در حال ویرایش مداح شوشترى

'''مداح شوشتری''' از شاعران، ادیبان و [[مرثیه|مرثیه‌]]<nowiki/>سرایان اصفهان در اوایل قرن سیزدهم هجری است.{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
| نام                    =مداح شوشتری
| تصویر                  =
| اندازه تصویر             =
| توضیح تصویر            =
| نام اصلی               =میرزا عبدالرّسول شوشتری
| زمینه فعالیت           =شعر آئینی
| ملیت                   =ایرانی
| تاریخ تولد             =
| محل تولد                =شوشتر
| والدین                 =ملا عبداللّه
| تاریخ مرگ              =
| محل مرگ                 =
| علت مرگ                 =
| محل زندگی               =
| مختصات محل زندگی         =
| مدفن                   =
|در زمان حکومت           =
|اتفاقات مهم             =
| نام دیگر               =
|لقب                     =
|بنیانگذار               =
| پیشه                   =
| سال‌های نویسندگی        =
|سبک نوشتاری             =عراقى
|کتاب‌ها                 =
|مقاله‌ها                =
|نمایشنامه‌ها            =
|فیلم‌نامه‌ها              =
|دیوان اشعار             =
|تخلص                    =مدّاح
|فیلم‌(های) ساخته بر اساس اثر(ها)=
| همسر                    =
| شریک زندگی             =
| فرزندان                =
|تحصیلات                  =
|دانشگاه                =
|حوزه                   =
|شاگرد                  =
|استاد                  =
|علت شهرت               =
| تأثیرگذاشته بر         =
| تأثیرپذیرفته از         =
| وب‌گاه                  =
|گفتاورد                =
|امضا                  =
}}

==زندگینامه==

عبدالرّسول مداح شوشتری، فرزند ملا عبداللّه، تخلّص شعرى‌اش «مداح» بوده‌است. مقبره او در قبرستان سر قبر آقای اصفهان بود که پس از تخریب و تسطیح قبرستان، قبر او هم از بین رفت.

==آثار==
او در سبک عراقى شعر مى‌سروده و از تخلّص او پیدا است که در زمینه مقولات آیینى و مناقب و مراثى [[اهل بیت (ع)|اهل بیت(ع)]] شعر سروده‌است. قسمتى از اشعار او در حاشیه دیوان [[وفائى شوشترى]]<ref>متوفاى ۱۳۰۳ ه. ق</ref> به چاپ رسیده است.

==اشعار==

===گزیده‌ای از اشعار [[عاشورا|عاشورایی]]===
{{شعر}}
{{ب| اى فلک! از تو [[حسین]] کشته عدوان گردید | کفن اندر برِ او، خاک بیابان گردید }}

{{ب| عاقبت تخت‌نشین، زاده سفیان گردید | بر زمین ریخته تا خون جوانان گردید }}

{{م| کربلا پر ز گل و لاله و ریحان گردید }}

{{ب| شمر بگرفت چو بر کف ز ره کین خنجر | لاجرم خاک سیه ریخت جهان را بر سر }}

{{ب| زد به سر زین غم عظمى به جنان، پیغمبر | در جنان، سینه‌زنان فاطمه شد با حیدر }}

{{م| زین الم، بیت الحزن روضۀ رضوان گردید }}

{{ب| رأس سلطان حجازى به سنان شد، از تو | نعش او، زیر سُم اسبِ خسان شد از تو }}

{{ب| قامت زینب دلخسته، کمان شد از تو | غارت زینت و خلخالِ زنان شد از تو }}

{{م| غُل و زنجیر جفا، زیور طفلان گردید }}

{{ب| اى فلک! دختر زهرا ز تو شد ناقه‌سوار | از جفاى تو روان گشت به هر شهر و دیار }}

{{ب| بستۀ بند ستم همچو اسیرانِ تتار | گه به صحرا و گهى کوچه و گاهى بازار }} 

{{م| غمگسار دلِ پردرد یتیمان گردید }}

{{ب| اى فلک! حرمت اولاد على رفت به باد | تا ز کین پرده‌نشین شد حرم آل زیاد }}

{{ب| باز کاین دیر خراب است دریغا آباد | چرخِ سرگشته چنین ظلم ندارد در یاد }}

{{م| روز و شب آن چه درین دوره و دوران گردید }}

{{ب| شد چو بر تخت، یزید از ره کین مست شراب | گشت آن لحظه، دل زینب مظلومه کباب }}

{{ب| در فغان، سینه‌زنان عابد و کلثوم و رباب | چوب بگرفت و، به لب‌هاى حسین کرد خطاب }}

{{م| اى که ظاهر ز رخت معنى قرآن گردید }}

{{ب| دیدى آخر که ز قتل تو، روا گشتم کام | شام من، صبح شد و روز تو شد تیره چو شام }}

{{ب| فخر بر من همه کس کرد، خصوص این ایّام | که ز شمشیرم، بگرفت همه دهر نظام }}

{{م| اهل بیت تو، همه بى‌سر و سامان گردید }}

{{ب| آتشم بر جگر افتاد کنون تا به ممات | که به کامم شده چون سمِّ اجل، آب حیات }}

{{ب| لال گردم که ز کفّار چه سر زد حرکات | دخترِ فاطمه، نسبت به کنیزى هیهات! }}

{{م| ز آن غلامى که به این زمره مسلمان گردید }}

{{ب| ظلم شاهین فلک بین که شدش از چنگال | طایران حرم مصطفوى، بى‌پروبال }}

{{ب| گرچه شد دیده‌ام از خون جگر مالامال | جغدآسا به جهان بندم ز آن لب ز مقال }}

{{م| کآشیانِ همه در گوشۀ ویران گردید }}

{{ب| مادح! از خلق جفاپیشه، وفا هیچ مجو | روبهانند بسا رفته به جلدِ آهو }}

{{ب| باش خاموش، کزین بی‌خردان بدخو | بادۀ عیش تو خونابۀ دل شد به سبو }}

{{م| روزى‌ات بِه که ز لخت جگر، امکان <ref>این کلمه در اینجا به معناى «ممکن» به کار رفته که درست نیست.</ref> گردید <ref>دیوان حاج ملا فتح اللّه شوشترى متخلص به «وفائى» به انضمام اشعار میرزا عبدالرسول ملاّح شوشترى، به اهتمام مهدى آصفى، تهران، انتشارات جمهورى، چاپ اول، سال 1378، مقدمه و ص 203 و 204.</ref> }}
{{پایان شعر}}

===تضمین غزل چاووش اصفهانى===
{{شعر}}
{{ب| اگر بینى که من در کنج ویرانى مکان دارم | از این ویران سراى دل، شکایت بر زبان دارم }}

{{م| کشیدم رنجى و، گنجى به ویرانى، نهان دارم }}

{{ب| ز آبادى دلم خون شد به ویران رو از آن دارم | به خاطر، مختصر «اى دوستان! این داستان دارم» }}

{{ب| شنیدم این سخن از نکته‌سنجى، از ره یارى | که کارى در جهان نبوَد بتَر از مردم آزارى }}

{{م| یکى روزى ز بهرِ آن‌که او را رو دهد خوارى }}

{{ب| به جغدى بلبلى گفتا: «تو در ویرانه جا دارى | من اندر باغ گل بر شاخِ سروى آشیان دارم» }}

{{ب| مکش از دل دگر افغان، بهل این مکر و این دستان | به بستان با لب خندان بکن رو همچو سرمستان }}

{{م| به ویران با دل سوزان نشاید برد سر این سان }}

{{ب| (بگردان رو ازین ویران، بیا با من سوى بستان | ببین چندان هزاران سرو و کاج و ارغوان دارم) }}

{{ب| بیا اى جغد! اندر باغ، همچون من بکن مسکن | ببین از هرطرف شمشاد و کاج و سرو و نسترون }}

{{م| چنین در کنج تنهایى نشستن، نیست مستحسن }}

{{ب| به پاسخ جغد گفت: «اى بلبل! ارزانى به تو گلشن | مرا این بس که در ویرانه مأوا و مکان دارم» }}

{{ب| مرا بر سر نمى‌باشد هواى باغ چون مستان | سزاوار است سیر باغ و بستان بر زبردستان }}

{{م| چو من هرکس ز دنیا دل برید، از قید غم رست آن }}

{{ب| (نه روى رفتن باغ و، نه روى رفتن بستان | نه عزم دیدن باغ و، نه میل گلستان دارم) }}

{{ب| تو روز و شب به بستانى ز عشق روى گل، گویا | تو را بلبل سخن گویند و، مى‌باشى هزار آوا }}

{{م| تو آن مرغى که دارى با طرب بر شاخ گل مأوا }}

{{ب| (بنالد هر کجا مرغى است در فصل بهار، اما | من آن مرغم که شور و ناله در فصل خزان دارم) }}

{{ب| نمى‌باشد سرى بر باغ و بستان، شخص شیدا را | به تنهایى بود شاد و، نبیند جور تنها را }}

{{م| ندیدى همچو من گویا تو این ظلم غم‌افزا را }}

{{ب| (از آن روزى که زد باد خزان، گلزار زهرا را | بهارم شد خزان شیون منِ بى‌خانمان دارم) }}

{{ب| مرا باشد به روز عیش و شادى، ناله و ماتم | مرا قد گشته از بار غم شاه شهیدان، خم }}

{{م| مرا از این غم جانسوز باشد دیده‌اى پرنَم }}

{{ب| (درین فصل بهار و عید نوروز و دل خرّم | من و کنج خموشى، یک دل و صد داستان دارم) }}

{{ب| نمى‌دانى چها آمد ز اعدا بر سر زینب | به خاک و خون کشیدند آن‌که بودى یاور زینب }}

{{م| خبر نبوَد کسى را از دل غم‌پرور زینب }}

{{ب| (نخواهد شد فراموشم دلِ پر آذر زینب | که در هر لحظه صد بار از غم او الامان دارم) }}

{{ب| به دشت کربلا شد غرقه در خون، نوگل زهرا | حریم او شدند از کین، اسیر قوم بى‌پروا }}

{{م| چه گویم از جفاى ظالمان، وز آن غم عظمى }}

{{ب| (به طفلان حسین شد ظلم‌ها از کوفیان، اما | دلى پرغم ز دست دختران شامیان دارم) }}

{{ب| تو اندر باغ، اى بلبل به شاخ گل وطن دارى | تو عشق گل به سر، بر لب نواهاى حسن دارى }}

{{م| تو دل، فارغ ز درد و غصّه و رنج و محن دارى }}

{{ب| (تو در سر شورش شمشاد و یاس و نسترن دارى | من اندر سینه و دل، داغ عباس جوان دارم) }}

{{ب| تو شور عشق گل بر سر به بستان دارى اى بلبل! | تو اندر باغ جا، مانند مستان دارى اى بلبل! }}

{{م| تو را باشد غزل‌خوانى و، دستان دارى اى بلبل! }}

{{ب| (تو شادى با عروسان در گلستان دارى اى بلبل! | من از دامادىِ قاسم، دو چشم خون‌فشان دارم) }}

{{ب| تو را از عشق گل باشد فغان در کوى و در برزن | تو را بر شاخ گل باشد به شادى منزل و مسکن }}

{{م| من از قتل حسین بن على، از دل کشم شیون }}

{{ب| (ز جور شمر و خولى دارم از غم شکوه‌ها، لیکن | شکایت‌هاى پى در پى ز جور ساربان دارم) }}

{{ب| حدیث: اکرِمُ الضَّیف از نبى، آن پاک آیین است | به هر دفتر، رقم ز آن شاه ایمان، سرو دین است }}

{{م| مرا، دامان ازین ماتم ز خون دیده رنگین است }}

{{ب| (ز مهماندارى خولى، دلم بسیار خونین است | تعجّب ز آن تنور و میهمان و میزبان دارم) }}

{{ب| مرا «چاووش»! مى‌باشد یقین شور نجف بر سر | که، ز آن، منزلى اندر دو عالم نامده خوشتر }}

{{م| نمى‌دانم چرا کرده بیان آن شخص دانشور: }}

{{ب| «نخواهم آشیان و یار، جز ویرانۀ شوشتر | روم آن جا که چون «مدّاح» یارى مهربان دارم» <ref>همان، ص 209 تا 213.</ref> }}
{{پایان شعر}}

==منابع==

*[[کاروان شعر عاشورا|محمدعلی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا،زمزم هدایت، ج۱، ص ۵۱۹-۵۲۴.]]

==پی نوشت==
[[رده:شاعران]]
<references />{{شاعران}}
[[رده:شاعران قرن سیزدهم]]
[[رده:شاعران فارسی زبان]]
[[رده:شاعران ایرانی]]
[[رده:شاعران عاشورایی]]