در حال ویرایش سید حیدر حلی‌

{{جعبه زندگینامه
|نام_شخص= سید حیدر بن سلیمان حلی
|نام_تصویر=
|عرض_تصویر=
|توضیح_تصویر=
|نام دیگر=
|لقب‌ها=
|ملیت=
|اهل=
|دوره=
|سال‌های فعالیت=
|محل زندگی= حله
|مذهب= شیعه
|نهاد=
|همسر=
|فرزندان=سلیمان، حسن، علی
|والدین=
|آرامگاه=حرم امام علی
|عرض جغرافیایی محل دفن=
|طول جغرافیایی محل دفن=
|مدفن=
|کارهای برجسته=
|پیشه= شاعر
|سبک=
|مکتب=
|آثار=دمیه القصر فی شعراء العصر، الاشجان فی مراثی خیر انسان
|تاریخ_تولد=  15 شعبان، 1246 قمری
|محل_تولد= حله
|تاریخ_مرگ= 9 ربیع‌الثانی، 1304 قمری
|محل_مرگ= حله
|گفتاورد=
}}'''سید حیدر حلی''' از شعرای اواخر قرن سیزدهم می‌باشد و شعرش سرآمد بسیاری از اشعار [[حسینی]] است. او طلیعه‌دار حرکت‌های نو در شعر معاصر حسینی می‌باشد. <ref> ادب الطف؛ ج 8، ص 8.</ref>

== زندگینامه ==
سیّد حیدر حلّی در شعبان سال 1246 ه. ق در شهر حلّه متولد شد. نسب او به [[امام حسین (ع)]] می‌رسد. او در کودکی یتیم شد و تحت سرپرستی عمویش سیّد مهدی قرار گرفت و به سال 1304 ه. ق در حلّه وفات یافت و در نجف اشرف در صحن مرتضوی به خاک سپرده شد.

== نمونه اشعار ==
سیّد حیدر در اشعارش [[ابوسفیان|ابو سفیان]] را خطاب قرار می‌دهد و حسن سلوک پیامبر را با او متذکّر می‌شود. او از اینکه خون پاکان [[اهل بیت|اهل بیت (ع)]] در جواب رفتار نیک پیامبر (ص) بر زمین می‌ریزد، متعجّب است.


1- و قل لأبی سفیان أنت ناقم‌أ أمنک یوم الفتح ذنب محمّد

2- فکیف جزیتم أحمدا عن صنیعه‌بسفک دم الأطهار من آل أحمد <ref>همان؛ ص 30.</ref>


1- به ابو سفیان بگو! این جواب پیامبر بود که در روز فتح مکّه با تو رفتار کرد و به تو و خاندانت امان داد؟!

2- آیا گناه رسول اللّه این بود که شما با ریختن خون پاک‌ترین از خاندانش پاسخ دادید.


1- تعثّر حتّی مات الهام حدّه‌و قائمه فی کفّه ما تعثّرا

2- کأن اخاه السیف أعطی صبره‌فلم یبرح الهیجاء حتی تکسرا

3- له اللّه مفطور منا الصّبر قلبه‌و لو کان من صمّ الصّفا لتفطرا

4- و منعطفا اهوی لتقبیل طفله‌فقبّل منه قبله السّهم منحرا

5- لقد ولدا فی ساعة هو و الرّدی‌و من قبله فی نحره السّهم کبرّا <ref>همان؛ ص 7 و 8.</ref> 


1- شمشیرش آنقدر بر سرها فرود آمد تا کند شد، امّا قبضه‌ی شمشیر هم‌چنان در دست توانای او استوار ماند.

2- گویی شمشیر، برادر وفادار او بود که قطعه‌قطعه نشد از یاری او در جنگ دست نکشید.

3- خدای من، گویی دل او یکپارچه شکیبایی بود که اگر سنگ هم در برابر این مصائب قرار می‌گرفت، می‌ترکید.

4- برای بوسیدن طفلش خم شد، اما قبل از او تیر گردن طفل را بوسید.

5- آن طفل و مرگ همزادند. قبل از اینکه پدر در گوشش اذان بگوید، تیر در گوش او تکبیر گفت.


1- مالی أسالم قوما عندهم ترتی‌لا سالمتنی ید الأیّام إن سلمو

2- الخیل عندک ملتها مرابطهاو البیض منها عری أغمادها السّأم 

3- اعیذ سیفک أن تصدی حدیدته‌و لم تکن فیه تجلی هذه الغمم

4- و لا غضاضة یوم الطّف أن قتلواصبرا بهیجاء لم تثبت لها قدم

5- فالحرب تعلم إن ماتوا بها فلقدماتت بها منهم الاسیاف لا الهمم <ref>همان؛ ص 25 و 26.</ref>


1- چگونه با گروهی مسالمت کنم که خونی ایشانم و باید از آنان خونخواهی کنم؟! روزگار مرا به سلامت نگذارد اگر آنان را به سلامت رها کنم و از آنان انتقام نگیرم.

2- اسبها از ماندن در اصطبل خود بیزار و غلّاف شمشیرها از پوشاندن آنها خسته شده‌اند.

3- پناه به خدا می‌برم که شمشیر تو زنگ بگیرد و همّ و غم را با آن از بین نبری.

4- برای آنها ننگ نبود که در جنگ با شکیبایی کشته شوند و تا آخر باقی نمانند.

5- این جنگ خود نیز می‌داند که اگر آنها کشته شدند، همّت‌هایشان پابرجا مانده است.


1- کفانی ضنا أن تری الحسین‌شفت آل مروان اضغاتها

2- غریبا أری یا غریب الطّفوف‌توسّد خدک کثبانها

3- و قتلک صبرا باید أبوک‌ثناها و کسّر أوثانها <ref>همان؛ ص 28 و 29.</ref>


1- همین درد برای من کافی است که با قتل [[امام حسین|امام حسین (ع)]] دلهای پرکینه‌ی آل مروان شفا یافته است.

2- ای غریب طف! چه شگفت است که می‌بینم گونه‌ی تو بر روی شن‌ها قرار گرفته.

3- و کشته شدن صبورانه‌ی تو به خاطر مجاهدات پدرت بود که کمر آنها را خم کرد و بت‌های آنها را شکست.


1- یلقی الکتیبة مفردافتفرّ دامیة الجراح

2- و بهامها اعتصمت مخافة بأسه بیض الصّفاح

3- و تسترت منه حیاء فی الحشا سمر الرّماح

4- مازال یورد رمحه‌فی القلب منها و الجناح

5- و حسامه فی اللّه یسفح من دماء بنی السّفاح

6- حتّی دعاه الیه أن‌یغدو فلبّی بالرّواح <ref>اعیان الشیعه؛ ج 6، ص 266.</ref>


1- به تنهایی با یک لشکر مبارزه می‌کرد و همه‌ی آن لشکر مجروح می‌شدند و می‌گریختند.

2- و شمشیرها از ترس او خود را در داخل سرها مخفی می‌کردند.

3- و نیزه‌ها از شرم او در داخل شکم‌ها مخفی می‌شدند.

4- نیزه‌ی او پیوسته در دل و پهلوهای آنان فرومی‌رفت.

5- و شمشیر او در راه خدا خون زنازادگان را می‌ریخت.

6- تا زمانی‌که خدا او را خوانده و او اجابت کرد و به سوی خدا رفت.


1- عفیرا متی عاینته الکماةنحتطف الرّعب ألوانها

2- فما أجلت الحرب عن مثله‌قتیلا یجبن شجعانها <ref>همان؛ ج 1، ص 582.</ref>


1- هنگامی‌که قهرمانان، این کشته را بر روی زمین به خاک‌آلوده دیدند، از ترس رنگ از چهره‌شان پرید.

2- هیچ‌گاه در پایان جنگ دیده نمی‌شود کسی‌که کشته شده، شجاعان را بترساند.
==منابع==

* [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=700738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌1، ص: 519-521.]

==پی نوشت==
[[رده:هنر]]
[[رده:ادبیات]]
[[رده:شاعران]]
[[رده:شاعران عرب]]
<references />{{شاعران}}