در حال ویرایش فدایى مازندرانى (بخش)

====توبه [[حر بن یزید ریاحی|حر]]====
{{شعر}}
{{ب| بستند صف به عرصه‌ی میدان چو اشقیا|غُرّید طبل جنگ و غریوید کرّنا  }}

{{ب| با ابن سعد گفت چنین حُرّ نامدار|خواهی نمود جنگ به فرزند مصطفی  }}

{{ب| گفتا بلی که جنگ کنم آن چنان که تیغ‌|پَران کُند ز دوش یلان دست بر هوا  }}

{{ب| از حرف آن پلید بلرزید حُرّ چو بید|شد رنگ او ز هول به مانند کهربا  }}

{{ب| گفتا به آن دلیر کسی لرزه‌ات ز چیست؟|حُرّش جواب داد به این حرف جانفزا  }}

{{ب| کاندر میان دوزخ و جنّت ستاده‌ام‌|در حیرتم که بخت کشد کارِ من کجا  }}

{{ب| پس نعره‌ای کشید و به صوت بلند گفت‌|کاین دم مرا خُلد خدا گشت رهنما  }}

{{ب| گفت این و تاخت باره سوی شاه تشنه لب‌|از اسب شد پیاده و با چشم پر بُکا  }}

{{ب| بر سمّ ذو الجناح همی سود روی خویش‌|گفتا به عجز و گریه به فرزند مصطفی  }}

{{ب| من آن کسم که بر تو شَها راه بسته‌ام‌|از بخت ناموافق و وز عقل نارسا  }}

{{ب| آنجا که از نخست سر راهت آمدم‌|خواهم که از نخست تو را جان کنم فدا  }}

{{ب| نادم شدم ز فعل خود و توبه کرده‌ام‌|آیا قبول توبه‌ی من می‌کند خدا؟  }}

{{ب| گفتا شه شهید بود توبه‌ات قبول‌|غمگین مشو که هست خدا غافرالخطا  }}

{{ب| وانگه به اذن سرور دین، حُرّ شیردل‌|انگیخت خِنگ<ref>خِنگ: اسب سفید موی، اسب سفید رنگ، اسب ابلق.</ref> جانب میدان اشقیا  }}

{{ب| آن شیر دل فکند چهل تن به روی خاک‌|ناگه در آن میانه یکی شومِ ناروا  }}

{{ب| زد نیزه‌ای به سینه‌ی آن با وفا چنان‌|کز پشت او زبان سنان گشت بر ملا  }}

{{ب| آهی ز دل کشید که أدرکنی [[یا حسین«ع»|یا حسین]]!|آمد به سوی مقتل او شاه کربلا  }}

{{ب| دستی به روی صورت آن غرقه‌خون کشید|گفتی ز روی لطف که یا حُرّ مَرحبا<ref>دیوان فدایی؛ ص ۵۳.</ref> }} 
{{پایان شعر}}{{شعر}}
{{ب| شد نوبت قتال چو بر آل مصطفی‌|پیراهن صبوری افلاک شد قبا }} 

{{ب| جوش وُحوش زلزله افکند بر زمین‌|شورِ طیور غلغله انداخت بر هوا }} 

{{ب| از دیده‌ی ثوابت و سیّاره خون چکید|پشتِ سپهر گشت ز بار الَم دو تا }} 

{{ب| از تند بادِ حادثه در گلشن بتول‌|وز تیشه‌ی ستیزه به گلزار مرتضی  }} 

{{ب| سروی به سر درآمد و سرداد بر سنان‌|نخلی ز پا فتاد و کشید از میانه پا }}

{{ب| بس لاله‌ها که از چمن جعفر و عقیل‌|بر باد رفت از ستم صَرصَر<ref>صرصر: باد سخت و سرد.</ref> جفا }}

{{ب| کردند سربه‌سر همه آن سروران دهر|سرها برای سرور دنیا و دین فدا }}

{{ب| از خون سرخ تازه جوانان سبز خط|در بوستان «ماریه» رویید لاله‌ها }}

{{ب| باشد عجب که باز برون آورد گیاه‌|خاکی که ریختند در او خون بی‌گناه<ref>دیوان فدایی؛ ص ۵۷.</ref> }} 
{{پایان شعر}}{{شعر}}
{{ب| لب تشنه‌ای، شکسته دلی، خسته پیکری‌|وا مانده‌ای، اسیر غمی، درد پروری }}

{{ب| با غم سرشته‌ای، ز سر و جان گذشته‌ای‌|مظلوم سروری، شهِ بی‌خیل و لشکری }}

{{ب| محصور اهل کینه و ممنوع آب و نان‌|فرّخ شهی، مَلَک خَدَمی، چرخ چاکری }}

{{ب| تنها چو مانده در صف میدان کربلا|با حلق خشک و چشم تر و گونه‌ی زری }}

{{ب| گفتا دگر کی است که یاری کند به ما؟|از هیچ سو جواب نیامد ز یاوری }}

{{ب| نه لشکر و سپاه نه یار و نه دادخواه‌|نه قاسم و نه عون و نه عباس و اکبری<ref> همان؛ ص ۶۶.</ref> }}
{{پایان شعر}}{{شعر}}
{{ب| آه از دمی که با تن تنها شه بشر|سلطان دهر و خسرو بحر و خدیو بر }}

{{ب| آمد به سوی عرصه‌ی میدان کارزار|با سینه‌ی کباب و لب خشک و چشم تر }}

{{ب| در بر زره ز جَدَ و حمایل ز ذو الفقار|بر کف سنان ز جعفر و ز حمزه‌اش سپر }}

{{ب| گفتا منم به نام و نَسَب افتخار خلق‌|جدّم رسول و فاطمه مادر، علی پدر }}

{{ب| هرسو ز کشته پشته همی ساختی پدید|هرجا ز برق تیغ برافروختی شرر }}

{{ب| گر مانعش نبود در آن دم رضای دوست‌|یک تن از آن گروه نمی‌برد جان بدر }}

{{ب| لیک از پی رضای الهی ز جان گذشت‌|تن داد بر قضا و رضا داد بر قدر }}

{{ب| بر جانبش پرنده نپرّید غیر تیر|بر پهلویش نکرد کسی جز سنان گذر }}

{{ب| آبش کسی نداد مگر تیغ آبدار|کارش کسی نرفت مگر زخم کارگر }}

{{ب| از روی او نَشُست کسی جز سرشک گَرد|بر سوی او نکرد کسی جز ستم نظر }}

{{ب| دلسوز او نبود کسی غیر تشنگی‌|دلجوی او نبود کسی غیر تیر و پر }}

{{ب| کس همدمش نبود به غیر از دَم خدنگ‌|کس در غمش نسوخت مگر آه شعله‌ور }}

{{ب| بر تشنگیش تیغ نکرد آب خود دریغ‌|کس مهربان نبود بر آن تشنه لب چو تیغ<ref>همان؛ ص ۶۸.</ref> }} 
{{پایان شعر}}


{{شعر}}
{{ب| رمزی است از رموز محبّت بلای او|شرطی است از شروط ولا، ابتلای او }} 

{{ب| این شرط ظاهر است و به تصدیق این سخن‌|برهان قاطعی است «بَلا لِلْولای» او }} 

{{ب| نمرود را حواله بکردند، دردسر|زیرا که او نداشت سری در هوای او }} 

{{ب| پروانه‌سان، خلیل در آتش فکند تن‌|پروانه‌اش ز ذبح پسر در منای او }} 

{{ب| احمد شنیده‌ای که به دشت احد نمود|دندان به پیش سنگ سپر، در رضای او }} 

{{ب| سر مرتضی، به پای سر سجده‌اش گذاشت‌|بر سر گذاشت جام بلا، مجتبای او }} 

{{ب| پس خسرو دیار بلا، شاه دین حسین‌|آمد قتیل معرکه‌ی کربلای او }} 

{{ب| تا تشنگان ز چشمه‌ی کوثر چشاند آب‌|لب تشنه جان سپرد به راه وفای او }} 

{{ب| این فخر بس به آن شهِ لب تشنه کز وفا|او کشته خواست و خدا خونبهای او }} 

{{ب| او کشتی نجات و جهان، بحر پر ز شور|توفیق بادِ شرطه، خدا ناخدای او }} 

{{ب| مردانه دست از پی آن کارزار داد|عبّاس آن برادر صاحب لوای او }} 

{{ب| اندر منای کعبه‌ی کوی وفای یار|آمد ذبیح، اکبر گلگون قبای او }} 

{{ب| ناشسته لب ز شیر، ز تیر بلا چو شیر|پروا نکرد اصغر شیرین لقای او }} 

{{ب| استادگی نموده به پای رضای دوست‌|از پا فتاد قاسم پا در حنای او }} 

{{ب| طوقِ رضا و رشته‌ی تسلیم شد همی‌|بند گران به گردنِ زین العباد او }} 

{{ب| هرکس که در دیار محبت گذر کند|باید نخست ترکِ دل و جان و سر کند<ref>همان؛ ص ۱۱۰ و ۱۱۱.</ref> }}  
{{پایان شعر}}{{شعر}}
{{ب| ای خَم قد سپهر ز بارِ عزای تو|سرهای سروران جهان زیر پای تو }} 

{{ب| ای تا ابد طفیل وجود تو هر چه هست‌|وی از ازل خدای جهان خونبهای تو }} 

{{ب| ای شمسه‌ی رواق تو را شمس، نیم خشت‌|وی عرش، فرش قبه‌ی عالی بنای تو }} 

{{ب| ای داده سر به دشمن خونخوار بهر دوست‌|خونبار باد چشم فلک در عزای تو }} 

{{ب| باللّه حریم کوی تو بهتر ز کعبه است‌|ای کعبه طایف حرم کربلای تو }} 

{{ب| آن کعبه راست اشتر و گاو و غَنَم فدا|وین کعبه را فداش تویی، من فدای تو }} 

{{ب| از صُفّه‌ی تو مروه صفا جوید و صفا|دارد همیشه سعی که یابد صفای تو }} 

{{ب| شاها چهلچراغ تو خود نخل ایمن است‌|بر این دهد کلیم شهادت برای تو }} 

{{ب| ظاهر دم مسیح ز خاک مقدّست‌|با هر کفِ کلیم ز خشت طلای تو }} 

{{ب| شد مولد مسیح چو در خاکِ درگهت‌|آن روز دم گرفت ز خاک شفای تو }} 

{{ب| می‌کُشت چون خلیل به قربانیت پسر|می‌گشت چون ذبیح، ذبیح منای تو }} 

{{ب| ترجیح داده بود به ذبح پسر خلیل‌|اشکی که ریخت از بصر اندر عزای تو  }} 

{{ب| پروانه شد به شمع مزار تو جبرئیل‌|زیرا که داشت بال و پری در هوای تو }}

{{ب| مقراض<ref> مقراض: قیچی.</ref> چون به شمع نهد خادمِ درت‌|ترسم شود بریده پرش بی‌رضای تو }}

{{ب| جنبانده است مهد تو را آن امین وحی‌|خوانده‌ست لا الهَ گهِ لای‌ لای تو }}

{{ب| جاروب آستان تو پرّ ملایک است‌|در چشم حور سرمه، غبار سرای تو }}

{{ب| شاها فدائیان تو را من فداییم‌|ای صد هزار همچو «فدایی» فدای تو<ref>همان؛ ص ۱۵۴.</ref> }}
{{پایان شعر}}

{{شعر}}
{{ب| پرسیدم از هلال که قدّت چرا خم است؟|گفتا خمیدن قدّم از بار ماتم است }}

{{ب| گفتم به چرخ بهر چه پوشیده‌ای کبود؟|آهی کشید و گفت که ماه محرّم است }}

{{ب| گفتم که ای سپهر بگو کاین عزای کیست؟|گفتا عزای اشرف اولاد آدم است }}

{{ب| گفتم به دل که بهر چه‌ای لَختِ خون چنین‌|وز خون برای کیست که چشم تو پر نم است؟ }}

{{ب| این ابر از برای چه برگو که در هواست‌|و این شور در هوای که برگو که دریَم است؟ }}

{{ب| این صوت ناله است و یا صور رستخیز|این شور محشر است و یا جوش ماتم است؟ }}

{{ب| گفتا نه آگهی که دمیده مه عزا|همدم به آه سینه و دل خود همه دم است }}

{{ب| یک دم به کار باش وز مژگان بریز دم‌|مهلت روا مدار که فرصت همین دم است }}

{{ب| ماه عزا و ماتم شاهی است کز غمش‌|غم‌ها تمام در دل و دل جمله در غم است }}

{{ب| این ماتم شهی‌ست که شرح مصیبتش‌|نی در توان کِلک و نه در قوّه‌ی فم است }}

{{ب| در وصف ذات قدسی او عقل واله است‌|در شرح مدح حضرت او نطق ابکم است }}

{{ب| آن شمع جمع اهل جنان کز مصیبتش‌|گیسوی حور جمله پریشان و درهم است }}

{{ب| بنگر که از کشیدن بار عزای او|پشت فلک به سان کمان راستی خم است }}

{{ب| باشد اگر چه ماتم یحیی بسی عظیم‌|لیکن غمش ز محنت یحیی بس اعظم است }}

{{ب| او موسی است طور لقایش به کربلاست‌|او عیسی است مادر او به ز مریم است }}

{{ب| دل‌ها برای اوست که اندر تپیدن است‌|دریا ز شور اوست که اندر تلاطم است }}

{{ب| او نور چشم احمد و فرزند مرتضاست‌|او عالم لدنّی و سلطان عالم است }}

{{ب| از هر کریم و عالی و هم عالم و شریف‌|او اکرام است و اشرف و اعلا و اعلم است }}

{{ب| چرخ سخا و اختر گردون نیِّرین‌|مهر سپهر حیدر و خیر النسا حسین<ref>همان؛ ص ۱۵۹.</ref> }}
{{پایان شعر}}