در حال ویرایش پیاده روی اربعین (بخش)

==پیشینه==
تعیین زمان دقیق آغاز‌ پیاده‌روی اربعین به سبب کمبود منابع دشوار است. در برخی منابع، از گونه‌ای‌ پیاده‌روی زیارتی در زمان حیات امامان شیعه سخن گفته اند. اما طبق قول مشهورتر سابقه‌ این آیین حدودا به میانه‌ قرن ۱۳ برمی‌گردد و مرتضی انصاری (۱۲۱۴-۱۲۸۱ ق) - از علمای بزرگ شیعه معاصر قاجار از مبدعان اصلی آن بوده است.پس از وی برای مدتی این آیین کم رونق شد تا اینکه مجددا در اوایل قرن ۱۴ به کوشش برخی از علمای شیعه از جمله محدث نوری احیا شد و از آن پس تا امروز، با افت و خیزهایی استمرار یافته است. 
[[پرونده:اربعین سال هفتاد.jpg|بندانگشتی|تصویری از راهپیمایی اربعین در سال 1970م<ref>منبع تصویر: [http://www.shia-online.ir/article.asp?id=37551&cat=7 سایت شیعه آنلاین]</ref>]]
از عوامل مؤثر بر حیات این آیین، موضع قدرت‌های سیاسی عمدتا سنی حاکم بر عراق بوده است؛ در مقاطعی که حکومت عراق با برگزاری این آیین مخالفت کرده، از تعداد شرکت کنندگان در آن کاسته شده و برعکس، در مقاطعی که شیعیان به آزادی‌های سیاسی دست یافته اند، این آیین رونق بیشتری یافته است. در اواخر قرن ۱۴ و با استیلای حزب بعث در عراق این آیین به افول گرایید. حزب بعث که این راهپیمایی را نمودی از قدرت سیاسی شیعیان می‌دانست، ابتدا کوشید با کمک تبلیغات گسترده از آن بهره برداری سیاسی کند؛ اما با ناکامی مواجه شد و در پی مقابله با این آیین برآمد. اصرار شیعیان عراق به برگزاری‌ پیاده‌روی و ممانعت رژیم، در سال‌های متعدد منجر به اعمال خشونت علیه زائران شد. گزارش‌هایی از تیراندازی زمینی و هوایی نیروهای نظام سال‌های ۱۹۷۰م، ۱۹۷۵م و ۱۹۷۶م (۱۳۵۳، ۱۳۵۸ و ۱۳۵۹) در دست است. این حملات ۱۹۷۷م/۱۳۶۰ به اوج خود رسید. در آن سال، نیروهای بعثی در نزدیکی کربلا به روی زائران پیاده آتش گشودند. 

پس از آن برای مدتی پیاده‌روی اربعین ممنوع اعلام شد؛ گرچه با این وجود، برخی شیعیان به این ممنوعیت اعتنایی نمی کردند و مخفیانه خود را به کربلا می‌رساندند. در همان مقطع، سیدمحمدها صدر (۱۳۲۲-۱۳۷۷ق) نیز با صدور فتوایی‌ پیاده‌روی به کربلا را واجب اعلام کرد. با سقوط حزب بعث و از سال ۲۰۰۳ م /۱۳۸۱‌ پیاده‌روی احیا شده و در ابعادی وسیع تر از گذشته ادامه یافت. در سال‌های اخیر، تحولات سیاسی و فکری در عراق، آزادی مذهبی شیعیان، رفع محدودیت برای حضور شیعیان دیگر کشورها (به خصوص ایران)، افزایش امکانات فناورانه از جمله بهبود سیستم‌های حمل ونقل و پویش‌های مردمی با استفاده از رسانه‌های جدید، در کنار اقدامات گستردهی دولت‌های ایران و عراق درجهت تسهیل سفر زائران و فراهم کردن شرایط مناسب برای برگزاری این آیین، به توسعه‌ سریع آن منجر شده است. با این وجود،‌ پیاده‌روی هنوز آیین پرمخاطره ای است و گروه‌های تروریستی معارض با شیعیان به خصوص گروه‌های تکفیری سلفي - وهابی که اساسا زیارت را مصداق شرک و پیاده‌روی را هم بدعت و شرک آمیز می‌دانند، برای اخلال در برگزاری این آیین از طریق ناامن سازی مسیر وکشتار زائران به روش‌های مختلف (انجام عملیات انتحاری، شلیک موشک از راه دور، ایجاد مسمومیت غذایی در بین زائران و ...) تلاش‌های زیادی کرده اند. گرچه عمده‌ این تلاش‌ها ناکام مانده است‌‌.