیر خورد و به شهادت رسید. خون را از خودش دور کرد و خونش به آسمان بالا رفت. کودکی که با تیر در آغوش پدر ذبح شد. خدا قاتل او حرملة بن کاهل و همدستانش را لعنت کند.
نقش در به شهادت رساندن عبدالله بن حسن
عبدالله بن حسن کوچک‌ترین فرزند امام حسن (ع)، در روز عاشورا و پس از شهادت همه اصحاب و خاندان هنگامیکه امام حسین (ع)، غرق خون و زخمی برخاک افتاده بود، با شنیدن فریاد استغاثه امام، از خیمه بیرون دوید، در حالتی از وحشت و ترس که زنان حرم هم نمی‌توانستند جلوی او را بگیرند، خود را به امام رساند. امام از او خواست برگردد. عبدالله گفت: عمو جان من هرگز از شما جدا نمی‌شوم. در این هنگام ابجر بن کعب تمیمی شمشیر خود را بلند کرد تا بر آن حضرت فرود آورد، آن پسر دست خود را حائل شمشیر کرد و دست او قطع شد، چنانکه دستش به پوست بند بود. عبدالله از درد فریاد کشید. امام او را در آغوش گرفته و دلداری می‌داد. [۵] ناگاه حرملة بن کاهل تیری به سوی او افکند و عبدالله در آغوش عمویش به شهادت رسید.[۶] در زیارت ناحیه مقدسه قاتل عبدالله بن حسن بن علی (ع) لعنت شده است: خداوند قاتل او حرملة بن کاهل اسدی را که به سویش تیراندازی کرد، لعنت کند.
نقش در به شهادت رساندن عباس بن علی (ع)
بنا به نقل بلاذری، حرمله در قتل عباس بن علی (ع) نیز سهیم بوده است.[۷] روز یازدهم محرم، عمر بن سعد دستور داد سرهای 72 تن شهدای کربلا را از تن جدا کرده و به نزد عبیدالله بن زیاد به کوفه برند.[۸] سر عباس بن علی (ع) توسط حرمله حمل می‌شد.[۹]
مرگ
پس از واقعه کربلا او به کوفه آمد و در آنجا می‌زیست تا اینکه به دستور مختار کشته شد. منهال بن عمرو اسدی در مورد دستگیری و قتل حرمله گوید: پس از اعمال حج و زیارت مدینه، عازم کوفه شدم. در آن زمان مختار مشغول قلع و قمع قاتلین شهدای کربلا بود. چون با مختار رفاقت قدیمی داشتم، به قصد دیدار با مختار سوار بر مرکبم شدم و به سوی او شتافتم. او را در خارج خانه‌اش با گروهی دیدم. تا چشم مختار به من افتاد، گفت: چرا تا به حال به دیدن ما نیامدی و به خاطر پیروزیمان تبریک و تهنیت نگفتی؟ گفتم به حج سفر کرده بودم. با او به راه افتادم تا به محله ”کناسه“ رسیدیم. چون او را از مخفیگاه حرمله آگاه کرده بودند، چند تن از افرادش را به جستجوی حرمله فرستاده بود و خود در کناسه ماند. دیری نپایید که مأموران به سرعت برگشتند و با خوشحالی فریاد زدند: بشارت ای امیر! حرمله دستگیر شد. حرمله را کشان کشان نزد مختار آوردند. مختار با دیدن قیافه وحشت‌زده او گفت: خدا را شکر که به چنگم افتادی. جلاد به دستور مختار ابتدا دست‌ها و پاهایش را قطع کرد و سپس تنش را در آتش سوزاند.
نفرین امام سجاد (ع) برای حرمله
منهال گوید هنگامی که حرمله می‌سوخت، گفتم: سبحان‌الله! مختار گفت: چرا تسبیح گفتی؟ پاسخ دادم در مدینه خدمت امام سجاد (ع) رسیدم، ایشان از حرمله پرسید، عرض کردم که او هنوز زنده است. امام دست‌هایش را به سوی آسمان بلند کرد و گفت: خداوندا سوزش شمشیر و آتش را بر او بچشان! مختار با شنیدن نفرین امام در حق حرمله، از اسبش پیاده شد و دو رکعت نماز خواند و سجده‌اش را طولانی کرد. سپس برخاست و سوار شد و به من گفت: امروز را به جهت توفیقی که خداوند نصیبم کرده، باید روزه شکر بگیرم. جسد حرمله نیز به ذغال تبدیل شده بود.
منبع
مرضیه محمدزاده، دوزخیان جاوید، نشر بصیرت، ص 192-194.
پی نوشت
- ↑ - وقعه الطف، ابومخنف لوط بن یحیی، چاپ محمد هادی یوسفی غروی.، ص248؛ نصوص من تاریخ ابی‌مخنف، ج1، ص504؛ انساب الاشراف، بلاذری، احمدبن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: 1996 – 2000 میلادی.، ج2، ص498؛ تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: 1382 – 1387 قمری / 1962 – 1967 میلادی.، ج5، ص468؛ الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمدبن محمدبن نعمان، بیروت: 1414 قمری.، ج2، ص240؛ تسمیه من قتل مع الحسین (ع)، ص150؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: 1368 قمری/ 1941 میلادی.، ص92.
- ↑ - الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمدبن محمدبن نعمان، بیروت: 1414 قمری.، ج2، ص240؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: 1368 قمری/ 1941 میلادی.، ص92.
- ↑ -الطبقات الکبری، ابن سعد کاتب واقدی، محمد، چاپ احسان عباس، بیروت: دار صادر، 1405 قمری.، ج5، ص475؛ تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: 1382 – 1387 قمری / 1962 – 1967 میلادی.، ج5، ص468؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: 1368 قمری/ 1941 میلادی.، ص93؛ الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، عزّالدین علی بن احمد بن ابی الکرم، تحقیق مکتبه التراث، بیروت: 1385-1386 قمری.، ج4، ص92.
- ↑ - وقعه الطف، ابومخنف لوط بن یحیی، چاپ محمد هادی یوسفی غروی.، ص245؛الطبقات الکبری، ابن سعد کاتب واقدی، محمد، چاپ احسان عباس، بیروت: دار صادر، 1405 قمری.، ج5، ص101؛ انساب الاشراف، بلاذری، احمدبن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: 1996 – 2000 میلادی.، ج3، ص407؛ تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: 1382 – 1387 قمری / 1962 – 1967 میلادی.، ج5، ص389، 448؛ الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمدبن محمدبن نعمان، بیروت: 1414 قمری.، ج2، ص240، 253؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: 1368 قمری/ 1941 میلادی.، ص94-95.
- ↑ - وقعه الطف، ابومخنف لوط بن یحیی، چاپ محمد هادی یوسفی غروی.، ص253؛ انساب الاشراف، بلاذری، احمدبن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: 1996 – 2000 میلادی.، ج2، ص499-500؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: 1368 قمری/ 1941 میلادی.، ص116.
- ↑ - مقتل الحسین ابی‌مخنف، ص249؛ الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمدبن محمدبن نعمان، بیروت: 1414 قمری.، ج2، ص241؛ انصار الحسین، محمدمهدی شمس‌الدین، ترجمه سیدناصر هاشم‌زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین-الملل، 1387 شمسی (ع)، 148-149.
- ↑ - انساب الاشراف، بلاذری، احمدبن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: 1996 – 2000 میلادی.، ج3، ص407، ج11، ص175.
- ↑ - انساب الاشراف، بلاذری، احمدبن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: 1996 – 2000 میلادی.، ج2، ص503؛ تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: 1382 – 1387 قمری / 1962 – 1967 میلادی.، ج5، ص456.
- ↑ - انساب الاشراف، بلاذری، احمدبن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: 1996 – 2000 میلادی.، ج13، ص256.