در حال ویرایش نذر و نیاز (بخش)

==برخی از نذرهای ماه محرم==
در ادامه به برخی از نذرهای ماه محرم اشاره می‌شود:
===نذر پیشواز===
یکی از نذرهای پیشواز ماه محرم، غبارروبی تکایا، حسینیه‌ها و مساجد است. در این نوع از نذر، برخی از مردم، به ویژه زنان و دختران در شهرها و روستاها، نذر می‌کنند در صورت برآورده شدن حاجتشان، در مراسم نظافت و غبارروبی مسجد، حسینیه و تکیه محلشان شرکت کنند. شستشوی وسایل پذیرایی، تکاندن فرش‌ها، سیاهپوش کردن حسینیه‌ها از جمله نذرهایی است که مردم عقیده دارند با شرکت در آن‌ها حاجاتشان برآورده و از گناهانشان کاسته خواهد شد. 
===نذر علم===
[[پرونده:نذر علم.jpg|بندانگشتی|نذر علم <ref>[http://parstoday.com/dari/radio/uncategorised-i12715 وب سایت پارس]</ref>]]
بسیاری از نذرداران و حاجتمندان نذر می‌کردند از زیر علم امام حسین (ع) رد شوند یا علم را بر دوش خود حمل کنند یا نذری به پای علم بریزند یا به علمدار بدهند. حتی در برخی مناطق از جمله بافت کرمان، برخی از حاجتمندان در روز عاشورا پارچه یا فرشی را در مسیر هیئت عزاداران پهن می‌کردند تا وقتی علم گردان از روی پارچه گذشت، آن را به نیت تبرک با خود به خانه ببرند. <ref>وکیلیان، سید احمد، شیراز، فارس، بی‌تا. </ref> برگرفتن سیب یا انار که به تیغه علم زده شده، آب و جارو کردن و اسپند دود کردن جلوی علم، از دیگر جلوه‌های حاجت‌خواهی است. 
===نذر قارقارا===
این نوع نذر، حاجت‌خواهی باغداران است و در آن یک یا چند درخت برای عزاداری امام حسین (ع) اختصاص می‌یابد. در باور مردم این نذر، موجب پر برکت شدن و ایمن بودن باغ از آفات می‌گردد. <ref>خالقی، ناصر، خمس، خلخال، اردبیل، 1376.</ref>
===نذر نخل===
[[پرونده:نذری نخل.jpg|بندانگشتی|نذری نخل <ref>[http://parstoday.com/dari/radio/uncategorised-i12715 وب سایت پارس]</ref>]]
بسیاری از حاجتمندان نذر می‌کردند که در تهیه و ساخت نخل هیئت‌های عزاداری شرکت کنند. این افراد با توجه به توان خود، در بخش‌های مختلف تهیه نخل شرکت می‌جستند. برخی از باغداران یا چوب‌فروشان، نذر می‌کردند بدون دریافت وجهی، چوب و الوار لازم را برای نخل در اختیار حسینیه یا تکیه قرار دهند. نجاران هم برای ساختن «نخل» پیش‌قدم می‌شدند. زنان حاجتمند نیز با هدیه پارچه‌های زربافت و ابریشمی به نذر و نیازهای خود جامه عمل می‌پوشاندند. در یزد و روستاهای آن این اعتماد چنان ریشه در فرهنگ مردم داشت که زرتشتیان روستای «دهشیر» یزد نیز با دادن پول یا وسایل مورد نیاز نخل، در این کار خیر سهیم می‌شدند. <ref>وکیلیان، سید احمد، شیراز، فارس، بی‌تا. </ref> 

همچنین در بسیاری از شهرها و روستاها، از جمله روستاهای تیره و دستگرد قم، در روز آذین‌بندی نخل، برخی از مردم برای برآورده شدن حاجتشان در خانه‌های خود آش رشته می‌پختند و دیگ آش را با تعدادی کاسه و بشقاب به تکیه می‌آوردند و تحویل «بابا» و متصدی نخل می‌دادند تا بین مردم و عزاداران تقسیم کند. به این آش، «آش پای نخل» می‌گفتند. در شهرهای کویری و مرکزی، برخی از جوانان نذر می‌کردند روز عاشورا نخل یا مفه یا علم هیئت را روی دوش حمل کنند. در سنگسر سمنان، حاجتمندان در ایام محرم به ویژه شب و روز عاشورا برای لحظه‌ای مفه هیئت را بر دوش می‌گرفتند. عده‌ای از نذرداران هم جلوی مفه، گوسفند یا خروس و مرغ قربانی می‌کردند و گوشت آن را به فقرا و نیازمندان می‌دادند. <ref>همان. </ref> 
===نذر حنا و شمع===
[[پرونده:نذر حنا و شمع.jpg|بندانگشتی|نذر حنا و شمع]]
در چشمه گرمی و ایذه، شب نهم محرم را شب عروسی حضرت قاسم (ع) می‌دانند. در این شب آنان که حاجتی داشتند، شمع و [[حنا]] نذر می‌کردند تا حاجتشان برآورده شود؛ به این ترتیب که بعد از اتمام روضه‌خوانی، در حالی که هنوز صلوات ختم روضه فرستاده نشده بود، چند نفر سینی بزرگی را که چند کاسه حنای خیس کرده، تعدادی شمع افروخته و پارچه سبزی درون آن قرار داشت، به میان مجلس می‌آوردند. 
===نذر اطعام===
[[پرونده:نذر اطعام.jpg|بندانگشتی|نذر اطعام <ref>[https://tabnakeghtesadi.ir/fa/news/77855/%D8%AA%D9%88%D8%B5%D9%8A%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D9%8A-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%8A-%D8%AA%D9%88%D8%B2%D9%8A%D8%B9-%D9%86%D8%B0%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AA وب سایت تابناک]</ref>]]
این نوع نذر، یکی از متنوع‌ترین و گسترده‌ترین انواع نذر در سوگواری ماه محرم به شمار می‌رود که در ادامه به  تعدادی از آن‌ها در مناطق مختلف کشور اشاره می‌شود: نذر «نان عباسعلی» در شب تاسوعا در مناطق مختلف استان اصفهان از جمله آران و بیدگل و سینقال اردهال اصفهان. <ref>امینیان، بی‌نام، سینقال، اردهال، اصفهان، 1371.</ref> نذر «نان و ماست» به عنوان صبحانه از جانب مادران ورامینی که طفل مریض دارند. نذر «شربت» در پای علم از جانب زنان حاجتمند در اکثر نقاط ایران، نذر «آش هریسه» در همدان در شب هفتم محرم موسوم به «قتل کوچک» <ref>دلفانی، قنبرعلی، ملایر، همدان، 1351.</ref> نذر «آش حسین» در میبد یزد در روز عاشورا <ref>ضیایی، بی‌نام، میبد، یزد، 1351.</ref> نذر «آش عاشورا» یا نذر «آش امام حسین» در تهران، نذر «آش قنبید و آش بلغور» در دستجرد قم در روز عاشورا <ref>جعفرزاده، مصطفی، دستجرد، قم، 1354.</ref> نذر حلیم در اغلب نقاط کشور از جمله در چنگیز قلعه بیجار <ref>قره داغی، ایرج، چنگیز قلعه بیجار، کردستان، 1380.</ref> و رفسنجان <ref>کارانی نوق، محمود، علی‌آباد علیاء، نوق، رفسنجان، کرمان، 1346.</ref> نذر «چای دارچین و گندم برشته» در بندر ماهشهر در شب عاشورا <ref>فیصلی، عبدالرحیم، چم کنار، هندیجان، ماهشهر، خوزستان، 1348.</ref> نذر «نان و کباب» <ref>امانی، غلام، بهبهان، خوزستان، 1351.</ref> نذر «حلوای قاب» در بهبهان <ref>صداقت نژاد، علیرضا، بهبهان، خوزستان، 1347.</ref>، نذر «گرده عباسی» در شب شهادت حضرت عباس (ع) در بروجرد <ref>امینی، ثریا، بروجرد، لرستان، 1348.</ref> نذر «حلوا در مراسم قنبرعلی» در روزهای هفتم و هشتم محرم در شوشتر <ref>رکنی، محمد جواد، شوشتر، خوزستان، 1348.</ref> نذر «آش هویج» در شبستر در روز عاشورا <ref>مافی، توران، به روایت از فاطمه مافی و صفیه جلیلوند، قزوین، 1346، 1348 و 1351.</ref> نذر «مال امام» در تالش محله، نذر «لوبیا پلو و باقله پلو» در کازرون در شب عاشورا توسط زنان <ref>مظلوم زاده، محمد مهدی، کازرون، فارس، 1347، 1348، 1350 و 1352.</ref> نذر «آبگوشت» با محتویات بسیار کم در گنبد کاووس در شب‌های دهه محرم <ref>حافظی، پرویز، قره چپق، گنبد کاووس، گلستان، 1347.</ref> و نذر «لال پلو» در روز سوم امام در روستای گل سفید لنگرود در طی مراسم قاشق زنی <ref>جهانسیر، مجید، ده گل سفید، لنگرود، گیلان، 1353.</ref>.