در حال ویرایش عندلیب کاشانى (بخش)

==اشعار==

===تضمین غزل سعدى===

'''زبان حال [[حر بن یزید ریاحی|حرّ بن یزید ریاحى]]'''
{{شعر}}
{{ب| حر از قبول بدایت چو یافت راه هدایت |  غلط نکرد پى و، شد به سوى شاه ولایت }}

{{م|به گریه گفت که: جانم هزار باد فدایت!}}

{{ب| «بیا که موسم صلح است و دوستى و عنایت» | «به شرط آن‌که نگوییم از گذشته حکایت» }}

{{ب| اگرچه پیش یزیدم بود بلندمقامى | به پیشگاه تو، اقرار مى‌کنم به غلامى }}

{{م|چو نیست زندگى دهر را ثبات و دوامى}}

{{ب| «مرا به دست تو خوشتر هلاک جان گرامى» | «هزار بار که رفتن به دیگرى به حمایت» }}

{{ب| خوشا کسى که سر و جان کند به راه تو ایثار | به این مراتب عالى رسیدن است چه دشوار }}
{{م|مگر که لطف تو گردد درین معامله‌ام یار}}

{{ب| «ز حرص من چه گشاید، تو ده به خویشتنم بار» | «که چشم سعى، ضعیف است بى‌چراغ هدایت» }}

{{ب| مگر قبول تو زین ورطه‌ام به لطف رهاند | وگرنه خون دل از دیده‌ام عمل بچکاند }}

{{م|گریز از توبه عالم سعید مى‌نتواند}}

{{ب| «ملامت من مسکین کسى کند که نداند» | «که عشق تا به چه حد است و، حسن تا به چه غایت؟» }}

{{ب| چو خدمتى نتوان درخور سزاى تو کردن | خوش است جان گرامى همى فداى تو کردن }}

{{م|عمل، خداى نگفته به جز رضا تو کردن}}

{{ب| «به هیچ روى نشاید خلاف راى تو کردن» | «کجا برم گله از دست پادشاه ولایت؟» }}

{{ب| نه در حضور جنابت منم به صدق ثناخوان | که مدح و وصف تو کرده‌ست کردگار به قرآن }}

{{م|ز هرچه گفتم و گویم، تو برترى همه از آن}}

{{ب| «مرا سخن به نهایت رسید و، عمر به پایان» | «هنوز وصف کمالت نمى‌رسد به نهایت» }}

{{ب| ز جرم خاک سیه تا فضاى عالم بالا | پس از حضیض ثرى تا ز بعد اوج ثریا }}

{{م|ز چشم عقل نمودم به هرچه بود، تماشا}}

{{ب| «به هیچ صورتى اندر، نباشد این همه معنا» | «به هیچ سیرتى اندر، نباشد این همه آیت» }}

{{ب| ز بس گرانى این غم، قدم شده است چو لامى | به این غمند مقید ز جنّ و انس، تمامى }}

{{م|تو هم نسوزى اگر، آدمى نیى که رخامى <ref>سنگ مرمر، و در اینجا مجازا به معناى مطلق سنگ آمده‌است.</ref>}}

{{ب| «به هیچ گوش نیامد ز عندلیب، کلامى» | «که دردى از سخنانش در او نکرد سرایت» <ref>''همان''، ص ۱۷۲ و ۱۷۳.</ref> }}
{{پایان شعر}}

===منظومه‌هاى ماتمى در رثای [[علی اکبر (ع)|حضرت على اکبر]]===
'''غزل [[عاشورا|عاشورایى]]'''{{شعر}}

{{ب| که این جوان نه محمد، ز نسل اطهرش‌ است این | بود سپهر امامت: حسین و، محورش‌ است این }}

{{ب| ز بس که کار بر او تنگ آمده‌ است، به ناچار | ز جان گذشته و، اینک على اکبرش‌ است این }}

{{ب| گذشتن از سر جان، سهل‌تر ز داغ جوانى | کسى که مرگ جوان دیده است، باورش است این }}

{{ب| دگر نمانده علمدار و لشکرى به شه دین | دو بال قطع ز پیکر شده برادرش‌ است این }}

{{ب| نه فضل ماند و نه جعفر، نه قاسمى و نه عونى | تمام کشته به میدان فتاده، محضرش‌ است این }}

{{ب| کند نظاره به دنبال اکبر از سر حسرت | گواه صدق مقالم: دو دیده ترش‌ است این }}

{{ب| نه نامه‌هاى شما مى‌نماید این که به دستش | کند حساب شهیدان خویش و، دفترش‌ است این }}

{{ب| مقام کوشش جنگ است، نى زمان تغافل | یزید، جایزه داده است و کیسۀ زرش‌ است این <ref>''همان''، ص ۱۶۷ و ۱۶۸.</ref> }}
{{پایان شعر}}'''غزل [[مرثیه]]'''{{شعر}}
{{ب| على اکبر! الا اى طرّه‌ات هر تار، زنجیرى | به این مجنون سرگشته از آن زنجیر، تدبیرى }}

{{ب| تمناى مناى کربلا دارى به قربانى | نمى‌آید فدا مادر! مکن تعجیل، تأخیرى... }}

{{ب| به بالینت نخوابیدم چه شبها با دو صد زحمت | به امیدى که در پیرى به عالم دست من گیرى }}

{{ب| ز دستم مى‌روى اکنون، نماند بر من دلخون | به جز یک جان پرحسرت، به غیر آه شبگیرى... }}

{{ب| کمند زلف تو در خواب دیدم دوش، دانستم | ندارد جز سیه‌بختى، پریشان خواب تعبیرى }}

{{ب| سخن با من نمى‌گویى، دل زارم نمى‌جویى | ز مادر اى پسر! گویا به تقصیرى تو دلگیرى! }}

{{ب| نبستم حجلۀ شادى، نچیدم بزم دامادى | براى چون تو شمشادى، جز اینم نیست تقصیرى... }}

{{ب| سخن سر کن دمى با من وگرنه برکشم شیون | به آن آهى که در آهن کند چون نار تأثیرى... }}

{{ب| ز دستم شد على اکبر، منم بیچاره و مضطر | ندارم یاورى دیگر، الا اى چرخ! تدبیرى }}

{{ب| خزان از گلشن دین «عندلیبا»! شد، مشو نومید | که باشد خرابى را، ز پى البته تعمیرى <ref>''همان''،ص ۱۶۳.</ref> }}
{{پایان شعر}}

'''مثنوى عاشورایى'''{{شعر}}
{{ب| چو آمد به جولانگه کارزار | على اکبر، آن پردل نامدار... }}

{{ب| عنان را کشید از ره و، ایستاد | به آیین گردان زبان برگشاد }}

{{ب| که: اى فرقۀ ناکس و ناقبول! | ندارید شرم از خدا و رسول؟ }}

{{ب| به چشم شما نیست یک جو حیا | که بستید صف‌ها به روى خدا... }}

{{ب| آیا ناکسان ز حق بیخبر! | که خصمید با کیش خیر البشر... }}

{{ب| منم آن دلیرى که روز نبرد | دو صد پور دستان نگیرم به مرد... }}

{{ب| ید اللّه، جدّ کبار من است | شجاعت ازو یادگار من است }}

{{ب| چو بازو گشایم به پیکار و جنگ | که آرد نمودن به پیشم درنگ؟ }}

{{ب| چو شیر آید از بیشه در مرغزار | به ناچار روبه نماید فرار }}

{{ب| سنان چون تکانم به هنگام جنگ | به بهرام گردون نماند درنگ... }}

{{ب| چو بازو به گُرد افکنى خم کنم | ز گیتى، تهى نام رستم کنم }}

{{ب| بخندد چو تیغم به هنگام کین | بگرید ز بیم، آسمان بر زمین... }}

{{ب| به دستم چو تیغ است آتش‌فشان | چه باکم ز خاشاک مشتى خسان؟... }}

{{ب| به نیروى خود هر که دارد گمان | گو آید به میدان کین این زمان }}

{{ب| که گردد عیان مرد و نامرد کیست؟ | به گاه هنر، مردآور کیست؟ }}

{{ب| بکوشیم مردانه در کارزار | که ماند به گیتى ز ما یادگار <ref>''همان''، ص ۱۶۶ و ۱۶۷.</ref> }}

{{پایان شعر}}