در حال ویرایش پیتر ج. چلکووسکی

{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
| نام                    =پیتر ج. چلکووسکی
| تصویر                  =پیتر چلکوفسکی.jpg
| اندازه تصویر             =
| توضیح تصویر            =
| نام اصلی               =
| زمینه فعالیت           =
| ملیت                   = آمریکایی (لهستانی تبار)
| تاریخ تولد             =
| محل تولد                =
| والدین                 =
| تاریخ مرگ              =
| محل مرگ                 =
| علت مرگ                 =
| محل زندگی               =
| مختصات محل زندگی         =
| مدفن                   =
|در زمان حکومت           =
|اتفاقات مهم             =
| نام دیگر               =
|لقب                     =
|بنیانگذار               =
| پیشه                   =استاد مطالعات اسلامی و خاورمیانه «دانشگاه نیویورک»
| سال‌های نویسندگی        =
|سبک نوشتاری             =
|آثار                =
|کتاب‌ها                 =
|مقاله‌ها                =
|نمایشنامه‌ها            =
|فیلم‌نامه‌ها              =
|دیوان اشعار             =
|تخلص                    =
|فیلم‌(های) ساخته بر اساس اثر(ها)=
| همسر                    =
| شریک زندگی             =
| فرزندان                =
|تحصیلات                  =دکترای 
|دانشگاه                =دانشگاه تهران
|حوزه                   =
|شاگرد                  =
|استاد                  =
|علت شهرت               =شرق‌شناسی، ایران‌شناسی و تعزیه‌پژوهی
| تأثیرگذاشته بر         =
| تأثیرپذیرفته از         =
| وب‌گاه                  =
|گفتاورد                =
|امضا                  =
}}
'''پیتر ج. چلکووسکی''' (Chelkowski, Peter J) (۱۹۳۳ م.) شرق‌شناس، ایران‌شناس و از مشهورترین [[تعزیه|تعزیه‌]]<nowiki/>پژوهان غیر ایرانی و صاحب آثار و تألیفات بسیاری درباره آیین تعزیه و دیگر آیین‌های شیعی است. 


==زندگینامه==
چلکووسکی، لهستانی تبار، ساکن آمریکا و استاد مطالعات اسلامی و خاورمیانه «دانشگاه نیویورک» است. او در سال 1347 با رساله‌ای با عنوان «تاریخ و جنبه ادبی تعزیه» موفق به اخذ مدرک دکترا از دانشگاه تهران شد. برگزاری اولین کنفرانس درباره تعزیه در ایران در 1355 و انتشار مقالات آن در قالب کتاب تعزیه: آیین و نمایش در ایران، کوشش برای معرفی تعزیه در عرصه جهانی و تحقیق درباره مراسم سوگواری [[محرم]] شیعیان ترینیداد و توباگو موسوم به «حُسَی» از جمله مهم‌ترین فعالیت‌های چلکووسکی به شمار می‌روند. کتاب آینه جهان غیب: افسانه‌هایی از خمسه نظامی گنجوی از دیگر آثار او درباره فرهنگ و ادب ایرانی است.

==آثار==

===مقاله‌ها===

*[http://noo.rs/NBBQV «آثار سنت های ایرانی در مراسم ماه محرم در کارائیب»، ایران شناسی، سال 5، شماره 1، 1372.]
*«تعزیه [[امام حسین (ع)]]»، [http://noo.rs/ka9TW ایران نامه، سال 9، 170، ص 212 - 222.]
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/507193 «تعزیه در میان مسلمانان شیعه»، تلخیص و ترجمه آزاد افروز فروزند، شبیه خوانی، گنجینه نمایش های آیینی مذهبی: مجموعه مقالات سمینار پژوهشی تعزیه، ص 105 - 118.]
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/503884 «تعزیه: نمایش بومی پیشرو ایران»، تعزیه: آیین و نمایش در ایران، ص 24 - 7.]
*[http://noo.rs/Ucs0r «حمایتگر و پرهیزکار: هنرهای عامیانه»، نوشته پیتر چلکوفسکی، ترجمه آزاده فرامرزی‌ها و ساسان قاسمی، صحنه، شماره 36 - 37، آذر - دی 1385، ص 15 - 18.]<ref>درباره تکیه دولت در دوره قاجار و سوگواری های ماه محرم است.</ref>
*«دور از دشت [[کربلا]]»، [http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/23510 چشم انداز، شماره 1، آبان 1373، ص 95 - 88].<ref>درباره برگزاری مراسم محرم در کشورهای حوزه دریای کارائیب است..</ref>
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/2150091 <nowiki>«کتابشناسی [تعزیه]»، تعزیه: آیین و نمایش در ایران، ص 356 - 335.</nowiki>]
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/1230646 «نگاهی به جنبه های نمایشی و ادبی تعزیه خوانی در ایران»، نامه فرهنگسرای نیاوران ، شماره 2 - 3، مهر - آبان 1357، ص 26 - 29 و 37.]

*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/952349 "Dramatic and literally aspects of Ta`ziyeh-khani-Iranain passion play", Review of National Literatures: Iran, Edited by Javad Haidari, New York St. John`s University Press, No. 2, 1971, 121-138 p.]<ref>ابعاد نمایشی و ادبی تعزیه خوانی ایرانی.</ref>
*[https://www.jstor.org/stable/4488688?Search=yes&resultItemClick=true&searchText=Presenting&searchText=Taziyeh&searchText=at&searchText=Lincoln&searchText=Center&searchUri=%2Faction%2FdoBasicSearch%3FQuery%3DPresenting%2BTaziyeh%2Bat%2BLincoln%2BCenter%26a "Presenting Taziyeh at Lincoln Center", By Nigel Redden, Mohammad B. Ghaffari and Peter J. Chelkowski, The Drama Review, Vol. 49, No. 4, Winter 2005, 124–125 p.]<ref>اجرای تعزیه در مرکز لینکولن.</ref>
*"From Maqātel literature to drama", Alserāt, No. 12, 1986, 227-264 p.<ref>از ادبیات مقاتل تا نمایش.</ref>
*[https://www.jstor.org/stable/4488691 "From the Sun-Scorched Desert of Iran to the Beaches of Trinidad: Taziyeh's Journey from Asia to the Caribbean", The Drama Review, Vol. 49, No. 4, Winter 2005, 156–170p.]<ref>از صحرای آفتاب سوخته ایران تا سواحل ترینیداد: سفر تعزیه از آسیا به حوزه دریای کارائیب.</ref>
*[https://www.jstor.org/stable/4488674?Search=yes&resultItemClick=true&searchText=From&searchText=Karbala&searchText=to&searchText=New&searchText=York&searchText=City&searchUri=%2Faction%2FdoBasicSearch%3FQuery%3DFrom%2BKarbala%2Bto%2BNew%2BYork%2BCity&ab_s "From Karbala to New York City: Ta`ziyeh on the Move", Draman Review, Vol. 49, No. 4, 2005, 13-14 p.]<ref>از کربلا تا شهر نیویورک: تعزیه در حرکت.</ref>
*"Iran: mourning becomes revolution", Asia, No. 3, 1980, 30-37, 44, 45 p.<ref>ایران: عزاداری به انقلاب تبدیل می شود.</ref>
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/1003104 «Tazi`yah», The Oxford Encyclopedia of the Modern Islamic World, Edited by John L. Esposito et al, Oxford, Oxford University Press, 1995, Vol. 4, 200-202 p.]<ref>تعزیه.</ref>
*[https://www.jstor.org/stable/3244963?seq=1 Ta`zia: indigenous Avant-Garde theatre of Iran, Tehran, Soroush, 1976]<ref>تعزیه: تئاتر بومی پیشرو در ایران.</ref>
*[https://www.mitpressjournals.org/doi/abs/10.1162/dram.2005.49.4.24?journalCode=dram "Taziyeh in Parma", By Anna Vanzan and Peter J. Chelkowski, The Drama Review, Vol. 49, No. 4, Winter 2005, 24–25 p.]<ref>تعزیه در شهر پارما.</ref>
*[http://www.iranicaonline.org/ «Hosayn b. Ali, iii.The Passion (Ta`zia) of Hosayn», Encyclopaedia Iranica Online, 2004.]
*[http://www.iranicaonline.org/ «Dasta», Encyclopaedia Iranica Online, 2005.]
*[https://library.ut.ac.ir/documents/381543/3581025/Brill_-_The_Encyclopaedia_of_Islam_Vol_9_San-Sze_.pdf "Rawda-Khwani", The Encyclopedia of Islam, Edited by E. van Donzel, C. E. Bosworth, W. P. Heinrichs, Leiden, E. J. Brill, 1993]<ref>روضه خوانی.</ref>
*[https://www.jstor.org/stable/4488675 "Time Out of Memory: Taziyeh, the Total Drama", Drama Review, Vol. 49, No. 4, Winter 2005, 15–27p.]<ref>زمان خارج از ذهن: تعزیه، درام کامل.</ref>
*[https://dokumen.tips/documents/kamran-scot-aghaie-the-women-of-karbala-ritual-performances-and-symbolic.html "Iconography of the women of Karbala: tiles, moral, stamps, and posters", The women of Karbala: ritual performance and symbolic discourses in modern Shi'i Islam, 119-138 p.]<ref>شمایل نگاری زنان کربلا: کاشی ها، معانی، تمبرها و پوسترها.</ref>
*[https://www.jstor.org/stable/1146338?seq=1 «Community process and the performance of Muharram observances in Trinidad», By Frank J. Korom and Peter J. Chelkowski, The Drama Review, Vol. 38, No. 2, 1994, 150-175 p.]<ref>فرایند جماعت و نمایش رعایت های محرم در ترینیداد.</ref>
*[https://catalog.hathitrust.org/Record/000065438 «Moharram in Trinidad: a festive mourning», by Peter J. Chelkowski, and Frank J. Korom, The India Magazine for Her People and Culture, Vol. 13, No. 2, 1993, 54-63 p.]<ref>محرم در ترینیداد: یک عزاداری جشنی.</ref>
*[http://www.enigmapress.pl/folia-29.php «Muharram in south Trinidad», Folia Orientalia, No. 29, 1992-1993, 55- 64 p.]<ref>محرم در ترینیداد جنوبی.</ref>
*“Popular Shi`i mourning rituals”, Al-Serât, Vol. 12, No. 1, 1986, 209-226 p.<ref>مناسک عزاداری عامیانه شیعی.</ref>
*"Nakhl", Encyclopaedia Iranica Online, 2005,.<ref>نخل [گردانی].</ref>
*[https://www.jstor.org/stable/1602284?seq=1 "Narrative painting and painting recitation in Qajar Iran", Muqarnas: An Annual in Islamic Art and Architecture, Edited by Oleg Grabar, Leiden, E. J. Brill, 1989, 98-111p.]<ref>نقاشی روایتی و نقاشی خوانی در ایران دوره قاجار.</ref>
*[https://www.jstor.org/stable/i247960 «Shia muslim processional performances», The Drama Review, Vol. 29, No. 3, 1985, 18-30 p.]<ref>نمایش های دسته جمعی مسلمانان شیعی.</ref>
*[https://www.worldcat.org/title/royal-persian-paintings-the-qajar-epoch-1785-1925/oclc/38992954 «Popular arts: patronage and piety», Royal Persian Paintings: The Qajar Epoch, 1785-1925, Edited by Layla S. Diba with Maryam Ekhtiar, London, I. b. Tauris, 1998, 90-99 p.]<ref>هنرهای عامه: حمایت و پارسایی.</ref>
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/946329 «When time is no time, and space is no space: The passion plays of Husayn», Tazi`yah: Ritual and Popular Beliefs Iran, Edited by Milla Riggio, Hartford, Conn., Trinity College, Hartford Seminary, 1988, 13- 23 p.]<ref>هنگامی که نه زمان زمان است و نه مکان مکان: تعزیه امام حسین (ع).</ref>

===ترجمه===

*[http://noo.rs/ka9TW «هنگامی که نه زمان زمان است و نه مکان مکان: تعزیه امام حسین»، ایران نامه، سال 9، شماره 2، بهار 1370.]

===به کوشش===

*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/503884 <nowiki>تعزیه: نیایش و نمایش در ایران، گردآورنده پیتر. ج ی. چلکووسکی، ترجمه داوود حاتمی، [تهران]، وزارت فرهنگ و آموزش عالی، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، 1367، ص 410.</nowiki>]

===باز انتشار===

*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/503884 تعزیه: آیین و نمایش در ایران، نوشته پیترج ی. چلکووسکی، ترجمه داوود حاتمی، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت)، 1384، ص هفت + 375.]<ref>مجموعه مقالات مجمع بین المللی تعزیه است که در سال 1355 در شیراز برگزار شده است.</ref>

===پایان نامه‌ها===

*تاریخ و جنبه ادبی تعزیه، پایان نامه دکتری، تهران، دانشگاه تهران، 1347.

===مصاحبه شونده===

*دیدارها: گفت و گو با سید حسین نصر، احسان یارشاطر، پرویز مروج، کامران وفا، پیتر چلکووسکی، شیوا (منصوره) کاویانی، تهران، فکر روز، 1374، ص 221.
*«عاشق ایران و تعزیه هستم: گفتگو با پیتر چلکوفسکی شرق شناس آمریکا»، مصاحبه کننده مهدی عزیزی، ایران، 29 بهمن 1385، ص 18.
*[https://www.magiran.com/article/1349132 «گفتگو با پیتر چلکوفسکی»، مصاحبه کننده صادق همایونی، گفتار و گفتگوهایی درباره تعزیه، شیراز، نوید شیراز، 1380، ص 145 - 160. این گفتگو درباره تعزیه است.]
*[https://www.jstor.org/stable/4488675?seq=1 "Mohammad B. Ghaffari: Taziyeh Director", The Drama Review, Vol. 49, No. 4, Winter 2005, 113–129p.]<ref>محمد ب. غفاری: تعزیه گردان.</ref>

===ناقد و بررسی کننده===

*[https://www.researchgate.net/publication/286104614_Hosay_Trinidad_Muharram_performances_in_an_Indo-Caribbean_diaspora "Hosay Trinidad: Muharram Performances in an Indo-Caribbean Diaspora", By Peter Chelkowski, History of Religions, Vol 44, No. 4, 2005, 353- 356 p.]<ref>[نقد کتاب] حسی ترینیداد: مراسم محرم در پراکندگی قومی هندی- کارائیبی.</ref>

==جستارهای وابسته==

*[[محمد صادق همایونی سروستانی]]
*[[جابر عناصری]]
*[[تعزیه]]
*[[تعزیه خوانی]]

==پیوند به بیرون==

*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/4167120 منبع مقاله: فرهنگ سوگ شیعی]

==منبع==

*[https://vista.ir/w/a/21/w621e پاسدار شیرازی، فرهاد، «معرفی پژوهشگران غیر فارسی زبان در حوزه تعزیه (1): پیتر ج. چلکوفسکی». پایگاه اینترنتی انسان‌شناسی و فرهنگ (1389).]
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/3024132 شاکری، حمید، «چلکوفسکی»، دانشنامه فرهنگ مردم ایران. ج3. زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی. تهران: مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی (1394).]
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=4167120&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author وب سایت سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران]
*[http://noo.rs/Ucs0r وب سایت پایگاه مجلات تخصصی نور]

==پی‌نوشت==
[[رده: پژوهشگران]]
<references />
[[رده:پژوهشگران غیر ایرانی]]
[[رده:پژوهشگران در گروه ایرانشناسی]]
[[رده:پژوهشگران در گروه هنر]]
[[رده:پژوهشگران در گروه هنرهای نمایشی]]
[[رده:پژوهشگران در گروه تعزیه]]
[[en:Peter J. Chelkowski]]