در حال ویرایش ابن ابی شافین بحرانی‌

'''ابن ابی شافین بحرانی،''' از شعرای قرن دهم هجری است.{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
| نام                    =  ابن ابی شافین بحرانی‌
| تصویر                  = 
| توضیح تصویر            = 
| نام اصلی               = 
| زمینه فعالیت           = 
| ملیت                   = 
| تاریخ تولد             = قرن دهم هجری
| محل تولد                = 
| والدین                 =  
| تاریخ مرگ              = 1001 ه. ق.
| محل مرگ                 = 
| علت مرگ                 = 
| محل زندگی               = 
| مختصات محل زندگی         = 
| مدفن                   = 
|مذهب                   = 
|در زمان حکومت           = 
|اتفاقات مهم             = 
| نام دیگر               = 
|لقب                     = ابن ابی شافین
|بنیانگذار               = 
| پیشه                   = شاعر
| سال‌های نویسندگی        = 
|سبک نوشتاری             = 
|کتاب‌ها                 = «رساله‌ای در علم منطق» و «شرحی بر الفصول النصیریه در توحید»
|مقاله‌ها                = 
|نمایشنامه‌ها            = 
|فیلم‌نامه‌ها              = 
|دیوان اشعار             = 
|تخلص                    = 
|فیلم ساخته بر اساس اثر= 
| همسر                    = 
| شریک زندگی             = 
| فرزندان                = 
|تحصیلات                  = 
|دانشگاه                = 
|حوزه                   = 
|شاگرد                  = 
|استاد                  = 
|علت شهرت               = 
| تأثیرگذاشته بر         = 
| تأثیرپذیرفته از         = 
| وب‌گاه                  = 
|گفتاورد                = 
|امضا                  = 
}}

== زندگینامه ==
شیخ داود بن محمّد بن ابی طالب، مشهور به «ابن ابی شافین» جدّ حفصی بحرانی از نیکان قرن دهم هجری، و از شخصیت‌های آراسته به مفاخر روزگار است.

اشعارش در کتب ادبی و محافل عربی همه‌جا پراکنده، و در محافل شعری زبانزد است. <ref> ادب الطف؛ ج 5، ص 47.</ref>

سیّد علی خان از او چنین یاد می‌کند: «دریای موّاجی است که آبش خوشگوار و دور از تلخی و آلودگی است. ماهی پرتوافشان و شیری غرّان است. مرتبه‌ی فضیلت او بس بلند و نام ارجمندش از خورشید تابان نیز بلندتر و نمایان‌تر است. در میان هم‌روزگاران و هم‌میهنانش کسی در توانایی و دانش، به مقام او نمی‌رسد. شعرش لطیف و کلامش زیباست.» <ref> السلافه؛ ص 529.</ref>

شیخ داود در تمام هنرها یگانه روزگار خود بود و شعرش در غایت استادی سروده می‌شد و در علم مناظره و آداب بحث نیز یک جدلی استاد بود.

ابن ابی شافین رساله‌هایی دارد از آن جمله: «رساله‌ای در علم منطق» و «شرحی بر الفصول النصیریه در توحید». اشعارش در مجموعه‌های ادبی ذکر شده است. <ref> الغدیر؛ ج 11، ص 223 و 224.</ref> او حدود سال 1001 ه. ق درگذشته است.

== نمونه اشعار ==
ابن ابی شافین قصاید بسیاری در رثای [[حسین بن على (ع)|حسین بن علی (ع)]] سروده است که ابیاتی از چند قصیده او انتخاب شده در اینجا می‌آوریم:

1- یا واقفا بطفوف الغاضریات‌دعنی أسحّ الدموع العندمیات

2- من أعین بسیوف الحزن قاتلةطیب الکری لقتیل السمهریات

3- و سادة جاوزوا بید الفلاة بهاو قادة قددوا بالمشرفیات <ref> ادب الطف؛ ج 5، ص 45. الغدیر؛ ج 11، ص 235. این قصیده 287 بیت دارد.</ref>


1- ای کسی‌که بر کوهها و بلندی‌های «غاضریات» <ref> غاضریات: اشاره به حومه‌ی کربلا.</ref> ایستاده‌ای، مرا رها کن تا اشک خونین بفشانم.

2- از دیدگانی که بر شمشیر اندوه، خواب و آرام را از من ربوده، بر کسی‌که با نیزه‌های برّنده به قتل رسیده، اشک بریزم.

3- اشک خون بریزم بر آن بزرگوارانی که در بیابان بر آنها حمله شده، و بر پیشوایانی که با تیغ‌های مشرفی، بدن‌هاشان تکّه‌تکّه شده است.


1- مصائب یوم الطفّ أدهی المصائب‌و أعظم من ضرب السّیوف القواضب

2- تذوب لها صمّ الجلامید حسرةو تنهدّ منها شامخات الشناخب 

3- بها لبس الدّین الحنیف ملابساغرابیب سودا مثل لون الغیاهب <ref>الغدیر؛ ج 11، ص 235. ادب الطف؛ ج 5، ص 45.</ref>


1- مصائب روز [[عاشورا]]، ناگوارترین مصیبت‌هایی است که از فرود آمدن تیغ‌های تیز سخت‌تر است.

2- از سنگینی این مصیبت‌ها و حسرت و اندوه، صخره‌های سخت آب می‌شوند و کوههای بلند فرو می‌ریزند.

3- با روی آوردن این مصائب دین حنیف اسلام جامه‌های بس سیاه بر تن کرده است.


1- هلمّوا نبک أصحاب العباءو نرثی سبط خیر ألانبیاء

2- هلمّوا نبک مقتولا بکته‌ملائکة الآله من السماء <ref> همانجا.</ref>


1- بیایید تا بر آل عبا [[گریه]] سردهیم، و بر امام سبط، فرزند بهترین انبیاء نوحه کنیم.

2- بیایید بر سوگ شهیدی گریه کنیم که فرشتگان خدا در آسمان بر او نوحه سرداده‌اند.


1- قفا بالرّسوم الخالیات الدواثرتنوح علی فقد البدور الزّواهر

2- بدور لآل المصطفی قد تجلّلت‌بعارض جون فاختفت بدیاجر

3- ففی کلّ قطر منهم قمر ثوی‌و جلّل من غیم الغموم بساتر <ref>همانجا.</ref>


1- بر این ویرانه‌های خلوت که می‌گذرید، درنگ کنید و بشنوید که چگونه برای از دست دادن ماههای تابناک نوحه سرایی می‌کنند.

2- این ماههای عالمتاب، همان سیمای درخشان خاندان مصطفی (ص) است که در پس ابرهای ظلمت پوشیده مانده‌اند.

3- در هر بخشی از این ویرانه‌ها، ماهی مسکن گزیده و ابرهای ماتم چهره‌ی تابانش را در حجاب کشیده است.


1- قف بالطفوف بتذکار و تزفارو ذب من الحزن ذوب التّبر فی النّار

2- و اسحب ذیول ألاسی فیها و نح أسفانوح القماری علی فقدان أقمار

3- و انثر علی ذهب الخدّین من دررالدّمع الهتون و یاقوت الدم الجاری

4- و نح هناک بلیعات ألاسی جزعافما علی الواله المحزون من عار

5- و عزّ نفسک عن أثواب سلوتهاعلی القتیل الذّبیح المفرد العاری

6- لهفی و قدمات عطشانا بغصّةیسقی النجیع ببتّار و خطّار

7- کأنّما مهره فی جریه فلک‌و وجهه قمر فی افقه ساری <ref> الغدیر؛ ج 11، ص 236. ادب الطف؛ ص 44 و 45.</ref>


1 و 2- دامن حسرت و تأسف را بگستر، و آرزوی درد و ناله سر بده، همان‌گونه‌که کبوتران بر فقدان کبوتران زاری می‌کنند، نوحه‌سرایی کن.

3- بر رخسار زرین خود، گوهرهای اشک و یاقوت خونین سرشک را ببار، و جاری کن.

4 و 5- بر این اندوه‌های تأسف‌بار نوحه‌سرایی کن، چراکه بر سرگشته‌ی محزون، نوحه سرودن عار نیست.

6- دریغ و دردا بر آن وجودی که از غصه عطشان مرد، و با شمشیر آن مکاری که به خون آلوده بود، کشته شد.

7- مرکب او که حرکت می‌کرد، همچون فلک بود، و رخسارش همچون ماه در افق نورافشانی می‌کرد.


'''در مدح رسول اکرم (ص) و وصی پاکش و خاندان اطهار او (ع):'''


1- بدا یختال فی ثوب الحریرفعمّ الکون من شرّ العبیر

2- فقلنا: نور فجر مستطیرجبینک؟ أم سنا القمر المنیر؟ 

3- و قدّ مائل أم غصن بان‌تثنّی؟ أم قضیب خیزرانی؟

4- علیه بدر تمّ شعشعانی‌بنور فی الدّیاجی مستطیر؟ 

5- ألّا یا یوسفیّ الحسن کم کم‌فؤادی من لهیب الشّوق یضرم؟

6- و کم یا فتنة العشّاق اظلم‌و مالی فی البرایا من نصیر؟ 

7- فإن ضیّعت شیئا من ودادی‌فحسبی حبّ أحمد خیر هادی

8- و مبعوث إلی کلّ العبادشفیع الخلق و الهادی البشیر

9- و هل اصلی لظی نار توقدو عندی حبّ خیر الخلق أحمد

10- و حبّ المرتضی الطّهر المسدّدو حبّ الآل باق فی ضمیری؟

11- به داود یجزی فی المعادنجاة من لظی ذات اتّقاد

12- و ینجو کلّ عبد ذی ودادبحبّ الآل و الهادی البشیر <ref>الغدیر؛ ص 236 و 237.</ref> 


1- در لباس حریر آشکار شد، و سراسر هستی را عطر مشک و عنبر فراگرفت.

2- ما گفتیم که آیا پیشانی تابناک تو نور فجر است که همه‌جا پرتو افشانده، یا پرتو ماه درخشان است؟

3- این قد است که این‌چنین خم شده، یا شاخه‌ی درخت بان، و یا شاخ خیزران است؟

4- برفراز این قدّ کشیده، ماهی تمام با فروغ خیره‌کننده‌ای می‌درخشد، تو گویی که دیبای گسترده‌ای جلوه می‌کند.

5- هان ای یوسف زیبای من، دل من از آتش ذوق شعله می‌کشد.

6- ای که عشاق را در کمند فتنه‌ی خود گرفته‌ای، تا کی به ستم تو گرفتار باشم؟ من در میان مردم یاوری ندارم.

7- هرگاه اندکی از مهر مرا ضایع بگذاری، مرا محبّت پیامبر، احمد، آن بهترین هدایتگر مردم بس است.

8- اوست که بر همه‌ی خلایق مبعوث گشته، و شفاعت‌کننده، هدایت‌کننده و بشارت‌بخش همه‌ی مردم است.

9- و آیا این آتشی که در جان من سر می‌کشد، فرو نشستنی است؟ من که شیفته‌ی پیامبری هستم که بهترین آفریدگان است.

10- این مهر مرتضی، آن پاک بزرگوار و خاندان اوست که در دل من پاینده خواهد ماند.

11- به‌واسطه‌ی اوست که داود در روز قیامت از زبانه‌ی آتش سوزنده رهایی می‌یابد.

12- و هر بنده‌ای هم که مهر پیامبر بشیر و خاندانش را در دل داشته باشد، از آن آتش نجات خواهد یافت.
==منابع==

* دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌1، ص: 430-433.

==پی نوشت==
[[رده:هنر]]
[[رده:ادبیات]]
[[رده:شاعران]]
[[رده:شاعران عرب]]
<references />{{شاعران}}