در حال ویرایش سید اسماعیل حمیری‌ (بخش)

== زندگینامه ==
ابو هاشم (ابو عامر) اسماعیل بن محمّد بن یزید بن ربیعه‌ی حمیری معروف به سیّد در سال 105 هجری در عمّان متولد شد. پدران وی یمنی بودند که در شام سکونت داشتند و «سید» جزو نام او بوده و هاشمی نبوده است. وی مشهورترین شاعر شیعه و مدافع مذهب و زبان گویای این طایفه بود. طبعش به قدری روان و شعرش به حدی فراوان بود که تاکنون کسی موفق به تدوین دیوان جامع و ضبط همه‌ی اشعار او نشده است. تنها 2300 قصیده از هاشمیات او را جمع آورده‌اند. جدّش یزید بن زیاد معروف به «ابن مفرّغ» (م 69 ه.) نیز شاعری بزرگ بود. او از جوانی به تشیّع گرائید بر خلاف والدینش که از خوارج و اباضی مذهب بودند و امام علی (ع) را سبّ می‌کردند او طبع خدادادی‌اش را در سرودن مدایح اهل بیت به کار انداخت.

والدینش قصد کشتنش را داشتند که او به عقبة بن سلم بن مهنّا امیر شیعی بصره پناه برد و تا مرگ پدر در خانه‌ی او به سر برد. در زمان سقوط دولت اموی، مذهب تشیع در بصره و اهواز رونق پیدا کرد و حاکم بصره نیز شیعیان را حمایت می‌کرد. سید اسماعیل ابتدا کیسانی <ref>کیسانی: بعد از [[شهادت]] [[امام حسین (ع)]] [[محمد حنفیه|محمّد بن حنیفه]] پسر امام علی (ع) را امام می‌دانند.</ref> بود او روزگار سه امام (امام باقر (ع)، امام صادق (ع) و امام موسی کاظم (ع) و ده خلیفه (هشام بن عبد الملک، ولید بن یزید، یزید بن ولید، ابراهیم بن ولید و مروان حمار از امویان، سفّاح، منصور دوانقی، مهدی، هادی و هارون الرّشید از عباسیان) را درک کرد. وقتی سفّاح به خلافت رسید او رسما به دربار عباسیان پیوست و شاعر مدّاح آن خاندان گردید. (132 ق)

ظاهرا بعد از عیادتی که امام صادق (ع) در کوفه از او نمود و بعضی صفات ملکوتی آن حضرت بر وی تجلّی نمود از مذهب کیسانی دست برداشت و به مذهب جعفری گرائید و از آن پس تا پایان عمر مؤمن و مدافع آن مذهب باقی ماند. مقامش در تشیّع به جایی رسید که امام صادق (ع) اشعارش را می‌شنید و سه‌بار بر او رحمت می‌فرستاد و او را «سیّد الشعراء» خواند.

او از قرآن و حدیث و فقه و تاریخ اسلام و سیره رسول اللّه و علی (ع) و سایر ائمه اطهار (ع) به خوبی مطّلع بود و تقریبا همه‌ی احادیثی را که در مناقب علی (ع) و نکوهش مخالفان او وارد شده را در اشعار خود گنجانده است. در شعر دلائل خلافت و ولایت علی (ع) و اثبات عقاید شیعه و ابطال اقاویل مخالفان و مثالب غاصبان حقوق اهل بیت را با زبانی تند و گزنده آمیخته و با تولّی و تبرّی صریح بیان کرده است. 23 غدیریه دارد که علامه امینی اشعاری از آنها را در الغدیر آورده است و هاشمیات سیّد و مراثی او برای شهیدان طف پیوسته منبع الهام شاعران شیعی بوده است.
دیوان اشعارش به صورت جامع به چاپ نرسیده است. اگرچه نسخه‌ی خطی آن در یکی از کتابخانه‌های یمن و نسخه‌ی دیگری در «مکتبة طاهریه» دمشق محفوظ است.

وفات او به سال 179 هجری در بغداد در محله‌ی «رمیله» در حالی‌که 74 سال سن داشت اتفاق افتاد و به امر هارون الرّشید از جنازه‌ی او تجلیل و تشییع به عمل آمد. اکنون قبرش در محله‌ی شیعه‌نشین کرخ بغداد در جنیته (باغچه) جنب قطیع الربیع واقع است. <ref>الذریعه؛ ج 1، ص 268.</ref>