سید یعقوب ماهیدشتى: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده | '''سید یعقوب ماهیدشتى''' (م ۱۲۹۲ ه. ق) از شاعران ایرانی قرن سیزدهم است. {{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده | ||
| نام =سید یعقوب ماهیدشتى | | نام =سید یعقوب ماهیدشتى | ||
| تصویر = | | تصویر = | ||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
| محل تولد =ماهیدشت کرمانشاه | | محل تولد =ماهیدشت کرمانشاه | ||
| والد =سید ویس | | والد =سید ویس | ||
| تاریخ مرگ = | | تاریخ مرگ =۱۲۹۲ ه. ق | ||
| محل مرگ =کرمانشاهان | | محل مرگ =کرمانشاهان | ||
| علت مرگ = | | علت مرگ = | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
|امضا = | |امضا = | ||
}} | }} | ||
==زندگینامه== | ==زندگینامه== | ||
سید یعقوب ماهیدشتى فرزند سید ویس از سادات قمشه ماهیدشت کرمانشاه بوده‌است. ماهیدشتی مذهب شیعه اثنى عشرى داشته و با توجه به شیعه مذهب بودن اهالی زادگاهش، انتساب او به سادات بعید نیست.<ref name=":0">''باغ هزار گل (تذکره سخنوران کرمانشاهان) به کوشش فرشید یوسفى (فرهنگ خانه اسفار، بى‌تا)، ص ۷۴۰ و ۷۴۱.''</ref> | |||
==آثار== | |||
سید یعقوب ماهیدشتی بیشتر به زبان کردی شعر می‌سرود ولی اشعار فارسى به جای مانده از او، سبک عراقى است. دیوان سید یعقوب ماهیدشتى شامل نمونه‌هایى از غزلیات، قصاید، مسمطات، معما، رباعیات و مثنویات بوده و توسط محمدعلى سلطانى به خط خوشنویسی فریبا مقصودى در سال ۱۳۶۳ ه. ش به چاپ رسیده‌است.»<ref name=":0" /> | |||
==اشعار== | |||
== | |||
===رباعى=== | ====رباعى==== | ||
(بداهه‌ای به مناسبت عزای [[حسین بن علی|حسین بن على(ع)]]) | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب| این طرفه سماور که به خود تاب دهد | مى‌جوشد و از دو دیده سیلاب دهد }} | {{ب| این طرفه سماور که به خود تاب دهد | مى‌جوشد و از دو دیده سیلاب دهد }} | ||
{{ب| در ماتم بیدستى عباس على | سقّاى حسینیه شده آب دهد! <ref>'' | {{ب| در ماتم بیدستى عباس على | سقّاى حسینیه شده آب دهد!<ref>''همان، ص 742 و 743.''</ref>}} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
==مرثیه عاشورایى== | ====[[مرثیه]] [[عاشورا|عاشورایى]]==== | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب| باز این چه شورش است که عالم | {{ب| باز این چه شورش است که عالم پر آذر است؟ | جن چون بشر چو مَلَک خاک بر سر است }} | ||
{{ب| باز این چه شیون است؟ که در خیل قدسیان | شور و نوا و غلغله در عرش | {{ب| باز این چه شیون است؟ که در خیل قدسیان | شور و نوا و غلغله در عرش اکبر است }} | ||
{{ب| زین رستخیز عام که گردیده آشکار | گویى قیام عرصه دیوان | {{ب| زین رستخیز عام که گردیده آشکار | گویى قیام عرصه دیوان محشر است }} | ||
{{ب| صاحب عزا: خدا و عزادار: ممکنات | ماتمزده امام و به ماتم | {{ب| صاحب عزا: خدا و عزادار: ممکنات | ماتمزده امام و به ماتم پیمبر است }} | ||
{{ب| از اهل آسمان و زمین شرق تا به غرب | بر هر کسى که مى‌نگرم دیده‌اش | {{ب| از اهل آسمان و زمین شرق تا به غرب | بر هر کسى که مى‌نگرم دیده‌اش تر است }} | ||
{{ب| ماه محرم است وز قتل حسین یقین | کو بر جهانیان و جهان جمله | {{ب| ماه محرم است وز قتل حسین یقین | کو بر جهانیان و جهان جمله سرور است<ref>''این دو مصراع با هم ارتباطى ندارد و ظاهرا باید در استنساخ آن اشتباهى رخ داده باشد.''</ref> }} | ||
{{ب| سبط نبى و زینت آغوش فاطمه | سرو روان گلشن ساقى | {{ب| سبط نبى و زینت آغوش فاطمه | سرو روان گلشن ساقى کوثر است }} | ||
{{ب|سلطان کشتگان بیابان ماریه | سردار سروران دو صد پاره | {{ب|سلطان کشتگان بیابان ماریه | سردار سروران دو صد پاره پیکر است }} | ||
{{ب|بهر شفاعت این همه خوارى به جان خرید | بر طاق عرش نام بلندش | {{ب|بهر شفاعت این همه خوارى به جان خرید | بر طاق عرش نام بلندش مصور است}} | ||
{{ب|خون خدا و بدر دُجى مهر مشرقین | گلبرگ ناز گلبن خیر النسا، حسین <ref>'' | {{ب|خون خدا و بدر دُجى مهر مشرقین | گلبرگ ناز گلبن خیر النسا، حسین<ref>''همان، ص ۷۴۳.''</ref>}} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
* | *[[کاروان شعر عاشورا|محمد علی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا، زمزم هدایت، ج ۱، ص ۳۱۸-۳۱۹.]] | ||
==پی نوشت== | ==پی نوشت== | ||
[[رده:شاعران]] | [[رده:شاعران]] | ||
[[رده:شاعران ایرانی]] | |||
[[رده: شاعران قرن سیزدهم]] | |||
<references />{{شاعران}} | |||
[[رده:شاعران فارسی زبان]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۱ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۴۷
سید یعقوب ماهیدشتى (م ۱۲۹۲ ه. ق) از شاعران ایرانی قرن سیزدهم است.
| سید یعقوب ماهیدشتى | |
|---|---|
| زادروز | ماهیدشت کرمانشاه |
| مرگ | ۱۲۹۲ ه. ق کرمانشاهان |
| سبک نوشتاری | عراقى |
| دیوان سروده‌ها | باغ هزار گل (تذکره سخنوران کرمانشاهان) |
زندگینامه[ویرایش | ویرایش مبدأ]
سید یعقوب ماهیدشتى فرزند سید ویس از سادات قمشه ماهیدشت کرمانشاه بوده‌است. ماهیدشتی مذهب شیعه اثنى عشرى داشته و با توجه به شیعه مذهب بودن اهالی زادگاهش، انتساب او به سادات بعید نیست.[۱]
آثار[ویرایش | ویرایش مبدأ]
سید یعقوب ماهیدشتی بیشتر به زبان کردی شعر می‌سرود ولی اشعار فارسى به جای مانده از او، سبک عراقى است. دیوان سید یعقوب ماهیدشتى شامل نمونه‌هایى از غزلیات، قصاید، مسمطات، معما، رباعیات و مثنویات بوده و توسط محمدعلى سلطانى به خط خوشنویسی فریبا مقصودى در سال ۱۳۶۳ ه. ش به چاپ رسیده‌است.»[۱]
اشعار[ویرایش | ویرایش مبدأ]
رباعى[ویرایش | ویرایش مبدأ]
(بداهه‌ای به مناسبت عزای حسین بن على(ع))
| این طرفه سماور که به خود تاب دهد | مى‌جوشد و از دو دیده سیلاب دهد | |
| در ماتم بیدستى عباس على | سقّاى حسینیه شده آب دهد![۲] |
مرثیه عاشورایى[ویرایش | ویرایش مبدأ]
| باز این چه شورش است که عالم پر آذر است؟ | جن چون بشر چو مَلَک خاک بر سر است | |
| باز این چه شیون است؟ که در خیل قدسیان | شور و نوا و غلغله در عرش اکبر است | |
| زین رستخیز عام که گردیده آشکار | گویى قیام عرصه دیوان محشر است | |
| صاحب عزا: خدا و عزادار: ممکنات | ماتمزده امام و به ماتم پیمبر است | |
| از اهل آسمان و زمین شرق تا به غرب | بر هر کسى که مى‌نگرم دیده‌اش تر است | |
| ماه محرم است وز قتل حسین یقین | کو بر جهانیان و جهان جمله سرور است[۳] | |
| سبط نبى و زینت آغوش فاطمه | سرو روان گلشن ساقى کوثر است | |
| سلطان کشتگان بیابان ماریه | سردار سروران دو صد پاره پیکر است | |
| بهر شفاعت این همه خوارى به جان خرید | بر طاق عرش نام بلندش مصور است | |
| خون خدا و بدر دُجى مهر مشرقین | گلبرگ ناز گلبن خیر النسا، حسین[۴] |